Nowe przepisy dot. praktyk zawodowych kandydatów na doradców podatkowych

Ustawa z 9 maja 2014 r. o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych zmieniła ustawę o doradztwie podatkowym, m.in. w zakresie praktyk zawodowych kandydatów na doradców podatkowych. W myśl nowych przepisów ustawy skróceniu uległ okres, wymaganej do wpisu na listę doradców podatkowych, praktyki zawodowej z dotychczas obowiązujących 2 lat do 6 miesięcy. Ponadto zrezygnowano z praktyki odbywanej w organach podatkowych i organach kontroli skarbowej z jednoczesnym pozostawieniem obowiązku odbycia praktyki u doradcy podatkowego lub w spółce doradztwa podatkowego. Z uwagi na powyższe Ministerstwo Finansów przygotowało nowe rozporządzenie, które szczegółowo określa zasady praktyki zawodowej kandydatów na doradców podatkowych.

Rozporządzenie zostało ogłoszone w Dzienniku Ustaw 15 października 2014 r. (poz. 1401) i wejdzie w życie 30 października br.

Przypomnijmy, że obecnie szczegółowe warunki odbywania praktyki zawodowej przez kandydatów na doradców podatkowych oraz rodzaje zatrudnienia traktowane na równi z tą praktyką są określone przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z 17 listopada 2010 r. w sprawie praktyk zawodowych kandydatów na doradców podatkowych (Dz. U. Nr 230, poz. 1514). Czas trwania praktyki zawodowej wynosi obecnie 2 lata, a kandydaci przez okres 6 miesięcy odbywają praktykę (po 2 miesiące) kolejno w urzędzie skarbowym i izbie skarbowej oraz w urzędzie kontroli skarbowej a także - przez okres 18 miesięcy u doradcy podatkowego lub w spółce doradztwa podatkowego. Dodatkowo przepisy rozporządzenia określają wymagany od kandydatów na doradców podatkowych okres zatrudnienia lub wykonywania zawodu, który może być traktowany na równi z praktyką zawodową.

Długość i tygodniowy wymiar praktyk

Praktyka zawodowa będzie odbywana wyłącznie u doradcy podatkowego lub w spółce doradztwa podatkowego. Treść § 2 nowego rozporządzenia jest wynikiem zmian wyznaczonych przez art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy o doradztwie podatkowym polegających na skróceniu okresu obowiązkowej praktyki zawodowej z 2 lat do 6 miesięcy oraz zmianę art. 21 ust. 4 ustawy, gdzie określono, że praktyki odbywać się będę tylko u ww. podmiotów. 

Z uwagi na znaczne skrócenie długości praktyki u doradcy podatkowego lub w spółce doradztwa podatkowego (z dotychczasowych 18 miesięcy do 6 miesięcy), zgodnie z projektem rozporządzenia, miał zmienić się tygodniowy wymiar czasu praktyki z 8 godzin do 16 godzin. Ostatecznie zdecydowano się nie wprowadzać zmian w tym zakresie i praktykę odbywać się będzie nadal w wymiarze 8 godzin w tygodniu.

Został również utrzymany, jak dotychczas, warunek odbywania praktyki zawodowej polegający na bezpośrednim wskazaniu przez kandydata spółki doradztwa podatkowego lub doradcy podatkowego, u którego praktyka ma być przeprowadzona albo jej wyznaczenia przez Krajową Radę Doradców Podatkowych.

Termin i miejsce rozpoczęcia praktyki

W myśl przepisu § 3 ust. 1 nowego rozporządzenia podmiotem wyznaczającym termin i miejsce rozpoczęcia praktyki u doradcy podatkowego lub w spółce doradztwa podatkowego jest, jak to ma miejsce obecnie, Przewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych, po zasięgnięciu opinii zarządu właściwego regionalnego oddziału Izby Doradców Podatkowych. Z kolei przepis ust. 2 określa końcowy termin na złożenie przez kandydata wniosku o wyznaczenie praktyki, tj. nie później niż dwa lata od dnia złożenia z wynikiem pozytywnym egzaminu na doradcę podatkowego. Powyższa regulacja ma charakter dostosowawczy do określonego w ustawie o doradztwie podatkowym (art. 6 ust. 1 pkt 8) granicznego terminu 3 lat do wystąpienia z wnioskiem o wpis na listę doradców podatkowych. Zdaniem MF, przyjęcie takiego rozwiązania pozwoli odbyć praktykę zawodową w dogodnym terminie i uniknąć ewentualnego przekroczenia określonego ustawą 3-letniego terminu dla wpisu na listę (art. 6 ust. 1 pkt 8).

