Orzecznictwo - Kłopoty po kradzieży dokumentów

Wojewódzki Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 25 listopada 2004 r. sygn. akt I SA/Bd 525/04 oddalił skargę Przedsiębiorstwa Budowlano-lnstalacyjnego Spółki z o.o. we W. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 30 lipca 2004 r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych za 1998 rok.

Decyzja ta została wydana po ponownym rozpatrzeniu odwołania Spółki od decyzji Inspektora Kontroli Skarbowej Urzędu Kontroli Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 29 maja 2002 r., którą określono wysokość zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych za 1998 r. w kwocie 216.016 zł, wysokość zaległości podatkowej z tego tytułu w wysokości 125.640 zł oraz wysokość odsetek za zwłokę na dzień wydania decyzji przez organ I instancji (152.251,60 zł). Pierwsza decyzja organu odwoławczego z dnia 7 lutego 2003 r. została bowiem uchylona wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego OZ w Bydgoszczy z dnia 24 lipca 2003 r. sygn. akt SA/Bd 1514/03 na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz.U. Nr 74, poz. 368 z późn. zm.). Sąd stwierdził, że zaskarżona decyzja Izby Skarbowej została wydana z naruszeniem wynikającej z art. 122 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926) zasady prawdy obiektywnej. Kwestią sporną w sprawie było to, czy uwzględniony przez Przedsiębiorstwo R. w kosztach uzyskania przychodów roku podatkowego wydatek w wysokości 349.000 zł, określony fakturą z dnia 4 czerwca 1998 r. o numerze 82/06/98 dotyczącą należności za wynajem tablic typu bilboard od PWPH A. Sp. z o.o. w P., stosownie do kontraktu nr 11/98 z dnia 14 stycznia 1998 r., a dokumentowany poleceniem przelewu z dnia 5 czerwca 1998 r. (w którym powołano się jako na tytuł zapłaty na fakturę z dnia 4 czerwca 1998 r., określającą należność brutto w tej samej wysokości co faktura nr 82/06/98, jednakże wskazano jako oznaczenie faktury nr 70/6/98) został poniesiony w związku z rzeczywistym wykonaniem usługi przez Spółkę A. Ponieważ oznaczenie tytułu zapłaty na ww „Poleceniu przelewu" było inne od oznaczenia faktury, a w dokumentacji księgowej spółki nie znajdowała się faktura o nr 70/6/98 podjęto czynności mające na celu wyjaśnienie stwierdzonych rozbieżności. W wyniku powyższego stwierdzono, że spółka „A" nie posiada kopii faktury z 1998 r. jak również ewidencji sprzedaży za 1998 r. gdyż według oświadczenia A. G. uprawnionego do jej reprezentowania, dokumentacja spółki za 1998 r. została skradziona z samochodu w momencie przenoszenia siedziby firmy, od 1998 r. firma zawiesiła działalność gospodarczą. Fakt kradzieży został zgłoszony na policji i w urzędzie skarbowym. Informacje uzyskane z Urzędu Skarbowego Poznań Grunwald nie potwierdziły jednak oświadczenia A. G. Kradzież dokumentów spółki miała miejsce nie w 1998 r. lecz 11 grudnia 1997 r. co wynika z postanowienia z dnia 9 stycznia 1998 r. Prokuratury Rejonowej o umorzeniu śledztwa. Spółka nie zawiesiła działalności, a w dniu 7 grudnia 1998 r. A. G. (jedyny udziałowiec spółki) sprzedał wszystkie swoje udziały Igorowi G. - obywatelowi B. - któremu przekazał dokumentację za lata 1995-1998. W aktach sprawy znajduje się kopia umowy sprzedaży udziałów oraz wyjaśnienia A. G. W celu ustalenia, czy spółka „A" zgłosiła organom policji i prokuratury kradzież dokumentów za 1998 r. pismem z dnia 22 sierpnia 2002 r. organ zwrócił się do A. G. o podanie