Składka zdrowotna to parapodatek dla przedsiębiorcy

Dlaczego różnicuje się składki zdrowotne w zależności od formy, w jakiej rozliczają się z fiskusem prowadzący działalność (ryczałt, podatek liniowy, skala podatkowa)? Dlaczego prowadzący działalność gospodarczą ma płacić składki zdrowotne od całego dochodu, bez względu na jego wysokość (jest to parapodatek)? Osoby te nie mają stałych dochodów, jak osoby zatrudnione na umowie o pracę, i przy każdych dochodach (a nawet ich braku) odprowadzają składki ZUS - pytają posłowie w interpelacji do Ministra Finansów.

Interpelacja nr 33151 do ministra finansów w sprawie dyskryminacji ludzi przedsiębiorczych

Panie Premierze,

osoby prowadzące działalność gospodarczą w pełni ponoszą ryzyko jej prowadzenia, nie chodzą na urlopy wypoczynkowe, częstokroć wykonują pracę wielu pracowników: handlowca, księgowej, kasjera itd., bo firmy są niewielkie i należy ograniczać koszty. Odpowiadają całym majątkiem. Są to osoby odważne, ale liczące na to, że ciężko pracując zapewnią sobie godne życie i godną emeryturę.

Osoby prowadzące działalność gospodarczą korzystają w dużej mierze z prywatnej opieki zdrowotnej, w tym ze stomatologicznej opieki zdrowotnej - nie obciążając NFZ. Teraz po podwyżkach składki zdrowotnej często nie jest ich i ich rodzin na to stać.

Wobec tego:

1. Dlaczego różnicuje Pan składki zdrowotne w zależności od formy, w jakiej rozliczają się z fiskusem prowadzący działalność (ryczałt, podatek liniowy, skala podatkowa)?
2. Dlaczego prowadzący działalność gospodarczą ma płacić składki zdrowotne od całego dochodu, bez względu na jego wysokość (jest to parapodatek)? Osoby te nie mają stałych dochodów, jak osoby zatrudnione na umowie o pracę, i przy każdych dochodach (a nawet ich braku) odprowadzają składki ZUS.
3. Jak się Pan być może orientuje, wiele podmiotów prowadzących działalność gospodarczą zamyka tę działalność od wielu lat - choćby rodzinne sklepy. Obecna sytuacja związana z Polskim Ładem tego nie poprawia.
4. Od początku Pana przyjścia do rządu (2015 rok) widoczne są próby działania w obszarze prowadzenia działalności gospodarczej: projekt połączonego ZUS i podatku dochodowego, zmiany zasad leasingu itd. Czy osoby prowadzące działalność gospodarczą - jako grupa społeczno-zawodowa rozproszona, niezrzeszona w związki zawodowe i partie - są dla Pana najłatwiejszą grupą do podnoszenia danin względem państwa? Osoby te mają finansować Pana programy społeczne?
5. Kiedy rozpocznie Pan kampanię medialną (wzorem tej promującą Polski Ład za 10 mln zł), w której będzie Pan informował, że w każdej gminie znajduje się stomatolog, który w ramach składki opłacanej przez osoby prowadzące działalność gospodarczą będzie ich przyjmował, oferując najnowsze techniki i metody leczenia (takie jak w prywatnych gabinetach, bez żadnych dopłat!) i w dogodnych dla tych ludzi, płacących duże pieniądze, godzinach?
6. Jaką stabilność w zakresie danin zagwarantuje Pan osobom prowadzącym działalność gospodarczą?

Posłowie:
Monika Falej, Anita Kucharska-Dziedzic, Maciej Kopiec, Paweł Krutul, Robert Obaz, Marek Rutka

Elbląg, 21 kwietnia 2022 r.

Odpowiedź na interpelację nr 33151 w sprawie dyskryminacji ludzi przedsiębiorczych

Szanowna Pani Marszałek,

odpowiadając na interpelację nr 33151 Pani Poseł Moniki Falej wraz z grupą posłów z 27 kwietnia 2022 r. w sprawie „dyskryminacji ludzi przedsiębiorczych”, uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień.

