NSA. Zaliczenie zwrotu VAT na poczet innego podatku

Z uzasadnienia: Zaliczenie zwrotu podatku od towarów i usług na poczet zaległości podatkowych, czy też na poczet przyszłych zobowiązań, to ostatni etap czynności podejmowanych w przypadku zadeklarowania przez podatnika zwrotu podatku od towarów i usług. Czym innym jest bowiem prawo do zwrotu podatku od towarów i usług wykazanego w deklaracji podatkowej, a czym innym prawo do dysponowania owym zwrotem podatku przez podatnika. Jedynie w sytuacji uznania zasadności wykazanego przez podatnika zwrotu podatku możliwe będzie zaliczenie go na poczet zaległych bądź przyszłych zobowiązań podatkowych.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący – Sędzia NSA Tomasz Kolanowski, Sędzia NSA Stefan Babiarz, Sędzia NSA Grażyna Nasierowska (sprawozdawca), Protokolant Piotr Stępień, po rozpoznaniu w dniu 14 sierpnia 2018 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej M. [...] z siedzibą w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 8 czerwca 2016 r. sygn. akt I SA/Op 169/16 w sprawie ze skargi M. [...] z siedzibą w K. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu z dnia 1 marca 2016 r. nr [...] w przedmiocie zarzutów w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej:

  1. oddala skargę kasacyjną,
  2. zasądza od M. [...] z siedzibą w K. na rzecz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Opolu kwotę 240 (słownie: dwieście czterdzieści ) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

1. Wyrokiem z 8 czerwca 2016 r., sygn. akt I SA/Op 169/16, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu oddalił skargę M. [...] z siedzibą w K. (dalej: skarżąca) na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu (dalej: organ odwoławczy, DIS) z 1 marca 2016 r. utrzymujące w mocy postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w G. (dalej: organ pierwszej instancji) z 28 października 2015 r. w przedmiocie zarzutów w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej.

2. Ze stanu faktycznego przyjętego przez sąd pierwszej instancji wynikało, iż pismem z 3 lipca 2015 r. skarżąca zwróciła się o zarachowanie części nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wykazanej do zwrotu w deklaracji VAT-7 za miesiąc maj 2013 r. w kwocie 235.927 zł na poczet zaległości podatkowej z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych za 2014 r. w kwocie 115.522 zł powiększonej o należne odsetki oraz koszty upomnienia. Sprawa prowadzona była przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w R. zgodnie z właściwością.

W dniu 1 czerwca 2015 r. do organu pierwszej instancji wpłynęło pismo z 27 maja 2015 r., w którym Naczelnik Urzędu Skarbowego w R. informował o braku możliwości potwierdzenia zasadności zwrotów podatku od towarów i usług za miesiące czerwiec i lipiec 2013 r., gdyż zgodnie z informacją uzyskaną od Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w K. prowadzone wobec skarżącej postępowanie kontrolne w zakresie rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania oraz prawidłowości obliczania i wpłacania podatku od towarów i usług za okres od 01.01.2013 r. do 31.07.2013 r. nie zostało jeszcze zakończone. Postanowieniami z 4 września 2013 r. oraz 17 sierpnia 2015 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego w R. przedłużył termin zwrotu różnicy podatku od towarów i usług za miesiąc maj 2013 r.

Organ pierwszej instancji, działając jako organ egzekucyjny, 1 września 2015 r. doręczył skarżącej odpis tytułu wykonawczego nr [...] (dalej: tytuł wykonawczy) obejmującego zaległość w podatku dochodowym od osób prawnych wraz z zawiadomieniem o zajęciu wierzytelności z rachunku bankowego.

Pismem z 7 września 2015 r. skarżąca zgłosiła oparty na art. 33 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. - Dz. U z 2014 r. poz. 1619 z późn. zm, dalej: u.p.e.a.) zarzut nieistnienia obowiązku objętego doręczonym jej tytułem wykonawczym. W opinii strony zobowiązanie podatkowe z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych za 2014 r. wygasło z mocy prawa na podstawie art. 76 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. - Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm., dalej: o.p.) poprzez zaliczenie na poczet tego zobowiązania części nadpłaty w podatku od towarów i usług za miesiąc maj 2013 r.

Organ pierwszej instancji postanowieniem z 28 października 2015 r. uznał wniesione zarzuty za nieuzasadnione. Argumentując zajęte stanowisko organ pierwszej instancji stwierdził, że na dzień wydania przedmiotowego postanowienia skarżąca nadal posiadała zaległości w podatku dochodowym od osób prawnych za 2014 r., dla których wierzycielem jest organ pierwszej instancji, wszak nie wydano dotychczas postanowienia w sprawie wniosku skarżącej o przerachowanie zadeklarowanej kwoty nadwyżki podatku VAT do zwrotu na poczet powyższej zaległości.

W wyniku rozpoznania zażalenia skarżącej DIS utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie z 28 października 2015 r. Organ odwoławczy podkreślił, iż do dnia wydania rzeczonej decyzji nie zapadło jakiekolwiek rozstrzygnięcie merytoryczne w sprawie prowadzonego przed Naczelnikiem Urzędu Skarbowego w R., który dwukrotnie przedłużał termin załatwienia sprawy.

Organ drugiej instancji wyjaśnił, iż co do zasady w przypadku, gdy podatnik wykaże w deklaracji kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do zwrotu, zwrot tego podatku następuje w terminach określonych w art. 87 ust. 2 i ust. 5a ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. – Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm., dalej: u.p.t.u.). Organ wskazał przy tym, iż rzeczona reguła doznaje ograniczenia w sytuacji, gdy organ po skorzystaniu z uprawnień przewidzianych w art. 87 ust. 2 u.p.t.u., tj. dodatkowym zweryfikowaniu zasadności zwrotu, określi kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do zwrotu w innej wysokości niż wynika to ze złożonej deklaracji. Wówczas podstawę do stosownych rozliczeń stanowią ustalenia organu, nie zaś deklaracja podatkowa.

W ocenie organu odwoławczego zaliczenie zwrotu podatku (nadwyżki podatku naliczonego nad należnym), o którym mowa w art. 76b w zw. z art. 76 § 1 i 76a § 1 o.p., odnosi się do wykonanego, zgodnie z art. 87 ust. 2 u.p.t.u., zwrotu podatku, a nie prawa do tego zwrotu jeszcze niezrealizowanego, bowiem zasady przewidziane w treści art. 76 § 1 i art. 76a § 1 o.p. w zw. z art. 76b § 1 o.p., jeżeli dotyczą zwrotu VAT (nadwyżki podatku naliczonego nad należnym), muszą być odczytywane przez pryzmat treści art. 87 ust. 1 i ust 2 ustawy o VAT.

Zdaniem DIS koniecznym warunkiem zaliczenia z urzędu zwrotu podatku na poczet zaległości podatkowych jest obiektywne istnienie kwoty zwrotu (nadwyżki podatku naliczonego nad należnym). Skoro przepis art. 87 ust 2 zd. 2 u.p.t.u. przewiduje przedłużenie terminu zwrotu podatku wykazanego przez podatnika w złożonej deklaracji do czasu zakończenia postępowania wyjaśniającego zasadność zwrotu podatku uzależnia jego zwrot od wyników postępowania wyjaśniającego, również zaliczenie podatku na zaległości lub zobowiązania wskazane w art. 76 o.p. będzie możliwe po zakończeniu wszczętych przez organ postępowań, które wykażą zasadność zwrotu podatku.

Jak wskazał organ odwoławczy, wydane na podstawie art. 76a o.p. postanowienie o zarachowaniu odzwierciedla i potwierdza wykonanie czynności rachunkowo-technicznej, o której mowa w art. 76 o.p. Ma ono wprawdzie charakter formalny i samo w sobie nie przesądza ani o istnieniu nadpłaty ani o istnieniu zaległości podatkowej, jednakże skoro jego istotą jest zaliczenie nadpłaty na poczet zaległości podatkowej, w momencie jego wydania te dwa elementy (nadpłata i zaległość) muszą istnieć, wszak postanowienie ma doprowadzić do kompensaty wzajemnych wierzytelności. Z powyższego zdaniem organu wynika zatem, iż skoro do chwili wydawania decyzji w rozpoznawanej sprawie nie zostało wydane postanowienie właściwego organu podatkowego w przedmiocie nadpłaty i jej zarachowania, nie doszło do przeksięgowania powyższej kwoty na zaległość objętą tytułem wykonawczym.

3. Nie zgadzając się z powyższym rozstrzygnięciem, skarżąca złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, w treści której zarzuciła naruszenie art. 138 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. – Dz. U. z 2013 r. poz. 267 z późn. zm., dalej: k.p.a.) oraz art. 33 § 1 pkt 1 u.p.e.a. w zw. z art. 59 § 1 pkt 1 u.p.e.a. w zw. z art. 76 § 1 o.p. i art. 76b § 1 o.p.

W odpowiedzi na skargę organ podatkowy wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.

4. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu, oddalając skargę w całości, za prawidłową uznał argumentacja przedstawioną w zaskarżonym postanowieniu, zgodnie z którą wykazanie w deklaracji skarżącej za maj 2013 r., jak również m.in. za czerwiec i lipiec 2013 r., nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, a także złożenie wniosku o zaliczenie tej nadwyżki na poczet zaległości w podatku dochodowym od osób prawnych za 2014 r., nie spowodowało automatycznie wygaśnięcia dochodzonej w postępowaniu egzekucyjnym zaległości w sytuacji, gdy zadeklarowane przez skarżącą kwoty nadwyżki są sporne, o czym świadczy okoliczność prowadzenia postępowania kontrolnego w zakresie podatku od towarów i usług za okres od stycznia do lipca 2013 r., jak i związane z tym przedłużenie terminu do zwrotu przedmiotowych nadwyżek podatku naliczonego nad należnym.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu podzielił utrwalone stanowisko sądów administracyjnych, zgodnie z którym "wobec tego, że zasadność wykazanego w deklaracji podatkowej przez podatnika zwrotu VAT może podlegać dodatkowej weryfikacji, należy uznać, że zaliczenie zwrotu, o którym mowa w art. 76b w zw. z art. 76 § 1 i 76a § 1 o.p. odnosi się do zasadnego, zgodnie z art. 87 ust. 2 u.p.t.u. zwrotu podatku, a nie prawa do tego zwrotu jeszcze nie zrealizow...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »