Pomoc z fundacji z podatkiem czy bez?

Interpelacja nr 32600 do ministra finansów w sprawie zwolnień z opodatkowania pomocy otrzymanej od organizacji pożytku publicznego.

Zasady płacenia podatków przez osoby fizyczne regulują w Polsce przede wszystkim dwie ustawy: ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) i ustawa o podatku od spadków i darowizn.

Ustawa o PIT obejmuje dochody wynikające z nieodpłatnych świadczeń uzyskanych przez konkretną osobę, z wyjątkiem darowizn. Te ostatnie opodatkowuje ustawa o darowiznach. Obie zwalniają z opodatkowania przysporzenia majątkowe wynikające z podarowania pieniędzy, rzeczy lub dokonania innych nieodpłatnych świadczeń przez najbliższą rodzinę. Wystarczy dochować określonych wymogów, a w szczególności we właściwym terminie poinformować o darowiźnie organy podatkowe i odpowiednio je udokumentować (np. przelewem bankowym).

Pomoc przekazywana przez fundacje może pochodzić z dwóch źródeł. Pierwsze to darowizny od ofiarodawców na rzecz konkretnych osób (darowizny ukierunkowane). Drugie zaś to wpłaty bez wskazania osoby, do której powinny trafić, oraz inne dochody fundacji. Pomoc ze strony fundacji może mieć różne formy. I tak: fundacja może przekazać podopiecznemu gotówkę lub też opłacić jego rachunki, nie dając pieniędzy bezpośrednio do ręki. To rodzi określone skutki podatkowe. Darowizna jest opodatkowana podatkiem od spadków i darowizn. Natomiast inne nieodpłatne świadczenia lub świadczenia w naturze są opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Ustawa o PIT oraz ustawa o podatku od darowizn nie ma jasnych zapisów mówiących o kompleksowym zwolnieniu z opodatkowania pomocy otrzymanej od organizacji pożytku publicznego.

Podopieczny fundacji nie zapłaci podatku, jeżeli łączna wartość darowizn przekazanych przez fundację jednej osobie w ciągu 5 lat nie przekroczy kwoty 4902 zł. Na szczęście dla podopiecznych fundacji, urzędy skarbowe korzystnie interpretują przepisy w przypadku wpłacania na konto fundacji darowizn przeznaczonych dla konkretnego chorego. Jeżeli cztery osoby wpłacą na rzecz chorego kwotę niższą niż 4902 zł, to, pomimo iż fundacja przekaże choremu łącznie 19608 zł, każda z darowizn może być traktowana oddzielnie. W związku z tym cała kwota 19608 zł będzie wolna od podatku. Jednak dotyczy to tylko sytuacji, gdy wpłacając pieniądze na konto, np. fundacji, wskazujemy konkretną osobę, do której mają one trafić.

W ustawie o PIT jest zapis, który zwalnia z opodatkowania zapomogi otrzymywane w przypadku m.in. długotrwałej choroby do wysokości nie przekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł. Taka kwota może być ofiarowana podopiecznemu w każdym roku, bo nie kumuluje się z pomocą uzyskaną w innych latach. Gdyby jednak wymieniona kwota została przekroczona, podopieczny musi zapłacić podatek od nadwyżki ponad 2280 zł. Analiza opinii wydanych w ciągu ostatnich kilku lat pozwala sądzić, że zarówno Ministerstwo Finansów, jak i urzędy skarbowe konieczność opodatkowania pomocy uzyskiwanej przez podopiecznych fundacji czy stowarzyszeń starają się rozpatrywać na korzyść osób poszkodowanych przez los.

W związku z powyższym zwracam się do Pana Ministra z prośbą o udzielenie odpowiedzi na pytanie :

• Czy Ministerstwo bierze pod uwagę zmiany w ustawie o PIT oraz ustawie o podatku od darowizn wprowadzając konkretny zapis mówiący o kompleksowym zwolnieniu z opodatkowania pomocy otrzymanej od organizacji pożytku publicznego?
• W jaki sposób Ministerstwo reguluje w ustawach sytuację, gdy darczyńcami są osoby obce wpłacające swoje pieniądze dla osób potrzebujących pomocy z powodu choroby czy niepełnosprawności?
• Co w sytuacji, gdy wpłacający pieniądze darczyńca nie wskazuje konkretnej osoby, której chce przekazać pieniądze ,a trafiają one na konto fundacji i łączna kwota darowizny przekracza kwotę 4902 zł ?

Damian Raczkowski

W związku interpelacją Nr 32600 Pana Damiana Raczkowskiego w sprawie zwolnień z opodatkowania pomocy otrzymanej od organizacji pożytku publicznego (OPP), uprzejmie informuję.

Decydujące znaczenie w kwestii skutków prawnopodatkowych pomocy udzielanej potrzebującym przez organizacje pożytku publicznego ma kwalifikacja formy prawnej świadczonej pomocy, a zatem treść konkretnej umowy wiążącej strony. Bez znaczenia dla takiej oceny pozostaje postać dokonywanego przysporzenia, która może być nie tylko pieniężna ale i rzeczowa.

Strony dokonują wyboru rodzaju czynności prowadzącej do udzielenia pomocy, przy wykorzystaniu nie tylko ogólnej zasady swobody zawierania umów oraz postanowień statutu tych organizacji, ale także z uwzględnieniem skutków podatkowych tych czynności, wybierając ...