Zwrot kosztów obrońcy z wyboru w wypadku wydania wyroku uniewinniającego

26 lipca 2006 r. o godz. 9.15 Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie rozpoznał połączone skargi konstytucyjne Jolanty W. (rozprawa rozpoczęta 25 kwietnia 2006 r.), Jadwigi C., Reginy R.-B. dotyczące zwrotu kosztów wynagrodzenia obrońcy z wyboru. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 632 pkt 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego w zakresie, w jakim ogranicza możliwość przyznania osobie uniewinnionej w sprawie z oskarżenia publicznego zwrotu kosztów wynagrodzenia obrońcy jedynie do "uzasadnionych wypadków" jest niezgodny z art. 2, art. 32 ust. 1 i art. 42 ust. 2 Konstytucji.

Przeciwko Jolancie W. wniesiono oskarżenie publiczne. Oskarżona skorzystała z pomocy obrońcy z wyboru. Sąd rejonowy prawomocnym wyrokiem uniewinnił ją od popełnienia zarzucanego czynu, ale oddalił wniosek o zwrot poniesionych kosztów związanych z ustanowieniem obrońcy z wyboru. Uniewinniona zaskarżyła postanowienie sądu rejonowego do sądu okręgowego, który przyznał jej tylko częściowy zwrot kosztów obrony. Postanowienie sądu okręgowego ma charakter ostateczny. Prawo do zwrotu kosztów obrony jest uregulowane odmiennie dla pomocy prawnej świadczonej z wyboru i odmiennie dla pomocy prawnej świadczonej z urzędu. Osoba, która w sprawach z oskarżenia publicznego prawomocnym wyrokiem sądu została uniewinniona od popełnienia zarzucanego jej czynu, sama pokrywa koszty z tytułu występowania w sprawie obrońcy z wyboru. Jedynie w uzasadnionych przypadkach sąd może przyznać zwrot wynagrodzenia jednego obrońcy - w całości lub w części. Natomiast osoba korzystająca z obrońcy z urzędu jest wyłączona z obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa kosztów tej obrony. Zdaniem skarżącej takie niczym nie uzasadnione zróżnicowanie w zakresie ponoszenia kosztów obrony wobec osób uniewinnionych narusza zasady: demokratycznego państwa prawnego, sprawiedliwości społecznej i równości, prawa do obrony oraz zasadę wynagradzan...