Kto jest podatnikiem przy dostawie gruntu będącego majątkiem wspólnym

Grunt może zostać sprzedany w ramach rozporządzania nim jako majątkiem wspólnym, bądź jako przejaw działalności gospodarczej w przypadku jego zakupu na firmę. Zarówno w jednym jak i drugim przypadku problem powstaje gdy działka stanowi przedmiot wspólności majątkowej. Dzieje się tak z uwagi na konieczność ustalenia i wskazania podatnika VAT, który obowiązany będzie do rozliczenia tego podatku z tytułu wspomnianej transakcji.

Rozpocząć należy od zdefiniowania pojęcia „majątek wspólny”. W myśl art. 31 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w momencie zawierania małżeństwa między małżonkami powstaje wspólność majątkowa, obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania  przez oboje małżonków lub przez jednego z nich.

Istotą wspólności majątkowej małżeńskiej jest współwłasność każdego z małżonków w każdym ze składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej). Charakteryzuje się ona tym, że:

• w czasie jej trwania udziały małżonków są nieokreślone,
• w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego oraz rozporządzać udziałem, który w przypadku ustania wspólności majątkowej przypadłby mu w udziale.

Dopiero w momencie ustania małżeństwa następuje zmiana. Jej skutkiem nie jest jednak przypisanie każdemu z małżonków konkretnych składników majątkowych lecz zniesienie wspólności majątkowej łącznej i przekształcenie jej w wyrażone w sposób ułamkowy (procentowy) udziały we wspólnym majątku.

Jest codzienną praktyką, iż osoby fizyczne prowadzą działalność gospodarczą i w jej ramach nabywają nieruchomości gruntowe lecz w równym stopniu może to dotyczyć takich, które działalności gospodarczej nie prowadzą. Dokonują zakupu, oczekują na wzrost ceny i dokonują sprzedaży, licząc na zysk. Przed zawarciem transakcji sprzedaży mogą przedsięwziąć w stosunku do nieruchomości działania mające zwiększyć jej wartość lub atrakcyjność np. dokonać podziału geodezyjnego, ogrodzić, doprowadzić media itp.

Nie bez znaczenia jest pierwotny cel zakupu gruntu. Może być on następująco określony:

• przeznaczenie nabycia gruntu ustalone zostało przez nabywcę na potrzeby własne,
• przeznaczenie gruntu na cele wyznaczone przez plan zagospodarowania przestrzennego a w przypadku jego braku wynikające z decyzji o warunkach zabudowy danego gruntu.

Grunt stanowiący współwłasność małżeńską

Grunt może zostać sprzedany:

• w ramach rozporządzania nim jako majątkiem wspólnym,
• jako przejaw działalności gospodarczej w przypadku jego zakupu na firmę.

Zarówno w jednym jak i drugim przypadku problem powstaje gdy działka stanowi przedmiot wspólności majątkowej. Dzieje się tak z uwagi na konieczność ustalenia i wskazania podatnika VAT, który obowiązany będzie do rozliczenia tego podatku z tytułu wspomnianej transakcj...