Notariusze z dostępem do bazy numerów PESEL? Nie tak prędko

Zgoda na dostęp do rejestru PESEL zostanie wydana, jeśli notariusz wykaże, że posiada urządzenia lub systemy teleinformatyczne przeznaczone do komunikowania się z tym rejestrem umożliwiające identyfikację osoby uzyskującej dane z rejestru, zakres oraz datę ich uzyskania. Samorząd notarialny aktualnie bada możliwość integracji posiadanych systemów z rejestrami państwowymi - przede wszystkim z rejestrem stanu cywilnego. Umożliwienie dostępu do rejestru PESEL nastąpi zatem w dalszej kolejności, o ile jednoznacznie zostanie wyrażone takie oczekiwanie przez KRN - poinformowała Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.

Interpelacja nr 35882 do prezesa Rady Ministrów, ministra cyfryzacji w sprawie dostępu notariuszy do bazy numerów PESEL

Szanowny Panie Ministrze,

rolą notariusza jest zapewnienie bezpieczeństwa obrotu prawnego, tworzenie dokumentów o szczególnej mocy dowodowej i dokumentowanie określonych zdarzeń. Zatem ten zawód jest częścią szeroko rozumianego wymiaru sprawiedliwości i zabezpiecza dobro publiczne, dbając o słuszne interesy stron oraz innych osób, dla których dana czynność może wywierać skutki prawne. Przy wszelkiego rodzaju czynnościach notariusz jest zobowiązany stwierdzić tożsamość osób, które dokonują zapisów prawnie poświadczonych. W praktyce oznacza to, iż na podstawie dowodu osobistego, aktu urodzenia itp. dokumentów, lecz bez dostępu do danych z Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL), musi skutecznie potwierdzić tożsamość stron. Notariusz posługuje się numerem PESEL, ale nie ma do niego dostępu, a system służący do rejestrowania aktów poświadczenia dziedziczenia nie ma żadnego połączenia z tą bazą.

Dostęp do bazy numerów PESEL w wykonywaniu zawodu notariusza jest niezwykle istotny i powinien być jak najszybciej określony zapisami ustawy. Stosowny projekt ustawy został już w ubiegłym roku złożony w Sejmie, lecz nie doczekał się dotąd procedowania.

W związku z przywołanym tematem, proszę o odpowiedź na pytania:

1. Czy Ministerstwo Cyfryzacji zna przedstawiony problem i jakie podjęło działania w celu przeciwdziałania tym trudnościom?
2. Czy wiadomo, na jakim etapie są prace w celu wprowadzenia zapisów o dostępie notariuszy do bazy numerów PESEL?
3. Czy resort współpracuje w tym temacie z Ministerstwem Sprawiedliwości?

Poseł Joanna Jaśkowiak

13 września 2022 r.

Odpowiedź na interpelację nr 35882 w sprawie dostępu notariuszy do bazy numerów PESEL

Szanowna Pani Marszałek,

poniżej przedstawiam odpowiedzi na zadane przez Posła pytania.

Zgodnie z art. 85 § 1 i 2 ustawy Prawo o notariacie¹ przy dokonywaniu czynności notarialnej notariusz jest obowiązany stwierdzić tożsamość osób biorących udział w czynności na podstawie prawem przewidzianych dokumentów, a w przypadku braku takich dokumentów - w sposób wyłączający wszelką wątpliwość co do określenia tożsamości osoby biorącej udział w czynności notarialnej. Dokumentem potwierdzającym tożsamość jest przede wsz...