"Wdowia emerytura". Czy zawsze się opłaca?

Przyznanie renty rodzinnej po zmarłym małżonku wiąże się z koniecznością utraty własnego świadczenia emerytalnego - wdowy lub wdowca, gdyż jeśli pozostałemu przy życiu małżonkowi przysługuje prawo do emerytury, to nie może on pobierać dwóch świadczeń. Musi zatem wybrać własną emeryturę bądź rentę po zmarłym mężu. Gdy nie dokona wyboru, decyzję podejmie ZUS, kierując się wysokością świadczeń. Pierwszeństwo będzie przysługiwało wyższemu z nich.

Interpelacja nr 18075 do ministra rodziny i polityki społecznej w sprawie tzw. wdowich emerytur i prowadzonych w tym zakresie prac legislacyjnych

Szanowna Pani Minister,

na zasadzie art. 192 Regulaminu Sejmu wnoszę interpelację w sprawie tzw. emerytur wdowich i prowadzonych w tym zakresie prac legislacyjnych. Do mojego biura poselskiego zgłaszają się osoby sygnalizujące potrzebę uregulowania ww. kwestii, gdyż obecnie przyznanie komuś renty rodzinnej po zmarłym małżonku wiąże się z koniecznością utraty jego własnego świadczenia emerytalnego, a to w przekonaniu wielu osób jest rozwiązaniem niesprawiedliwym.

Aktualnie prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku posiada małżonek - wdowa lub wdowiec - który do dnia śmierci pozostawał we wspólności majątkowej małżeńskiej i spełniał jeden z poniższych warunków:

1. w chwili śmierci małżonka miał skończone 50 lat lub był niezdolny do pracy;
2. wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku, które nie ukończyło 16 lat, a jeśli uczy się w szkole - 18 lat;
3. sprawuje pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy i do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej;
4. ukończył 50 lat lub stał się niezdolny do pracy już po śmierci współmałżonka, lecz nie później niż 5 lat od chwili jego śmierci albo od zaprzestania wychowywania dzieci.

Niestety przyznanie renty rodzinnej po zmarłym małżonku wiąże się z koniecznością utraty własnego świadczenia emerytalnego - wdowy lub wdowca, gdyż jeśli pozostałemu przy życiu małżonkowi przysługuje prawo do emerytury, to nie może on pobierać dwóch świadczeń. Musi zatem wybrać własną emeryturę bądź rentę po zmarłym mężu. Gdy nie dokona wyboru, decyzję podejmie ZUS, kierując się wysokością świadczeń. Pierwszeństwo będzie przysługiwało wyższemu z nich.

Przykładem, na który powołuje się wiele zainteresowanych w sprawie osób, są Niemcy - tam wdowa lub wdowiec może otrzymywać jednocześnie część swojego świadczenia emerytalnego wypracowanego przez ciężką wieloletnią pracę oraz rentę rodzinną po zmarłym małżonku.

W związku z powyższym proszę o odpowiedź na poniższe pytania:

1. Czy aktualnie prowadzone są prace w zakresie wprowadzenia regulacji dla wdów lub wdowców, którzy faktycznie tracą na przejęciu świadczenia po swoim zmarłym małżonku?
2. Jakie propozycje regulacji tzw. emerytur wdowich sygnalizował OPZZ na posiedzeniu Rady Dialogu Społecznego w 2019 roku? Czy postulaty centrali związkowej w przedmiotowym temacie były podstawą podjęcia prac legislacyjnych?

Posłanka Iwona Michałek

15 stycznia 2021 r.

Odpowiedź na interpelację nr 18075 w sprawie tzw. wdowich emerytur i prowadzonych w tym zakresie prac legislacyjnych

Szanowna Pani Marszałek,

w odpowiedzi na interpelację pani poseł Iwony Michałek znak: K9INT18075, w sprawie tzw. „wdowich emerytur”, uprz...