Na wstępie pragnę zauważyć, że wprowadzone ustawą z dnia 29 października 2021 r.¹ zmiany, które weszły w życie 1 stycznia 2022 r., w zakresie podatków oraz składek zdrowotnych dotyczą trzech zasadniczych rozwiązań:

1. podwyższenia kwoty wolnej od podatku do 30 tys. zł,
2. podwyższenia progu podatkowego dla stawki podatku w wysokości 17% do 120 tys. zł,
3. zmiany w zasadach opłacania składek zdrowotnych dla przedsiębiorców.

Zmiany wprowadzone ustawą z dnia 29 października 2021 r. mają pozytywnie wpłynąć na długoterminowy wzrost gospodarczy. Ustawą tą wprowadzono również szereg rozwiązań (m.in. zmiany w uldze B+R, ulga na prototypy, możliwość symultanicznego korzystania z ulgi B+R i preferencji IP Box, ulga na ekspansję, ulga z tytułu zatrudniania innowacyjnych pracowników), których założeniem jest zwiększenie potencjału gospodarczego Polski. Są to rozwiązania, które zapewnią przedsiębiorcom oszczędności przy podejmowaniu działań prorozwojowych i proinwestycyjnych w firmach. Podatkowe wsparcie dotyczy również firm inwestujących w innowacyjne technologie. Należy też zaznaczyć, że nowe rozwiązania są też efektem dialogu z przedsiębiorcami, którzy identyfikowali obszary, w których szczególnie potrzebują wsparcia w postaci zachęt podatkowych, wskazując m. in. na potrzebę poszerzenia preferencji podatkowych w obszarze działań innowacyjnych.

W efekcie sygnałów dochodzących m.in. ze środowisk przedsiębiorców w zakresie trudności w stosowaniu niektórych rozwiązań wprowadzonych ustawą z dnia 29 października 2021 r., rząd przygotował projekt ustawy, w którym dokonał ich modyfikacji. Zawierający te zmiany projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw został przyjęty 12 maja 2022 r. przez Sejm i obecnie jest procedowany w Senacie (druk senacki nr 714).

Głównym celem projektowanych rozwiązań jest ulepszenie i uproszczenie systemu podatkowego realizującego kierunkowy cel wynikający z wprowadzonych od 1 stycznia 2022 r. norm oraz zapewnienie jego stabilności na kolejne lata. Celowi temu służą następujące rozwiązania przewidziane w projekcie:

1. obniżenie stawki pierwszego przedziału skali podatkowej z 17% do 12%, przy zachowaniu progu rocznego dochodu w wysokości 120 tys. zł. oraz likwidacja tzw. ulgi dla klasy średniej,
2. wprowadzenie dla przedsiębiorców rozliczających się w inny sposób niż skalą podatkową, możliwości odliczenia od dochodu (opodatkowanych 19% liniowym podatkiem) albo od przychodu (opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych) części zapłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Podatnicy opodatkowani podatkiem liniowym, o którym mowa w art. 30c ustawy PIT, z tytułu prowadzonej działalności pozarolniczej oraz opłacający składki za osoby współpracujące z podatnikiem opodatkowanym takim podatkiem, będą mogli pomniejszać dochód do opodatkowania w łącznej wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym 2022 r. kwoty 8 700 zł. Z kolei podatnicy prowadzący działalność gospodarczą, opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych będą mogli pomniejszać przychody o 50% zapłaconych w roku podatkowym składek na ubezpieczenie zdrowotne ztytułu prowadzonej działalności oraz za osoby z nimi współpracujące. Natomiast podatnicy opłacający podatek w formie karty podatkowej będą mogli obniżyć wynikający z decyzji ustalającej podatek o 19% zapłaconej w roku podatkowym składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Zasady te, pomimo ich wprowadzenia w trakcie roku mają mieć zastosowanie do dochodów osiągniętych od 1 stycznia 2022 r.

W związku z tym, że nowe rozwiązania w zakresie opodatkowania rocznych dochodów wprowadzone będą w trakcie roku (od 1 lipca 2022 r), podatnikom stosującym przed wejściem w życie tych zmian opodatkowanie dochodów podatkiem liniowym, o którym mowa w art. 30c ustawy PIT oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, umożliwiono wybór formy opodatkowania na cały 2022 r. przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej wg skali podatkowej. Rozwiązanie to ma na celu umożliwienie opodatkowania przychodów z pozaroln...