VAT: Opodatkowanie i dokumentowanie udzielanych bonusów

Pytanie podatnika: Spółka w ramach prowadzonej działalności dokonuje na rzecz kontrahentów (odbiorców) dostaw towarów. Podstawę współpracy stanowi umowa o współpracy handlowej. Określa ona warunki współpracy, przewidując m.in. udzielanie bonusów mających na celu intensyfikację obrotów między stronami umowy. Zgodnie z umową, Wnioskodawca zobowiązuje się do przyznawania bonusów (premii pieniężnych) z tytułu i pod warunkiem dokonania przez odbiorcę, w danym okresie rozliczeniowym (kwartał, rok kalendarzowy) określonej ilości zakupów towarów od Wnioskodawcy. Czy czynność polegająca na udzielaniu bonusów podlega opodatkowaniu VAT?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 28 października 2013 r. (data wpływu 7 listopada 2013 r.), uzupełnionym pismem z 23 stycznia 2014 r. (data wpływu 28 stycznia 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania i dokumentowania udzielanych bonusów - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 listopada 2013 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania i dokumentowania udzielanych bonusów.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 23 stycznia 2014 r. (data wpływu 28 stycznia 2014 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 20 stycznia 2014 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny (zdarzenie przyszłe):

Spółka A. (Wnioskodawca) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, dokonuje na rzecz kontrahentów (odbiorców) dostaw towarów. Podstawę współpracy między Wnioskodawcą, a Odbiorcami stanowi umowa o współpracy handlowej. Określa ona warunki współpracy, przewidując m. in. udzielanie bonusów mających na celu intensyfikację obrotów między stronami umowy. Zgodnie z umową, Wnioskodawca zobowiązuje się do przyznawania bonusów (premii pieniężnych) z tytułu i pod warunkiem dokonania przez Odbiorcę, w danym okresie rozliczeniowym (kwartał, rok kalendarzowy) określonej ilości zakupów towarów od Wnioskodawcy. Wielkość udzielonego bonusu uzależniona jest nie tylko od przekroczenia określonego umową progu obrotów, ale również od terminowej płatności, jaką cechował się Odbiorca w danym okresie rozliczeniowym. Dodać należy, iż bonusy, o których mowa w niniejszym wniosku, dotyczą wszystkich dostaw (obejmujących produkty Wnioskodawcy określone wspólnym mianem EPS - z wyłączeniem pozostałych produktów i towarów oferowanych do sprzedaży przez Wnioskodawcę) dokonanych przez Odbiorcę w danym okresie rozliczeniowym, których płatność (każdej faktury) została terminowo uregulowana. W tym miejscu Wnioskodawca dodaje, że ilość faktur, jakie Wnioskodawca uwzględnia przy wyliczaniu bonusów, dla większości Odbiorców (zarówno w skali kwartału, a z uwagi na gradację ilości sprzedaży, także narastająco w skali dwóch, trzech oraz czterech kwartałów) jest ogromna - i wynosi od kilkudziesięciu do kilkuset. Bonus obliczany jest nie, jako stały procent, lecz poprzez gradację ilości sprzedanych produktów EPS. Umowa nie przewiduje innych warunków udzielenia bonusów poza dokonaniem określonych (umowami) poziomów odbiorów i terminowej ich zapłaty. Do chwili obecnej, dla celów rozliczeń VAT wskazanych powyżej zdarzeń, Odbiorcy (w oparciu o pisemne informacje Wnioskodawcy) wystawiali Wnioskodawcy faktury VAT na kwotę netto równą wartości przyznanych bonusów. Bonusy te nie są wypłacane Odbiorcom w formie pieniężnej, lecz kompensowane z kolejnymi zakupami dokonywanymi przez Odbiorców. Jest to jedyna forma rozliczenia przyznawanych bonusów, jaką przewiduje umowa o współpracy handlowej. Taki stan faktyczny występuje z uwagi na posiadaną przez Wnioskodawcę (wydaną na jego wniosek) Interpretację Indywidualną, wydaną w dniu 9 grudnia 2008 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku - Białej) - numer IBPP2/443-889/08/ASz. Interpretacja ta nigdy nie została (zgodnie z art. 14e Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja Podatkowa) zmieniona, jak również mając na uwadze art. 14 k Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja Podatkowa, nie została uchylona orzeczeniem sądu administracyjnego.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca podał, że zarówno Wnioskodawca, jak i jego kontrahenci (odbiorcy) są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami podatku VAT,

Z umowy wynika, iż zakup (i terminowa płatność) za wyłącznie produkty EPS jest podstawą do udzielenia bonusu. W umowie użyte jest określenie ogólne (EPS), bez szczegółowego rozróżnienia na poszczególne produkty, jakie wchodzą w tą właśnie grupę. Wynika to z tego, iż produkty EPS, to po prostu wszystkie białe i grafitowe płyty styropianowe, które w zależności, od przeznaczenia i zakresu stosowania mają różne nazewnictwo (…), a co wszystkim kontrahentom jest znane.