informacji, które pozwoliłyby ustalić miejsce zgłoszenia faktu kradzieży. Jednakże A. G., mimo iż osobiście podjął pismo nie odpowiedział na nie, jak również na powtórne pismo w tej sprawie z dnia 5 listopada 2002 r. Ponadto organ ustalił, iż PWPH „A" Sp. z o.o. w Poznaniu nie figuruje w Krajowym Rejestrze Sądowym, w Rejestrze Handlowym Sądu Rejonowego właściwego dla B.P., lecz wpisana jest nadal w Rejestrze Handlowym Sądu Rejonowego właściwego dla P., a treść wpisu na dzień 27 sierpnia 2002 r. nie uległa zmianie w porównaniu do treści wpisu z dnia 16 stycznia 1998 r. przedłożonego przez spółkę „R." w toku postępowania kontrolnego. Powyższe oznacza, iż osobą uprawnioną do reprezentowania firmy „A" jest nadal A. G., pełniący funkcję dyrektora, a siedziba spółki również nie uległa zmianie. W związku z tym, iż czynności sprawdzające dokonane u wystawcy spornej faktury nie wyjaśniły nieprawidłowości zaistniałych w spółce „R", organ zwrócił się do tej spółki o przedłużenie kompletu posiadanej dokumentacji związanej z przedmiotem transakcji, jak również o udzielenie pisemnych wyjaśnień w zakresie celu, przebiegu i sposobu realizacji usługi wymienionej w fakturze. W odpowiedzi spółka złożyła wyjaśnienia i przedłożyła uwierzytelnioną kopię kontraktu nr 11/98 z dnia 14 stycznia 19988. wraz załącznikiem, zaświadczenie Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego w Poznaniu z dnia 17 marca 1995 r. o uzyskaniu numeru Regon, decyzję w sprawie nadania numeru identyfikacyjnego NIP dla spółki „A" oraz odpis z Rejestru Handlowego tej spółki z dnia 16 stycznia 1998 r. Z treści wyjaśnień złożonych prze spółkę „R" z dnia 21 stycznia 2002 r. wynika min., iż celem podjęcie kampanii reklamowej był duży kontrakt zawierany na dostawę urządzeń firmy V. i W., a firma V. uzależniała wysokość udzielanych upustów między innymi od reklamowania swoich wyrobów. Wyjaśniła, iż przebieg i sposób prowadzenia kampanii reklamowej określał ww. kontrakt nr 11/98 z dnia 14 stycznia 1998 r. zawarty z firmą „A". Na podstawie wcześniej uzgodnionej treści reklamy firma „A" przygotowywała plakaty, które były wyklejane na tablicach - bilbordach w różnych miastach Polski, a lokalizacja określona została w załączniku do kontraktu. Rozliczenia kontraktu dokonano jednorazowo, po sprawdzeniu, czy zamieszczono odpowiednią ilość reklam. Ilość i jakość rozmieszczonych plakatów osobiście sprawdzał Prezes Zarządu spółki „R" L. G. O istnieniu plakatów Prezesa Spółki informowali również przedstawiciele inwestorów, dostawców, wykonawców, a także osoby znajome przejeżdżające przez miasta, w których je umieszczono. Spółka przyznała., że nie zachowały się żadne plakaty reklamowe, ani dokumentacja zdjęciowa z przeprowadzonej kampanii reklamowej, a wszystkie dokumenty dotyczące tej sprawy zostały już przekazane organowi. Dnia 13 marca 2002 r. inspektor przesłuchał Prezesa spółki „R" L. G., który potwierdził, iż projekt plakatu opracował A. G. z uwzględnieniem jego uwag, kampania obejmowała 6 miesięcy, w każdym miesiącu plakatowanych było ok. 50-60 tablic, których lokalizację wybierała firma „A". O przebiegu kampanii Spółka była informowana telefonicznie lub faksem, jednakże aktualnie nie istnieją już żadne dokumenty w tym zakresie. Ponadto wyjaśnił, iż oznaczenia faktury i tytułu płatności na rzecz firmr „A" są różne z powodu pomyłki pracownika. Natomiast wskazanie w treści kontraktu innego adresu Spółki niż obowiązywał w dniu jego zawarcia wynikało z przewidywanego przeniesienia jej siedziby. Z powodu zaistniałych rozbieżności w ustaleniu stanu faktycznego w dniu 6 marca 2002 r. w Urzędzie Kontroli Skarbowej w Poznaniu w ramach pomocy prawnej dokonano przesłuchania w charakterze świadka A. G. dyrektora spółki „A", który zeznał, iż firma ta dysponowała tablicami reklamowymi na podstawie umowy o współpracy z właścicielem tych tablic, tj. z firmą „XL P.S" spółka z o.o. w W. Ponadto w zakresie dysponowania powierzchniami reklamowymi spółka współpracowała z firmą „E" w B. Oferta reklamowa została Spółce „R" przesłana lub przekazana drogą telefoniczną, zaś kontakt nawiązano bezpośrednio z Prezesem spółki „R" L. G. Plakaty reklamowe wykonywała firma „XL P. S" w W., jednakże na tę okoliczność świadek nie posiadał dokumentów. Autorami projektu plakatów był A. G. oraz Prezes spółki „R" L. G. Spółka „A" nie wykonywała plakatowana, całym wykonawstwem zajmowała się firma „XL P.S". W związku z treścią powyższych zeznań złożonych przez przedstawiciela spółki „A" organ podjął kolejne czynności mające na celu ustalenie stanu faktycznego sprawy. W ich wyniku ustalono, iż firma „XL P.S" spółka z o.o. przywołana w zeznaniach nie dokonała zgłoszenia rejestracyjnego i nie składała deklaracji podatkowych w Urzędzie Skarbowym Warszawa-Mokotów, który byłby właściwy dla niej ze względu na podaną w zeznaniach siedzibę spółki. Przesłuchany natomiast w charakterze świadka M. I. - właściciel firmy „E" w B. zeznał, iż nigdy nie udostępniał firmie „A" tablic i powierzchni reklamowych. Ponadto przeprowadzona kontrola w firmie „E" M. I. w B. za 1998 r. także wykazała, iż firma ta nie dokonywała żadnych transakcji ze Spółką „A" w P. Organ ustalił, iż w 1998 r. spółka „R" zawarła 11 kontraktów oraz realizowała 6 zadań wynikających z kontaktów zawartych w latach poprzednich. W celu ustalenia okoliczności zawarcia kontraktów zwrócił się zapytaniem do kilku najistotniejszych pod względem kwoty zlecenia kontrahentów mających siedzibę poza Włocławkiem. Z odpowiedzi udzielonych przez firmy wynika, że tylko „P.D" spółka z o.o. w K. oraz „Z.T." S.A. w T. złożyły ofertę Spółce „R" w związku z informacjami uzyskanymi z plakatów reklamowych, jednakże nie były w stanie wskazać osób, które mogłyby udzielić w tym zakresie bardziej szczegółowych konkretnych informacji. Sąd w powołanym wyroku zauważył, że w aktach są dowody potwierdzające prowadzenie przez Przedsiębiorstwo „R" tego rodzaju kampanii reklamowej. Uznał natomiast, że wyjaśnienia wymaga, czy usługę wykonała Spółka A., która wystawiła fakturę uregulowaną przez skarżące Przedsiębiorstwo. Sąd zalecił, aby okoliczności te wyjaśnić poprzez przesłuchanie świadka Aleksandra G., udziałowca i prezesa Spółki A. w momencie podpisywania umowy o wykonanie usługi i wystawienia faktury, uprawnionego nadal do reprezentowania spółki w świetle KRS-u. Sąd wskazał też na przydatność skonfrontowania tego świadka z osobą reprezentującą stronę. W wyroku zauważono, iż o wykonaniu usługi nie świadczy sama umowa w sprawie jej wykonania, wystawienie faktury i jej zapłata. W interesie podatnika powinno leżeć posiadanie dowodów (choćby w postaci dokumentacji fotograficznej, projektowej), potwierdzającej rzeczywiste wykonanie usługi. Okoliczności sprawy mogły być też wg Sądu wyjaśnione poprzez uzyskanie stosownych informacji od zarządców dróg lub właścicieli nieruchomości, na których miały być umieszczone tablice reklamowe. Po otrzymaniu