NSA: Interpretacja indywidualna nie może rozstrzygać postępowania w sytuacjach abstrakcyjnych

Do spełnienia przez interpretację funkcji gwarancyjnej koniecznym jest, aby w związku z planowanymi działaniami, podatnik miał wątpliwości co do interpretacji przepisów prawa podatkowego, mogących mieć zastosowanie w bliżej określonej przyszłości. Realizacja funkcji gwarancyjnej interpretacji indywidualnej nie może być realizowana w odniesieniu do abstrakcyjnych, przyszłych stanów faktycznych, ani wymyślonych przez wnioskodawcę.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Jan Grzęda, Sędzia NSA Andrzej Jagiełło (sprawozdawca), Sędzia WSA (del.) Paweł Dąbek, Protokolant Justyna Bluszko-Biernacka, po rozpoznaniu w dniu 9 stycznia 2019 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy działającego z upoważnienia Ministra Rozwoju i Finansów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 19 października 2016 r. sygn. akt I SA/Gd 844/16 w sprawie ze skargi T.C. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy działającego z upoważnienia Ministra Finansów z dnia 11 maja 2016 r., nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości, 2) oddala skargę w całości, 3) zasądza od T.C. na rzecz Szefa Krajowej Administracji Skarbowej kwotę 580 (słownie: pięćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 19 października 2016r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, sygn. akt I SA/Gd 845/16, po rozpoznaniu skargi T.C. (dalej: Skarżąca) na postanowienie Ministra Finansów z dnia 11 maja 2016r., w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, uchylił zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie Ministra z dnia 26 lutego 2016 r.

Przedstawiając stan sprawy Sąd wskazał, że Skarżąca we wniosku o wydanie interpretacji podała, iż jest osobą fizyczną posiadającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski oraz podlegającą w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Małżonek Skarżącej jest właścicielami certyfikatów inwestycyjnych funduszu inwestycyjnego zamkniętego w Polsce. W przypadku jego śmierci w skład masy spadkowej po nim będą wchodziły m.in. certyfikaty inwestycyjne oraz inne składniki majątku. Z chwilą otwarcia spadku, Skarżąca stanie się jednym z uprawnionych do masy spadkowej po jednym ze wstępnych. W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie: czy w przypadku przyszłego odpłatnego zbycia bądź umorzenia otrzymanych w ramach działu spadku certyfikatów inwestycyjnych, Skarżąca będzie uprawniona do pomniejszenia osiągniętych przychodów o wydatki poniesione przez spadkodawcę na nabycie bądź objęcie przedmiotowych certyfikatów inwestycyjnych?

Postanowieniem z dnia 26 lutego 2016 r. Minister wydał postanowienie odmawiające wszczęcia postępowania w przedmiotowej sprawie. W uzasadnieniu organ wskazał, że zdarzenie opisane we wniosku nie pozwalało na jego merytoryczne rozpatrzenie. Organ wyjaśnił, że wydanie interpretacji indywidualnej w tej sytuacji przeczyłoby istocie omawianej instytucji, gdyż jej funkcja gwarancyjna byłaby z góry wyłączona. W ocenie organu przedmiotowy wniosek o wydanie interpretacji w ww. zakresie był przedwczesny, gdyż dotyczył zdarzenia o charakterze hipotetycznym i niepewnym, które uniemożliwiało wydanie na jego podstawie interpretacji indywidualnej. W istocie był to wniosek o charakterze poznawczym, a nie interpretacja konkretnych, przyszłych okoliczności.

Po rozpatrzeniu zażalenia organ postanowieniem z dnia 11 maja 2016r., utrzymał w mocy powyższe postanowienie, podtrzymując dotychczasową argumentację. We wniesionej na to postanowienie skardze, Skarżąca zarzuciła naruszenie:

1) art. 165a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015r., poz. 613 ze zm. - dalej: O.p.) w zw. z art. 14h O.p., poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i tym samym nieuzasadnioną odmowę wszczęcia postępowania, na skutek bezpodstawnego uznania przez Ministra, że wniosek strony ma charakter hipotetyczny, niedookreślony i przedwczesny a nadto, że interpretacja indywidualna nie dotyczyłaby indywidualnej sprawy Skarżącej,

2) art. 14b § 3 O.p., poprzez błędną wykładnię, prowadzącą do przyjęcia, że strona nie przedstawiła we wniosku w sposób wyczerpujący opisu zdarzenia przyszłego,

 

3) art. 14b § 1 O.p., poprzez utrzymanie w mocy postanowienia i w konsekwencji niewydanie interpretacji indywidualnej, zgodnie z wnioskiem,

4) art. 223 § 1 pkt 1 O.p. w zw. z art. 239 O.p., poprzez utrzymanie w mocy postanowienia w sytuacji, gdy zażalenie zasługiwało w całości na uwzględnienie.

