NSA: Ważne orzeczenie dotyczące między innymi mocy ochronnej interpretacji

Z uzasadnienia: Fakt powiązania zbywcy i nabywcy stał się dla organów podatkowych pretekstem do zakwestionowania mocy ochronnej interpretacji. Takie postępowanie nosi znamiona naruszenia zasady zaufania do organów publicznych wyrażonej w art. 121 O.p. Działania organów po wydaniu interpretacji nie mogą być ukierunkowane na to, żeby ją podważyć.

TEZY

1. Wyrażona w art. 14k § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.; dalej: O.p.) zasada nieszkodzenia, jako mająca swoje źródło w konstytucyjnej zasadzie zaufania do organu, realizuje gwarancyjny charakter interpretacji podatkowych. Odstępstwo od zasady z art. 14k § 1 O.p. powinno być zatem wyjątkiem a nie regułą.

2. Powiązania kapitałowe i osobowe, świetle art. 2 pkt 27e ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. poz. 1054 z późn. zm.) nie stanowią przeszkody, aby uznać, że sprzedaż nieruchomości komercyjnej nie jest zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Ryszard Pęk, Sędzia NSA Marek Kołaczek, Sędzia NSA Artur Mudrecki (spr.), Protokolant Krzysztof Zaleski, po rozpoznaniu w dniu 17 stycznia 2019 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej O. [...] sp. z o.o. sp. komandytowa z siedzibą w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 9 listopada 2016 r., sygn. akt I SA/Sz 901/16 w sprawie ze skargi O. [...] sp. z o.o. sp. komandytowa z siedzibą w W. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w S. z dnia 30 czerwca 2016 r., nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za styczeń 2014 r.

1) uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Szczecinie,

2) zasądza od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w S. na rzecz O. [...] sp. z o.o. sp. komandytowa z siedzibą w W. kwotę 55 500 (pięćdziesiąt pięć tysięcy pięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

1. Wyrok Sądu pierwszej instancji

Wyrokiem z dnia 9 listopada 2016 r., sygn. akt I SA/Sz 901/16, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie (dalej: Sąd pierwszej instancji) oddalił skargę O. [...] Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w W. (dalej: Strona, Skarżąca, Spółka) na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Szczecinie z dnia 30 czerwca 2016 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług za styczeń 2014 r.

2. Przedstawiony przez Sąd pierwszej instancji tok postępowania

2.1. Zasadnicze ustalenia organów podatkowych przedstawiały się następująco:

W dniu 13 maja 2016 r. w Krajowym Rejestrze Sądowym została zarejestrowana O. [...] Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k., podmiot ten powstał z przekształcenia P. [...] z o. o.

W trakcie kontroli podatkowej organ podatkowy ustalił, że P. [...] Spółka z o.o. w rejestrze zakupu oraz rozliczeniu za styczeń 2014 r. ujęła wartości netto i kwoty podatku naliczonego wynikające z faktur VAT wystawionych przez P.- [...] Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A. dotyczących sprzedaży prawa użytkowania wieczystego działek oraz prawa własności budynku wraz z budowlami położonymi na gruncie.

Zdaniem Naczelnika Trzeciego Urzędu Skarbowego w S., wbrew zapisom zawartym w powyższych fakturach VAT, dokumentowały one w rzeczywistości zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa wyłączonej spod opodatkowania na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. poz. 1054 z późn. zm.; dalej: u.p.t.u.). W ocenie organu doszło do zbycia zespołu składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który mógł stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania, tym samym Sółka naruszyła przepis art. 88 ust. 3a pkt 2 u.p.t.u. odliczając w styczniu 2014 r. podatek naliczony z faktur VAT, które dokumentowały transakcje niepodlegające opodatkowaniu.

2.2. P. [...] Spółka z o.o. przed zawarciem spornych transakcji, wystąpiła z wnioskiem na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.; dalej: O.p.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego. Dyrektor Izby Skarbowej, działając w imieniu Ministra Finansów, w dniu 1 lipca 2013 r. wydał interpretację indywidualną, w której stwierdził, że stanowisko wnioskodawcy, przedstawione we wniosku jest prawidłowe w zakresie: - nieuznania nabywanych składników majątkowych za przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa, - możliwości wyboru opcji opodatkowania podatkiem od towarów i usług dostawy nieruchomości, - obligatoryjnego opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części, - prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej dostawę nieruchomości.

Organ pierwszej instancji uznał jednak, że opis zdarzenia przyszłego podany przez Spółkę różni się od ustaleń faktycznych dokonanych w toku kontroli podatkowej i postępowania podatkowego. W konsekwencji organ uznał, że Strona nie może powoływać się na ochronę związaną z wydaniem korzystnej dla niej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Naczelnik Trzeciego Urzędu Skarbowego w S. decyzją z dnia 23 grudnia 2015 r., określił P. [...] Spółce z o.o. w podatku od towarów i usług za styczeń 2014 r. kwotę zobowiązania podatkowego.

2.3. Dyrektor Izby Skarbowej decyzją z dnia 30 czerwca 2016 r. utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Trzeciego Urzędu Skarbowego z dnia 23 grudnia 2015 r. W uzasadnieniu decyzji przyjął, że sprzedaż udokumentowana spornymi fakturami VAT stanowiła zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Zdaniem organu wskazuje na to przede wszystkim wyodrębnienie u zbywcy kompleksu handlowo - rozrywkowego, istniejące na dzień dokonania sprzedaży. Organ uwzględnił także okoliczności towarzyszące spornej transakcji, w tym przede wszystkim powiązania pomiędzy zbywcą a nabywcą oraz pomiędzy nimi a podmiotami zarządzającymi i prowadzącymi obsługę księgową Centrum zarówno przed jak i po dokonaniu transakcji. Powiązania te w ocenie organu umożliwiły niezakłócone, od następnego dnia roboczego po dacie sprzedaży, kontynuowanie przez nabywcę działalności gospodarczej zbywcy w postaci prowadzenia C. [...]

Organ przedstawił także powiązania osobowe pomiędzy podmiotami zawierającymi umowy o pośrednictwo oraz doradztwo w procesie pozyskania środków finansowych niezbędnych do realizacji nabycia kompleksu "O. [...]" S., o świadczenie usług księgowych i wskazał, że sprzedaż jaka nastąpiła w dniu 31 grudnia 2013 r. dokonana została pomiędzy podmiotami powiązanymi osobowo oraz kapitałowo.

Organ ustalił, że w okresie od daty rejestracji w KRS do dnia dokonania transakcji zakupu prawa wieczystego użytkowania działek wraz z budynkiem C. H. i budowli towarzyszących, P. [...] Spółka z o.o. nie prowadziła działalności gospodarczej oraz nie dokonywała dostaw towarów ani nie świadczyła usług.

Ponadto organ odwoławczy uznał, że z analizy zgromadzonego materiału dowodowego bezsprzecznie wynika, że zamiarem osób wchodzących w skład zarządu spółki sprzedającej i kupującej (ten sam skład osobowy zarządu) było wyłącznie przeniesienie własności przedmiotowej galerii z jednego podmiotu powiązanego na rzecz drugiego podmiotu powiązanego, utworzonego tylko i wyłącznie w tym celu.

2.4. W skardze złożonej do Sądu pierwszej instancji Skarżąca zarzuciła naruszenie:

- przepisów prawa materialnego, tj. art. 88 ust. 3a pkt 2 w związku z art. 6 pkt 1 oraz art. 2 pkt 27e u.p.t.u., poprzez błędne uznanie, że Spółce nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie składników majątkowych, w sytuacji gdy nie stanowiły one zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług;

- przepisów postępowania podatkowego, tj.

  • art. 122, art. 187 § 1 oraz art. 191 O.p., poprzez dokonanie błędnej oceny stanu faktycznego skutkującej przyjęciem, że składniki majątkowe zakupione przez Spółkę stanowiły zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a w konsekwencji, że Spółce nie przysługuje prawo odliczenia podatku naliczonego w cenie zakupu przedmiotowych składników majątkowych;

  • art. 14k § 1 O.p., poprzez błędne uznanie, że uzyskana przez Spółkę indywidualna interpretacja przepisów prawa podatkowego z dnia 1 lipca 2013 r. dotycząca konsekwencji podatkowych nabycia nieruchomości nie posiada mocy wiążącej w odniesieniu do rzeczywiście dokonanej transakcji;

  • art. 210 § 1 pkt 6 i § 4, art. 124 oraz art. 14k § 1 O.p., poprzez brak precyzyjnego wskazania dlaczego organ uznał, że stan faktyczny ujęty w interpretacji nie przystaje do stanu faktycznego, który został ustalony w wyniku kontroli podatkowej przeprowadzonej przez organ pierwszej instancji, a także dowodów, które potwierdzałyby istnienie trzech płaszczyzn wyodrębnienia - wyodrębnienia na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej oraz funkcjonalnej, a w konsekwencji wydanie decyzji bez wyczerpującego uzasadnienia prawnego.

2.5. W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Skarbowej wniósł o jej oddalenie podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.

3. Uzasadnienie rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji

3.1. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie oddalił skargę na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm.; dalej: P.p.s.a.).

3.2. Istota sporu w rozpoznawanej sprawie sprowadzała się do odmiennej oceny przedmiotu umów sprzedaży z dnia 31 grudnia 2013 r. Zdaniem Skarżącej sprzedaż ta, a w konsekwencji dostawa dotyczyła nieruchomości natomiast w ocenie organów podatkowych przedmiotem umowy była zorganizowana część przedsiębiorstwa.

W ocenie Sądu, zasadnie organy podatkowe uznały, że czynności o których mowa w aktach notarialnych z dnia 31 grudnia 2013 r. stanowią dostawę w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, została zatem wypełniona hipoteza normy zawartej w cytowanym powyżej art. 7 ust. 1 u.p.t.u. Lektura umów sprzedaży oraz analiza całokształtu okoliczności związanych zarówno ze zbyciem nieruchomości jak i z rozpoczęciem prowadzenia działalności gospodarczej przez nabywcę tożsamej z prowadzoną uprzednio przez zbywcę, prowadzą do wniosku, że w istocie transakcje te należy zakwalifikować jako sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zdaniem Sądu zatem już z samej treści umowy sprzedaży wynika, że poza zbyciem nieruchomości wolą stron było także przeniesienie praw i obowiązków kluczowych dla prowadzenia działalności gospodarczej i funkcjonowania galerii umów najmu z podmiotami handlującymi w tej galerii.

3.3. Odnosząc się do zarzutu związanego z odmową uznania ochrony podatnika związanej z wydaną na jego rzecz korzystną interpretacją indywidualną Sąd uznał, że opis zdarzenia przyszłego podany przez Spółkę różni się od ustaleń faktycznych dokonanych w toku kontroli podatkowej i postępowania podatkowego. Ze względu na zaistniałą odmienność stanów faktycznych Strona nie może powoływać się na ochronę związaną z wydaniem korzystnej dla niej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

3.4. W ocenie Sądu, organy rozpatrzyły cały materiał dowodowy, odniosły do wszystkich argumentów Strony, wskazały przepisy prawa mające zastosowanie w sprawie i przedstawiły ich wykładnię posiłkując się przy tym zarówno orzecznictwem krajowym jak i unijnym. W ocenie Sądu przepisy prawa zostały także przez organy właściwie zastosowane.

Natomiast okoliczność, że treść decyzji nie odpowiada oczekiwaniom Strony nie może być uznana za naruszenie zasady legalizmu, czy zasady pogłębiania zaufania do organów podatkowych.

4. Skarga kasacyjna i odpowiedź na skargę kasacyjną

4.1. W skardze kasacyjnej zaskarżono wyrok Sądu pierwszej instancji w całości zarzucając naruszenie:

1) prawa materialnego (art. 174 pkt 1 P.p.s.a.), tj.:

- art. 88 ust. 3a pkt 2 w związku z art. 6 pkt 1 oraz art. 2 pkt 27e u.p.t.u. błędną wykładnię, polegającą na uznaniu, iż w niniejszej sprawie przedmiotem transakcji była zorganizowana część przedsiębiorstwa, a nie nabycie składników majątkowych, a co za tym idzie pozbawienie Spółki prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących wyżej wymienioną transakcję, a w konsekwencji niewłaściwe zastosowanie wyżej powołanych przepisów;

2) przepisów postępowania (art. 174 pkt 2 P.p.s.a.), które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:

- art. 145 § 1 pkt 1 lit. a P.p.s.a. i art. 151 P.p.s.a. poprzez oddalenie skargi, podczas gdy decyzja powinna zostać uchylona jako wydana z naruszeniem art. 88 ust. 3a pkt 2 w związku z art. 6 pkt 1 oraz art. 2 pkt 27e u.p.t.u. poprzez błędną wykładnię (a w konsekwencji niewłaściwe zastosowanie), polegającą na uznaniu, iż w niniejszej sprawie przedmiotem transakcji była zorganizowana część przedsiębiorstwa, a nie nabycie składników majątkowych, a co za tym idzie pozbawienie Spółki prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących wyżej wymienioną transakcję;

- art. 145 § 1 pkt 1 lit. c P.p.s.a. i...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »