RPO: Kaucja gwarancyjna w podatku VAT niezgodna z prawem unijnym

Polski przedsiębiorca rozpoczynający działalność gospodarczą na terenie Unii Europejskiej zobowiązany jest wpłacić kaucję w wysokości 250 tys. zł (około 62 tys. euro). W przeciwnym razie otrzyma zwrot nadwyżki naliczonego VAT z półrocznym opóźnieniem. Powodem wprowadzenia w ustawie o podatku od towarów i usług instytucji kaucji gwarancyjnej była próba zabezpieczenia się przed nadużyciami polegającymi na wyłudzaniu podatku przez nowo utworzone firmy, które następnie "znikają". Stąd uznano, że termin 180 dni jest czasem, w którym można dokonywać wymiany informacji pomiędzy państwami członkowskimi w celu weryfikacji prawidłowości rozliczenia podatnika. Instytucja kaucji gwarancyjnej jako zabezpieczenia budżetu przed nadużyciami ze strony potencjalnych oszustów podatkowych pozostaje w sprzeczności z wymogami VI Dyrektywy VAT oraz Konstytucji RP.

Tego typu obostrzenia różnicują pozycję prawną przedsiębiorców rozpoczynających działalność na terenie Unii Europejskiej w stosunku do innych przedsiębiorców, dyskryminując ich w ten sposób w stosunku do konkurencji, a ponadto godzą w zasadę neutralności podatku (VAT nie powinien obciążać podatników uczestniczących w obrocie towarami i usługami, którzy nie są ich ostatecznymi odbiorcami; ciężarem podatku VAT powinien być obciążony ich ostateczny beneficjent będący ostatnim ogniwem tego obrotu). W związku z powyższym, 23 maja 2006 r., Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Ministra Finansów o podjęcie działań w celu zmiany krytykowanego...