Inne grupy produktów bądź też towarów, które znajdują się w ofercie handlowej Wnioskodawcy, a z tytułu zakupów których, bonusów kwartalnych wnioskodawca nie udziela, nie są białymi lub grafitowymi płytami styropianowymi. Stanowią je płyty styropianowe w innych kolorach, także pokryte płytą MDF, płyty z polistyrenu ekstrudowanego oraz przestrzenne elementy dekoracyjne - profile. Wszystkie produkty, za których zakup (i terminową płatność) Wnioskodawca udziela bonusy, objęte są tą samą stawką VAT - 23%.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy czynność polegająca na udzielaniu bonusów podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?
2. Czy z uwagi na zmianę przepisów Ustawy z dnia 11 marca 2004 r., jaka nastąpi z dniem 1 stycznia 2014 r., obecny sposób, w jaki Wnioskodawca dokumentuje fakt udzielania przez niego bonusów jest prawidłowy i nie musi ulec zmianie?
3. W przypadku, gdy odpowiedź na pytanie numer 2 będzie negatywna, w jakiej formie powinien być udokumentowany fakt udzielenia Odbiorcom przez Wnioskodawcę bonusów i czy może to nastąpić począwszy od bonusów udzielanych za I kwartał 2014 r.?

Zdaniem Wnioskodawcy (stanowisko ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z 23 stycznia 2014 r.):

Ad. 1 Czynność polegająca na udzielaniu bonusów podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ad. 2 Sposób obecny (kontrahenci na podstawie pisemnej informacji otrzymanej od Wnioskodawcy, wystawiają fakturę VAT ze stawką 23%, gdzie kwotą netto na fakturze jest kwota otrzymanego bonusu), w jaki Wnioskodawca dokumentuje fakt udzielania przez niego bonusów jest prawidłowy i nie powinien ulec zmianie, zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w indywidualnej interpretacji wydanej dla wnioskodawcy (Sygnatura IBPP2/443-889/08/ASz).

Ad. 3 Wnioskodawca, uważa, iż w sytuacji, gdy odpowiedź na pytanie numer 2 będzie negatywna, właściwą formą udokumentowania faktu udzielenia kontrahentom (odbiorcom) przez Wnioskodawcę bonusów, będzie faktura korekta zbiorcza na kwotę (do zwrotu na rzecz kontrahenta przez Wnioskodawcę) wyliczonego bonusu, zawierająca numery wszystkich faktur VAT, których kwoty netto stanowią podstawę do wyliczenia wartości (danej kwoty) bonusu.

Rozwiązanie takie, zdaniem Wnioskodawcy, winno wejść w życie począwszy od bonusów udzielanych za zakupy (i terminową płatność) dokonane przez kontrahentów (odbiorców) w I kwartale 2014 r.

Bonusy, jakie będą udzielane przez Wnioskodawcę za IV kwartał 2013 r. w miesiącu lutym 2014 r. (terminy płatności niektórych faktur zawierających EPS, przypadają na miesiąc luty 2014 r. - umowa przewiduje 2-miesięczny okres po zakończeniu każdego z kwartałów kalendarzowych na wyliczenie bonusów), ponieważ dotyczą zakupów dokonanych jeszcze przed wejściem w życie zmian przepisów Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, powinny być dokumentowane w sposób dotychczasowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) uznaje się w za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumnie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r.), podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Stosownie do art. 29 ust. 4 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r.), podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4b.

Stosownie do art. 29 ust. 4a ww. ustawy (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r.), w przypadku gdy podstawa opodatkowania ulega zmniejszeniu w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze, obniżenia podstawy opodatkowania podatnik dokonuje pod warunkiem posiadania, przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługi otrzymał korektę faktury, potwierdzenia otrzymania korekty faktury przez nabywcę towaru lub usługi, dla którego wystawiono fakturę. Uzyskanie potwierdzenia otrzymania przez nabywcę towaru lub usługi korekty faktury po terminie złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy uprawnia podatnika do uwzględnienia korekty faktury za okres rozliczeniowy, w którym potwierdzenie to uzyskano.

Z przytoczonych powyżej przepisów wynika przede wszystkim, że obrotem (podstawą opodatkowania) jest kwota należna z tytułu sprzedaży (pomniejszona o kwotę należnego podatku), która obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy, a także, że podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty rabatów (udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji subwencji i innych dopłat.

W tym miejscu wskazać należy, że z dniem 1 stycznia 2014 r. weszły w życie przepisy dotyczące m.in. podstawy opodatkowania wprowadzone ustawą z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r., poz. 35). Art. 1 pkt 23 ww. ustawy zmieniającej, z dniem 1 stycznia 2014 r. uchyla art. 29 ustawy i art. 1 pkt 24 wprowadza do ustawy art. 29a.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ww. ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W świetle art. 29a ust. 6 ww. ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2. k...