Warunki odbywania praktyki zawodowej

Przepisy § 4 określają warunki odbywania praktyki zawodowej przez kandydata na doradcę podatkowego. Praktyka zawodowa ma na celu zapoznanie kandydata z wykonywaniem doradztwa podatkowego tj. ustawowo określonymi czynnościami dla doradztwa podatkowego.

Ponadto, § 4 określa osobę nadzorującą odbywanie praktyki zawodowej - w przypadku praktyki odbywanej zarówno u doradcy podatkowego np. w formie jednoosobowej działalności, jak i w przypadku praktyki odbywanej w spółce doradztwa podatkowego - praktyka odbywać się będzie pod nadzorem doradcy podatkowego, który będzie udzielał wskazówek merytorycznych i pomocnych przy odbywaniu praktyki. Dodajmy, że program praktyki zawodowej będzie uzgadniany z kandydatami.

Okresy zatrudnienia lub wykonywania zawodu traktowane na równi z praktyką

Zgodnie z § 5 rozporządzenia, skrócone zostaną wymagane obecnie okresy zatrudnienia lub wykonywania zawodu, które mogą być traktowane na równi z praktyką zawodową, co jest konsekwencją zmiany długości okresu trwania obowiązkowej praktyki zawodowej dla kandydatów na doradców podatkowych. Okresy zatrudnienia w podmiotach uprawnionych do wykonywania doradztwa podatkowego oraz wykonywania zawodu adwokata, radcy prawnego lub biegłego rewidenta, które uprawniają do zwolnienia z obowiązku odbywania praktyki, zostaną skrócone z dwóch lat do 6 miesięcy, natomiast wymagany okres zatrudnienia w innych podmiotach z dwóch lat do roku.

Powyższe rozwiązanie wynika z przyjętego założenia, iż ze względu na zdecydowanie większą efektywność zapoznania się z wykonywaniem doradztwa podatkowego podczas zatrudnienia w podmiotach uprawnionych do wykonywania doradztwa podatkowego lub wykonywania zawodów, których przedstawiciele uprawnieni są do wykonywania czynności doradztwa podatkowego, za równoważne z odbyciem praktyki będzie mogło zostać uznane takie zatrudnienie lub wykonywanie zawodu trwające 6 miesięcy, natomiast w przypadku zatrudnienia w innym podmiocie, m.in. dla kandydatów zatrudnionych w organach podatkowych, celnych lub kontroli skarbowej, zatrudnionych na stanowisku, na którym wykonywano czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, zatrudnienie powinno trwać rok.

Nowe regulacje przewidują również skrócenie wymaganego okresu zatrudnienia z dwóch lat do okresu co najmniej roku m.in. dla kandydatów zatrudnionych na stanowisku, na którym wykonywane są czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych jak również zatrudnionych na stanowisku głównego księgowego w podmiotach, które na podstawie przepisów o rachunkowości są obowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych. Przepis zawiera także zmianę polegającą na rezygnacji z konieczności posiadania certyfikatu księgowego do wykonywania czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych - konsekwencja przyjętych rozwiązań w zakresie zmiany ustawy o rachunkowości.

Ponadto przewidziano objęcie ww. skróconym okresem zatrudnienia kandydatów zatrudnionych na stanowisku skarbnika gminy. Należy wskazać, iż stosownie do art. 54 ustawy o finansach publicznych wymogi dla głównego księgowego w jednostkach sektora finansów publicznych są tożsame z wymogami dla skarbnika gminy, który jest głównym księgowym budżetu gminy. Dlatego też zrezygnowano z wymogu dłuższego okresu zatrudnienia na stanowisku skarbnika ...