W odpowiedzi na skargę organ interpretacyjny, podtrzymując dotychczasowe stanowisko, wniósł o jej oddalenie.

Uchylając zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie, WSA w Gdańsku nie zgodził się z wyrażoną przez Ministra Finansów oceną, że wniosek jest przedwczesny, gdyż dotyczy zdarzenia o charakterze hipotetycznym i niepewnym, które uniemożliwia wydanie na jego podstawie interpretacji indywidualnej. To, że przedstawiony stan faktyczny może odnosić się do przyszłości i zdarzeń przyszłych powoduje, że każdorazowo jest stanem hipotetycznym. Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że według wiedzy Skarżącej będzie ona spadkobiercą i organ winien uwzględnić tę okoliczność jako element zdarzenia przyszłego. Natomiast nieznana data śmierci spadkodawcy pozostaje bez wpływu na możliwość wydania interpretacji w zakresie postawionego we wniosku pytania. Bez znaczenia dla możliwości wydania interpretacji indywidualnej w zakresie objętym przedmiotowym wnioskiem pozostaje również skład masy spadkowej, bowiem wniosek dotyczy wyłącznie możliwości pomniejszenia przez spadkobiercę przychodu przy przyszłym zbyciu lub umorzeniu certyfikatów inwestycyjnych o wydatki poniesione przez spadkodawcę na nabycie lub objęcie certyfikatów inwestycyjnych.

Ponadto Sąd podniósł, że skutki gwarancyjne nie będą obejmowały elementów stanu rzeczywistego, jakie wystąpią po wydaniu interpretacji, które nie będą odpowiadały opisowi zdarzenia przyszłego zawartego we wniosku o wydanie interpretacji. Również ewentualna zmiana stanu prawnego przed datą zbycia lub umorzenia odziedziczonych certyfikatów inwestycyjnych spowoduje, że interpretacja ta traci swój walor ochronny. Dlatego też Minister błędnie uznał, że wniosek dotyczy zdarzenia o charakterze hipotetycznym i niepewnym, które uniemożliwia wydanie interpretacji indywidualnej w rozumieniu art. 14b § 1 O.p. W złożonej skardze kasacyjnej Minister Finansów zarzucił zaskarżonemu wyrokowi:

1/ naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

a/ art. 14b § 1 i § 2 oraz art. 14c § 1 w powiązaniu z art. 165a § 1 w zw. z art. 14h O.p., z uwagi na błędną wykładnię tych przepisów, a w konsekwencji wadliwą ocenę możliwości zastosowania art. 165a § 1 w zw. z art. 14h O.p., poprzez przyjęcie przez Sąd, że w zakresie przedstawionego zdarzenia przyszłego, zadanego pytania oraz przedstawionego własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego, organ podatkowy miał obowiązek wydania interpretacji indywidualnej wskazanych we wniosku przepisów prawa podatkowego, pomimo tego, że sformułowane we wniosku problemowe zagadnienie uniemożliwiało wydanie interpretacji indywidualnej ze względu na to, że było przedwczesne, gdyż dotyczyło zdarzenia o charakterze hipotetycznym i niepewnym, które uniemożliwia wydanie na jego podstawie interpretacji indywidualnej w trybie art. 14b O.p.;

b/ art. 14b § 1 i § 2 oraz art. 14c § 1 w zw. z art. 14k i art. 14m O.p. poprzez ich błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że zasadniczym i uprawnionym celem w postępowaniu w sprawie wydania interpretacji indywidualnej może być uzyskanie jedynie (informacji) poglądu Ministra Finansów, od którego uzależnione będzie dalsze postępowanie podatnika, co doprowadziło do zrównania instytucji interpretacji indywidualnej z uzyskaniem porady prawnej i wyłączenia jej funkcji gwarancyjnej.

2/ naruszenie przepisó...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »