Zaświadczenia o niezaleganiu z ZUS nie dają gwarancji

Interpelacja nr 7831 do ministra pracy i polityki społecznej w sprawie zaświadczeń o niezaleganiu z należnościami wystawianych przez ZUS

Szanowna Pani Minister! Jak donosi prasa przedsiębiorcy nie wiedzą, czy ZUS wystawia prawdziwe zaświadczenia. Płatnicy składek ubezpieczeniowych otrzymują z ZUS zaświadczenia, że nie mają wobec niego zaległości. Nierzadko okazuje się jednak, że to nieprawda. Wszystko dlatego, że system informatyczny ZUS ciągle ujawnia i wyjaśnia braki na kontach płatników powstałe w pierwszych trzech latach reformy ubezpieczeń społecznych.

Przedsiębiorca, który od 1997 r. pracował na pół etatu i jednocześnie prowadził firmę ze względu na to, że za mało zarabiał na etacie, powinien opłacać składki również z działalności gospodarczej na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Nie wiedział o tym i składek nie płacił, więc zaległości narobiło się na kilkadziesiąt tysięcy złotych.

Nieznajomość przepisów nie zwalnia od odpowiedzialności, ale problem w tym, że przedsiębiorca dwa razy występował do ZUS o zaświadczenie o niezaleganiu z należnościami z tytułu składek i dwukrotnie je otrzymał. Dopiero za trzecim razem (w 2006 r.) ZUS przesłał wyliczenie z zaległą kwotą. Wynikało z niego, że zaległość w składkach dotyczy również okresu sprzed wydania pierwszego zaświadczenia o braku zaległości składkowych. Do należności za okres od 1999 r. do 2006 r. ZUS doliczył odsetki. Kwota szła w dziesiątki tysięcy złotych. Zaświadczenie może się szybko dezaktualizować.

ZUS twierdzi, że może się tak zdarzyć przez błędne dane wprowadzone do systemu informatycznego w pierwszych latach reformy. Zdaniem ZUS przedsiębiorcy powinni więc pamiętać, że zaświadczenie o niezaleganiu ze składkami potwierdza stan na dzień jego wydania. Rozliczenia ustalane są na podstawie zaewidencjonowanych w systemie informatycznym ZUS danych z prawidłowo wypełnionych i przekazanych przez płatnika dokumentów rozliczeniowych, jak też zidentyfikowanych i zaewidencjonowanych wpłat na jego koncie rozliczeniowym, do dnia wydania zaświadczenia. Później może się okazać zupełnie co innego.

ZUS wyjaśnia, że jeśli po wydaniu zaświadczenia zmienią się okoliczności (np. płatnik złoży korekty dokumentów lub ZUS wyda decyzję o podleganiu ubezpieczeniom), to i dane w prowadzonych ewidencjach mogą się zmienić. Również gdy ZUS wyda decyzję np. o obowiązku ubezpieczenia i opłacania składek, to jej finansowe skutki zostaną uwzględnione dopiero po jej uprawomocnieniu. Z tych więc powodów powstają różnice między treścią wydanego zaświadczenia a stanem ko...