Usługi assistance świadczone dla zakładów ubezpieczeniowych a VAT

Pytanie podatnika: Czy w przedstawionym stanie faktycznym usługi assistance – świadczone przez Wnioskodawcę na zlecenie zakładów ubezpieczeniowych w związku z zaistnieniem zdarzenia objętego umową ubezpieczenia zawartą przez klienta z zakładem ubezpieczeń są zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów – uwzględniając wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 8 maja 2012 r., sygn. akt I FSK 268/12 oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 12 września 2012 r., sygn. akt I SA/Po 600/12 – stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 18 stycznia 2011 r. (data wpływu 20 stycznia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku dla usług assistance –jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 stycznia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku dla usług assistance.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (dalej: Spółka) jest przedsiębiorstwem świadczącym usługi kompleksowej pomocy drogowej (dalej: usługi assistance). W ramach swojej działalności Wnioskodawca nawiązał bliską współpracę z kilkoma towarzystwami ubezpieczeniowymi (dalej: zakład ubezpieczeń), które w zamian za zapłatę składki oferują klientom (ubezpieczonym) usługi obejmujące zapewnienie pomocy w przypadku unieruchomienia pojazdu na skutek wypadku, awarii lub innego zdarzenia losowego. Rolą Wnioskodawcy w ramach tej współpracy jest zapewnienie ubezpieczonym usług pomocy drogowej w razie wystąpienia zdarzenia wymienionego w umowie ubezpieczenia zawartej przez zakład ubezpieczeń z klientem.
Z perspektywy klienta, opisana powyżej relacja pomiędzy nim a zakładem ubezpieczeń stanowi jedną usługę, tj. klient na podstawie umowy zawartej z zakładem ubezpieczeń zostaje objęty ochroną ubezpieczeniową zapewniającą wyżej wymienione świadczenia pomocy drogowej w przypadku unieruchomienia pojazdu, przy czym wykonanie tych świadczeń zakład ubezpieczeń zleca Wnioskodawcy. Innymi słowy, w ramach umowy ze Spółką, zakłady ubezpieczeń działając zgodnie z przepisami ustawy z 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2010 r. Nr 11, poz. 66; dalej: ustawa o działalności ubezpieczeniowej) – zlecają Spółce wykonanie swoich zobowiązań wynikających z umów ubezpieczenia zawartych z klientami (ubezpieczonymi). Świadczenia Wnioskodawcy (tj. usługi assistance) są w tym przypadku wykonywane w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń.
Szczegółowe zasady świadczenia usług assistance przez Wnioskodawcę są uregulowane w umowach wykonawczych zawartych przez niego z zakładami ubezpieczeń. Zakres obowiązków Wnioskodawcy wynikający z tych umów obejmuje szereg czynności składających się na usługę assistance, w tym w szczególności:

• prowadzenie centrum zgłoszeniowego (tzn. przyjmowanie zgłoszeń i organizowanie pomocy i należnych świadczeń),
• holowanie (transport) pojazdów unieruchomionych na skutek wypadku, awarii lub innego zdarzenia losowego,
• naprawę pojazdów na drodze,
• zapewnienie pełnej gotowości sieci podwykonawców w Polsce i zagranicą do świadczenia usług objętych ubezpieczeniem,
• organizowanie i/lub pokrycie kosztów noclegów dla osób, które podróżowały unieruchomionym pojazdem,
• wynajem samochodu zastępczego na czas naprawy unieruchomionego pojazdu. 

Opisane powyżej świadczenia Wnioskodawcy świadczone na zlecenie zakładów ubezpieczeń w związku z zaistnieniem zdarzenia objętego umową ubezpieczenia zawartą przez klienta z zakładem ubezpieczeń stanowią tzw. usługę kompleksową dla celów podatku VAT. Innymi słowy, pomimo tego że świadczenie Spółki obejmuje wiele elementów składowych, dla celów podatku VAT stanowi ono jedną całość, tj. usługę kompleksową, której podstawowym celem jest zapewnienie usługi pomocy drogowej (assistance) dla klientów objętych ochroną ubezpieczeniową przez współpracujące z Wnioskodawcą zakłady ubezpieczeń. Zostało to potwierdzone w otrzymanej przez Wnioskodawcę indywidualnej interpretacji prawa podatkowego z dnia 9 lipca 2010 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu.
Wnioskodawca zaznacza, iż w odniesieniu do opisanych powyżej usług assistance świadczonych w związku z umowami zawartymi z zakładami ubezpieczeń, otrzymał interpretację indywidualną z dnia 2 maja 2008 r. wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, w której organ podatkowy potwierdził prawidłowość stanowiska Wnioskodawcy o objęciu wskazanych usług assistance zwolnieniem z opodatkowania VAT.
Zważywszy na zmianę redakcji przepisów ustawy o VAT, Wnioskodawca ponownie zwraca się z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w tym zakresie w celu potwierdzenia prawidłowości swojego stanowiska.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w przedstawionym stanie faktycznym, usługi assistance – świadczone przez Wnioskodawcę na zlecenie zakładów ubezpieczeniowych, w związku z zaistnieniem zdarzenia objętego umową ubezpieczenia zawartą przez klienta z zakładem ubezpieczeń – są zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług... 
Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym świadczone przez niego usługi aissistance są zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie zwolnienia określonego w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 r.
Świadczone przez Spółkę usługi assistance stanowią bowiem element zwolnionej z VAT usługi ubezpieczeniowej wykonywanej przez zakłady ubezpieczeń (jako że zakłady ubezpieczeń zlecają Spółce wykonanie części świadczeń składających się na usługę ubezpieczeniową), stanowiąc jednocześnie odrębną od tych usług całość (tj. kompleksową usługę pomocy drogowej, która może funkcjonować na rynku także „w oderwaniu” od usługi ubezpieczeniowej) i są właściwe oraz niezbędne do świadczenia usługi ubezpieczeniowej przez zakłady ubezpieczeń (stanowią one bowiem wykonanie zobowiązania zakładu ubezpieczeń wynikającego z umowy ubezpieczenia, tj. zapewnienie pomocy drogowej w sytuacji realizacji zdarzenia określonego w tej umowie). 
1. Zwolnienie dla usług stanowiących element usługi ubezpieczeniowej.
Zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 r. zwolnienie od podatku VAT stosuje się do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w art. 43 ust. 1 pkt 7 i 37-41 ustawy VAT, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 7 i 37-41 ustawy o VAT. Jednocześnie, stosownie do art. 43 ust. 14 ustawy o VAT, wskazanego powyżej przepisu nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41.
W świetle powyższego, świadczone przez podatnika usługi będą zwolnione z VAT, jeżeli spełnione zostaną łącznie następujące warunki:

• świadczone usługi będą stanowiły element usługi wymienionej w art. 43 ust. 1 pkt 7 i 37-41 ustawy o VAT,
• świadczone usługi będą stanowiły odrębną całość,
• świadczone usługi będą właściwe i niezbędne do świadczenia usługi zwolnionej z VAT (zgodnie art. 43 ust. 1 pkt 7 i 37-41 ustawy o VAT),
• świadczone usługi nie są, usługami, o których mowa w art. 43 ust. 14 ustawy o VAT. 

Zdaniem Wnioskodawcy, w sprawie będącej przedmiotem niniejszego zapytania spełnione zostaną łącznie wszystkie powyższe warunki. Dlatego też, świadczone przez Wnioskodawcę usługi będą zwolnione z VAT. 
Ad. a) Usługi Spółki jako element usługi ubezpieczeniowej.
Świadczone przez Wnioskodawcę usługi stanowią element usługi ubezpieczeniowej, określonej w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 r.).
Za elementy usługi ubezpieczeniowej można uznać poszczególne czynności, które mogą być podejmowane w celu realizacji takiej usługi (dalej: czynności ubezpieczeniowe) w ramach działalności ubezpieczeniowej. Zakres czynności ubezpieczeniowych został zdefiniowany w ustawie o działalności ubezpieczeniowej. I tak, zgodnie z art. 3 ust. 3 i 4 tej ustawy, czynnościami ubezpieczeniowymi są m.in.:

• zawieranie umów ubezpieczenia,
• składanie oświadczeń woli w sprawach roszczeń o odszkodowania lub inne świadczenia należne z tytułu umów ubezpieczenia,
• ustalanie składek i prowizji należnych z tytułu zawieranych umów ubezpieczenia,
• ocena ryzyka w ubezpieczeniach osobowych i ubezpieczeniach majątkowych,
• wypłacanie odszkodowań i innych świadczeń należnych z tytułu umów ubezpieczenia, a także inne czynności określone w przepisach wskazanej ustawy. 

Zgodnie z art. 3 ust. 6 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, zakład ubezpieczeń może zlecać wykonanie określonych czynności ubezpieczeniowych innym podmiotom. Czynności takie – wykonywane przez te inne podmioty – traktowane są jak czynności ubezpieczeniowe, w zakresie, w jakim są wykonywane w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń. Do czynności, które mogą zostać zlecone innym podmiotom należy m.in. wypłacanie odszkodowań i innych świadczeń należnych z tytułu umów ubezpieczenia.
Czynności wykonywane przez Zainteresowanego w ramach usług świadczonych na rzecz zakładów ubezpieczeń stanowią zatem wypłacanie innych świadczeń (o charakterze rzeczowym) należnych z tytułu umów ubezpieczenia. Jak zostało bowiem wskazane w opisie stanu faktycznego, Wnioskodawca zawiera umowy z zakładami ubezpieczeń, które w zamian za zapłatę składki oferują klientom (ubezpieczonym) usługi ubezpieczeniowe obejmujące świadczenie rzeczowe w postaci zapewnienia pomocy w przypadku unieruchomienia pojazdu na skutek wypadku, awarii lub innego zdarzenia losowego. Ponieważ zakłady ubezpieczeń nie posiadają odpowiednich środków do zapewnienia pomocy drogowej, świadczenie usług związanych z umowami ubezpieczenia, w tym usług assistance, zlecają Wnioskodawcy.
Reasumując, świadczone przez Spółkę usługi assistance stanowią element usługi ubezpieczeniowej, jakim jest określone w umowie ubezpieczenia świadczenie realizowane w przypadku wystąpienia określonego zdarzenia drogowego. Dlatego też, warunek wskazany w punkcie a) jest spełniony. 
Ad. b) Usługi Spółki jako odrębna całość.
Przepisy o VAT nie definiują pojęć „.odrębna” oraz „całość”. Dlatego też, w celu ustalenia ich znaczenia, należy odwołać się do definicji słownikowej.
Zgodnie z internetowym wydaniem Słownika Języka Polskiego PWN (http://sjp.pwn.pl):

• pojęcie „odrębny” oznacza „stanowiący samodzielną całość”,
• pojęcie „całość” oznacza natomiast wszystkie części czegoś...