PIT: Amortyzacja inwestycji w obcym środku trwałym

Inwestycja w obcych środkach trwałych podlega amortyzacji niezależnie od przewidywanego okresu używania - stanowi o tym art. 22a ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Sama ustawa o PIT nie definiuje wprost, co należy rozumieć przez inwestycje w obcych środkach trwałych. Definiuje natomiast pojęcie "inwestycji".

Zgodnie z art. 5a pkt 1 powyższej ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o inwestycjach - oznacza to środki trwałe w budowie w rozumieniu ustawy o rachunkowości czyli zaliczane do aktywów trwałych środki trwałe w okresie ich budowy, montażu lub ulepszenia już istniejącego środka trwałego.

Biorąc pod uwagę te definicje, można stwierdzić, że inwestycje w obcych środkach trwałych to ogół działań (nakładów) podatnika odnoszących się do niestanowiącego jego własności środka trwałego, które zmierzają do jego ulepszenia, tzn. polegają na jego przebudowie, rozbudowie, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji lub polegają na stworzeniu składnika majątku mającego cechy środka trwałego. Podejmując inwestycje w obcym środku trwałym, podatnik powinien dysponować zezwoleniem uzyskanym od właściciela tego środka trwałego.

Jednocześnie należy mieć na uwadze, ze ww. wydatki inwestycyjne będą mogły zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów poprzez dokonywane odpisy amortyzacyjne jeżeli nie zostaną podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie, np. przez właściciela środka trwałego (art. 23 ust. 1 pkt 45 ustawy PIT).

Dokonywanie odpisów amortyzacyjnych w przypadku inwestycji w obcym środku trwałym regulują przepisy ogólne.

W myśl art. 22g ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość początkową inwestycji w obcych środkach trwałych oraz budynków i budowli wybudowanych na obcym gruncie ustala się, stosując odpowiednio ust. 3-5.

Zgodnie z art. 22g ust. 4 tej ustawy, za koszt wytworzenia uważa się wartość, w cenie nabycia, zużytych do wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi i inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych. Do kosztu wytworzenia nie zalicza się wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, kosztów ogólnych zarządu, kosztów sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania.

Przykładem ponoszenia nakładów w obcych środkach trwałych jest konieczność dostosowania używanych na podstawie umowy użyczenia, najmu czy dzierżawy lub innej umowy, obcych budynków albo lokali do potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej użytkownika.

Podkreślić zatem należy, że inwestycje w obcych środkach trwałych stanowią wydatki które podlegają ujęciu w kosztach podatkowych poprzez odpisy amortyzacyjne, na zasadach właściwych dla środków trwałych.

Z wyjaśnień organów podatkowych

Inwestycja w obcym środku trwałym czy remont?

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, wykonywaną w użyczonym przez rodziców budynku. która polega na sprzedaży hurtowej i detalicznej (…) Jest uprawniony do rozporządzania nieruchomością dla celów prowadzenia działalności gospodarczej, a także realizacji wszystkich czynności (w tym napraw, remontów itp.) - wynika to z umowy nieodpłatnego użyczenia nieruchomości.

Teren przy budynku wyłożony był grubymi betonowymi płytami z lat 90-tych (o wymiarach około 2,3m x 2,3m każda), w dobrym stanie technicznym. Z tej części nieruchomości korzystają głównie klienci oraz kontrahenci Wnioskodawcy m.in. parkując tam swoje pojazdy. Jednak wiek tych płyt i duże natężenie ruchu pojazdów różnego rodzaju (zwłaszcza pojazdów ciężarowych), wynikające z charakteru prowadzonej działalności gospodarczej spowodowało degradację płyt.

Wnioskodawca zlecił profesjonalnej firmie remontowo-budowlanej naprawę tej części nieruchomości, która uległa zniszczeniu. A ponieważ obecnie najczęściej stosuje się betonową kostkę brukową, Wnioskodawca zlecił wykonanie odtworzenia nawierzchni przy wykorzystaniu betonowej kostki brukowej.

Wnioskodawca we wniosku podkreślił, iż umowa z firmą remontowo-budowlaną z dnia (…) r. dotyczyła wyłącznie remontu nawierzchni w zakresie zniszczonych płyt betonowych, polegającego jedynie na odtworzeniu stanu pierwotnego, przy zastosowaniu materiałów budowlanych o podobnych parametrach, ze względu na to, że takich płyt już na podjazdach się nie stosuje. Betonowa kostka brukowa została położona dokładnie w tych miejscach, gdzie wcześniej znajdowały się płyty betonowe. Położenie kostki brukowej było podyktowane złym stanem technicznym starej nawierzchni.

Powstała wątpliwość - czy wykonanie remontu (odtworzenia, naprawy) nawierzchni na terenie przy budynku sklepu (...) Wnioskodawcy można zaliczyć bezpośrednio w koszty uzyskania przychodu w dacie ich poniesienia, czy też Wnioskodawca powinien zakwalifikować go jako inwestycje w obce środki trwałe i odnieść w ciężar kosztów poprzez odpisy amortyzacyjne?

W odpowiedzi organ podatkowy stwierdził między innymi:

(...)

Użyczenie jest umową, przez którą użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Istotą tej umowy jest jej bezpłatny charakter, co oznacza, że biorący w używanie nie ma obowiązku dokonywania żadnych świadczeń i opłat na rzecz dającego do bezpłatnego używania.

Zgodnie z art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.):

Przez umowę użyczenia, użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nie oznaczony, na bezpłatne używ...