Planowanie spadkowe – do czego jest potrzebne?

To jednak nie będzie takie proste, jak się z pozoru wydawało... - pomyślałem. Wczorajsza rozmowa ze wspólnikiem mnie zaskoczyła. To znaczy spodziewałem się jej już od dawna, ale czas leci i nie wiedziałem, że przyjdzie to tak szybko. Wspólnik chce odejść z firmy. Prowadzimy ją razem już ponad 15 lat. Sześćdziesiątka na karku, zdrowie też już nie to. Oświadczył nam, iż podjął decyzję, że odchodzi na emeryturę. Postawił nam alternatywę: albo odkupimy od niego udziały, albo przekaże je swoim dzieciom. Na odkupienie udziałów daje nam trzy miesiące. Stwierdził, że jeszcze trzeba będzie powołać biegłego do wyceny firmy, ale kwota, o której wstępnie wspomniał, była dla nas szokiem.

Mamy o czym myśleć. Nasz księgowy powiedział, że wprawdzie ta kwota jest trzy razy większa, niż wartość bilansowa udziałów wspólnika, ale ostatnio mówi się raczej o „wartości godziwej”, a nie bilansowej - zupełnie nie wiem o co chodzi. I że metoda wyceny zależeć będzie od biegłego. Ostatecznie suma może być nawet wyższa, w zależności od przyjętych założeń. Zadzwoniłem też do prawnika. Przy zapisach w naszej umowie spółki mamy wprawdzie prawo pierwszeństwa nabycia udziałów, ale po cenie zaproponowanej przez występującego wspólnika. Na podjęcie decyzji i sfinalizowanie transakcji mamy tylko 60 dni – nasz wspólnik i tak gra fair. Zadałem pytanie – a co będzie, jeśli się nie dogadamy? Prawnik stwierdził, że wspólnik – pomimo że ma tylko 1/3 udziałów – może wystąpić z powództwem o wystąpienie ze spółki. Wówczas w sądzie powołają biegłego, który wyceni udziały i będziemy musieli go spłacić. Ale nie mamy tylu pieniędzy. Wyjęcie takiej kwoty z firmy jest niemożliwe, spółka nie wytrzyma i stracimy płynność. Staraliśmy się ostatnio o podniesienie limitu w kredycie obrotowym. Przy tym stanie finansów firmy nawet to okazało się jednak niemożliwe. Możemy też wziąć kredyt prywatnie – ale po pierwsze rata przewyższy moje średnie wynagrodzenie, po drugie – żona będzie musiała podpisać kredyt. Nie wiem, co ona na to. Nasz agent ubezpieczeniowy wspominał kiedyś o ubezpieczeniu wspólników, aby zbudować plan finansowy oparty o polisy na życie, który zabezpieczy spółkę przed takim ryzykiem i zapewni finansowanie. Ale wtedy wydawał się dla nas za drogi... Szkoda, że nie przemyśleliśmy tego lepiej – teraz pieniądze by się przydały.

Drugim wyjściem jest przyjęcie do spółki jego dzieci. Owszem, znamy się i nawet lubimy, ale ani syn, ani córka nie pracują w firmie. Nie poznaliśmy się od strony biznesowej. Słyszałem za to nie raz, jak wspólnik opowiadał, że dzieci patrzą tylko, jakie prezenty im kupi. Ja też pomagam dzieciom – to jest oczywiste – ale czy będą w stanie to docenić i – przede wszystkim - czy będą chcieli na to...