Zmiana współwłasności łącznej udziałów na ułamkową jest obojętna podatkowo

Pytanie podatnika: Wnioskodawczyni jest wspólnikiem w spółce cywilnej, w której udziały wspólników wynoszą: wspólnik A. - 50%, wspólnik B. - 25%, wnioskodawczyni - 25%. W kwietniu 2006 r., jako wspólnik spółki cywilnej wnioskodawczyni wraz z pozostałymi dwoma wspólnikami tej spółki przystąpiła, na zasadzie współwłasności łącznej do udziałów, do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Wspólnicy spółki cywilnej rozważają likwidację tej spółki cywilnej a także zniesienie współwłasności udziałów. Czy zmiana współwłasności łącznej udziałów spółki z o.o. na współwłasność ułamkową rodzi skutki podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 25 kwietnia 2010 r. (data wpływu do tut. Biura 12 maja 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie skutków podatkowych zmiany współwłasności łącznej udziałów w spółce z o.o. na współwłasność ułamkową - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 maja 2010 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie skutków podatkowych zmiany współwłasności łącznej udziałów w spółce z o.o. na współwłasność ułamkową.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni jest wspólnikiem w spółce cywilnej, w której udziały wspólników wynoszą:

wspólnik A. - 50%
wspólnik B. - 25%
wnioskodawczyni - 25%.

W kwietniu 2006 r., jako wspólnik spółki cywilnej wnioskodawczyni wraz z pozostałymi dwoma wspólnikami tej spółki przystąpiła, na zasadzie współwłasności łącznej do udziałów, do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Udziały w spółce z o.o., powstałe w wyniku podwyższenia kapitału spółki, objęte zostały na zasadzie współwłasności łącznej, przez wnioskodawczynię i pozostałych dwóch wspólników spółki cywilnej i zostały pokryte wkładem w postaci przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, prowadzonego w ramach wyżej wymienionej spółki cywilnej. Objętych na zasadzie współwłasności łącznej zostało 3.107 (trzy tysiące sto siedem) udziałów o wartości nominalnej 1.000,00 zł (jeden tysiąc złotych) każdy, to jest o łącznej wartości nominalnej 3.107.000,00 zł (trzy miliony sto siedem tysięcy złotych).

W spółce z o.o. wnioskodawczyni posiadała (przed podwyższeniem kapitału) i posiada nadal 13 (trzynaście) udziałów o wartości nominalnej 1.000,00 zł (jeden tysiąc złotych) każdy, to jest o łącznej wartości nominalnej 13.000,00 zł (trzynaście tysięcy złotych).

Co do zasady, zgodnie z normą art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, nominalną wartość udziałów w spółce mającej osobowość prawną uznaje się za przychody z kapitałów pieniężnych. Jednak z uwagi na uregulowanie art. 21 ust. 1 pkt 109 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nominalna wartości udziałów w spółce mającej osobowość prawną objętych w zamian za wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa podlegała zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wspólnicy spółki cywilnej rozważają likwidację tej spółki cywilnej a także zniesienie współwłasności udziałów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przedmiotowym zdarzeniu, likwidacja spółki cywilnej, której skutkiem jest zmiana formy współwłasności, ze współwłasności łącznej udziałów w spółce z o.o. na współwłasność w częściach ułamkowych tych udziałów rodzi skutek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem wnioskodawczyni, w polskim systemie prawa występują tylko dwa rodzaje współwłasności: ułamkowa i łączna (art. 196 § 1 k.c.). Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika (art. 196 § 2 k.c.). W odróżnieniu od współwłasności w częściach ułamkowych, współwłasność łączna nie jest samoistnym stosunkiem prawnym, zawsze bowiem jest nierozerwalnie związana ze szczególnym podstawowym stosunkiem prawnym o charakterze osobistym, bez którego nie może ani powstać, ani istnieć. Takim stosunkiem osobistym może być małżeństwo albo jak w przedmiotowej sytuacji - stosunek spółki cywilnej. Z chwilą ustania stosunku podstawowego współwłasność łączna zmienia się we współwłasność w częściach ułamkowych (art. 875 § 1 k.c. „Od chwili rozwiązania spółki stosuje się odpowiednio do wspólnego majątku wspólników przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych..."). Istotną cechą współwłasności łącznej jest to, że jej przedmiotem jest określona masa majątkowa, a nie współwłasność jednej rzeczy. Ten typ współwłasności ma określoną funkcję gospodarczą i społeczną, dlatego została ona ukształtowana jako stosunek trwały na czas trwania stosunku osobistego, stanowiąc jego zabezpieczenie i umocnienie. Skoro stosunek ten jest podstawą i sensem jego istnienia, przeto jego ustanie jest jednocześnie kresem istnienia współwłasności łącznej.

Powiązanie współwłasności łącznej z tym podstawowym stosunkiem powoduje, że regulują ją przepisy dotyczące stosunków (art. 860 i następne k.c.), z których ona wynika, podczas gdy współwłasność w częściach ułamkowych regulują art. 195-221.

I tak w przypadku rozwiązania umowy spółki cywilnej dochodziłoby do zmiany formy współwłasności (wspólności) określonych składników majątkowych, tu udziałów, z łącznej współwłasności tych udziałów na ułamkową współwłasność tych udziałów (nie zmieniają się ich właściciele).

W przypadku rozwiązania umowy spółki cywilnej nie następują zmiany własności składników majątkowych, tu udziałów (nie zmieniają się ich właściciele) a dochodzi do zmiany formy współwłasności (wspólności) udziałów (z łącznej na ułamkową). Spółka cywilna, w odróżnieniu od spółek osobowych prawa handlowego, nie posiada bowiem własnego majątku, a wniesione do niej wkłady są współwłasnością (wspólnością) łączną jej wspólników. Zmiana formy wspólności udziałów z łącznej na ułamkową, o ile nabyta część ułamkowa...