akt sprawy organ odwoławczy postanowieniem z dnia 6 października 2003 r. na podstawie art. 229 ordynacji podatkowej zlecił organowi I instancji przeprowadzenie dodatkowego postępowania wyjaśniającego w celu uzupełnienia dowodów i materiałów w sprawie. Organ odwoławczy zlecił organowi I instancji przesłuchanie A. G. właściciela PWPH „A" spółka z o.o. w P., konfrontowanie A. G. z osobami, które zeznawały odmiennie, tj. z właścicielem firmy „E" M. I. i ze stroną, ustalenie właścicieli, bądź kolejnych właścicieli tablic reklamowych, których rozkład w terenie wynika z załącznika do kontraktu nr 11/98 z dnia 14 stycznia 1998 r. oraz przesłuchanie ich na okoliczność współpracy z A. G. i Spółką „A". W wyniku zleconego postępowania wyjaśniającego organ I instancji ustalił właścicieli lub użytkowników 383 tablic reklamowych z 920 wskazanych w załączniku do kontraktu nr 11/98 z dnia 14 stycznia 1998 r., a następnie zwrócił się do nich z zapytaniem, czy w 1998 r. z tablic tych korzystała firma „A" z P. lub „XL P.S" z W. Szczegółowe zestawienie ustaleń odnośnie właścicieli i użytkowników ww. tablic zostało zawarte w protokole z dodatkowego postępowania wyjaśniającego z dnia 18 marca 2004 r. Z udzielonych informacjiwynika, iż firma „A" z P. i „XL P.S" z W. nie korzystały z ww. tablic. Ze znacznej części tablic wymienionych w załączniku korzystała firma„O.M." w W. oraz firma „P.S.P" spółka z o.o. w W. (posługująca się logo „XL"). Właścicielem obu firm jest obecnie firma „S.P." spółka z o.o. z siedzibą w W. Z tego powodu do firmy tej zwrócono się z zapytaniem w sprawie udostępnienia tablic reklamowych firmie „A" z P. W odpowiedzi na powyższe, pismem z dnia 24 lutego 2004 r. spółka „S.P" poinformowała, iż aktualnie w Spółce nie pracują osoby, które mogłyby udzielić informacji w sprawie. Jednakże spółka nie stwierdziła, aby w systemie finansowo-księgowym znajdował się kontrahent pn. PWPH „A" spółka z o.o. w P.W ramach postępowania wyjaśniającego ponownie przesłuchano w charakterze świadka M. I., właściciela 16 tablic zlokalizowanych w B., który zeznał, iż w okresie od 1991 r. do 1996 r. był prokurentem firmy „P.S.P" spółka z o.o., firma ta używała znaku graficznego „XL" na papierze firmowym oraz na tablicach reklamowych. Nadto zeznał, iż od 1995 r. jest właścicielem firmy „E", natomiast A. G. zna osobiście, gdyż przez pewien czas byli razem udziałowcami firmy „W.M" spółki z o.o. w B., działającej w 1997 r. lub w 1998 r. Świadek oświadczył, iż nigdy nie prowadził kampanii reklamowej firmy „R" i nie potrafi powiedzieć, dlaczego w swoich zeznaniach A. G. wskazał jego firmę jako podwykonawcę kampanii reklamowej spółki „R". Kolejne próby przesłuchania A. G. nie przyniosły efektu, gdyż świadek nie stawiał się na wezwania usprawiedliwiając się stanem zdrowia. Natomiast w piśmie z dnia 8 czerwca 2004 r. oświadczył on, iż firma „E", której właścicielem jest M. I. wynajmowała swoje tablice reklamowe innej firmie plakatowej i jako podwykonawca nie posiada wiedzy o treści wyklejanych plakatów. Ponadto zwrócił się o udzielenie miesięcznego terminu oraz o przesłanie kopii protokołu z przesłuchania aby mógł odpowiedzieć na pytanie, dlaczego wcześniej wskazał na firmy nieistniejące oraz, aby ustalić adres firmy plakatowej, z której usług korzystał. Podniósł również, iż musiał osobiście zawiesić działalność, gdyż nie mógł skontaktować się z Igorem G., któremu sprzedał udziały spółki „A".W oparciu o tak uzupełn...