Składki ZUS: Odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji dla byłego menedżera

Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wyłączone są odszkodowania wypłacone byłym pracownikom po rozwiązaniu stosunku pracy, na podstawie umowy o zakazie konkurencji, o której mowa w Kodeksie pracy. Z uwagi na fakt, iż zakaz konkurencji został uregulowany w Kodeksie pracy to powołane przepisy nie znajdą zastosowania do umów cywilnoprawnych podlegających rządom Kodeksu cywilnego, czy też innych umów o świadczenie usług.

We wniosku o interpretację spółka z o.o. wskazała, że w czerwcu 2018 r. została zawarta z Prezesem Zarządu umowa o świadczenie usług zarządzania (umowa nienazwana, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia), zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy kominowej, określała wysokość wynagrodzenia stałego i zmiennego, kwestie odpraw i odszkodowań, które może zarządzający otrzymać po rozwiązaniu lub wypowiedzeniu umowy o świadczenie usług zarządzania. W umowie zostały również określone warunki wypłaty odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji po ustaniu umowy. Umowa podlegała składkom społecznym i zdrowotnym zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

W czerwcu 2021 r. upłynął okres kadencji (pełnienia funkcji Prezesa Zarządu). Zgodnie z zapisami umowy o świadczenie usług zarządzania Prezes ma przestrzegać przez okres 6-ciu miesięcy zakazu konkurencji. W zamian za to spółka wypłaci odszkodowanie w wysokości 6-krotności jego stałego wynagrodzenia w 6-ciu równych ratach.

Zdaniem spółki umowa o świadczenie usług jest umową, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, a odszkodowanie z tytułu przestrzegania zakazu konkurencji wypłacone byłemu Prezesowi Zarządu będzie stanowić dla niego przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osiągany przez zleceniobiorcę z tytułu działalności wykonywanej osobiście.

Spółka ma jednak wątpliwość, czy przychód z wypłaty odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji po ustaniu pełnienia funkcji nie powinien zostać wyłączony z podstawy wymiaru składek ubezpieczeniowych ZUS, mając na uwadze, że odszkodowanie wypłacane jest członkowi zarządu na podstawie umowy o świadczenie usług zarządzania zawartej zgodnie z postanowieniami ustawy z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami, która powołuje się w art. 8 ust. 2 na przepisy Kodeksu pracy.

Zdaniem spółki, skoro odszkodowanie o zakazie konkurencji nie jest wymienione w zamkniętym katalogu przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w Sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe § 2 ust. 1 pkt 4 to stanowić będzie również podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Wskazany przepis w sposób wyraźny odwołuje się do umowy o zakazie konkurencji, o której mowa w art. 101² Kodeksu pracy, czyli wyraźnie jest mowa o umowie o pracę. Brak jest podstaw do zastosowania tego wyłączenia do umów o świadczenie usług zarządzania. W konsekwencji oznacza to, iż kwota odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji wypłacanego osobom, z którymi rozwiązano umowę o świadczenie usług na podstawie kontraktu menedżerskiego stanowi również podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznał stanowisko za nieprawidłowe:

Co do zasady umowa o świadczenie usług zarządzania - kontrakt menedżerski, jest w istocie umową nienazwaną o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia. Osoba zarządzająca z tytułu wykonywania kontraktu menedżerskiego stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 oraz art. 12 ust. 3 w związku z art. 13 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - w okresie od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia wykonywania zarządu do dnia jej rozwiązania lub wyg...