Zadatek czy zaliczka?

Często klienci, sprzedawcy bądź usługodawcy używają słów „zadatek” i „zaliczka”. Dotyczą one kwoty, jaką klient wręcza sprzedawcy lub usługodawcy w związku z zawieraną z nim umową. Najczęściej jednak umawiające się strony mówią o niej lub piszą na potwierdzeniu zapłaty bądź w formularzu umowy, że jest to „zaliczka”. Przyjęło się, iż zaliczka jest częścią ceny towaru lub usługi, którą klient daje sprzedawcy lub wykonawcy z wyprzedzeniem, z reguły w momencie zawierania umowy lub krótko po tym, na przykład na zakup potrzebnych do wykonania usługi materiałów. W przepisach prawa cywilnego pojęcia takiego jak „zaliczka” jednak nie ma, w przeciwieństwie do „zadatku”, który jest uregulowany w art. 394 kodeksu cywilnego.

Klient i sprzedawca lub usługodawca sami decydują o tym, jaką funkcję ma pełnić dawana w związku z zawarciem umowy kwota. Najlepszym sposobem na rozwianie wszelkich mogących pojawić się później wątpliwości co do jej charakteru, jest nazwanie tej kwoty wprost „zadatkiem” lub „zaliczką” – w zależności od woli stron. Jeśli zostanie ona nazwana „zaliczką” udowodnienie później, że miało się jednak na myśli „zadatek”, najczęściej jest bardzo trudne lub wręcz niemożliwe. Wówczas nie będzie można korzystać z uprawnień, jakie kodeks cywilny wiąże tylko i wyłącznie z zadatkiem.

Zadatek to najczęściej określona suma pieniężna. Jednakże, aby mogła ona pełnić funkcję zadatku, koniecznie muszą zostać dochowane dwa warunki:

- musi nastąpić jej faktyczne wręczenie – nie wystarczy tylko samo wpisanie takiego obowiązku do umowy,

- musi dojść do tego przy zawarciu umowy – kwota pieniężna dana później nie może być traktowana jako zadatek.

Zadatek wzmacnia w...