Składki ZUS: Umowa o świadczenie usług z osobami wykonującymi tzw. działalność nieewidencjonowaną

W sytuacji kiedy osoba, z którą zostanie zawarta umowa o wykonywanie usług, nie posiada innego tytułu podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu zawartej umowy o świadczenie usług z osobą wykonującą tzw. działalność nieewidencjonowaną, za taką osobę należy opłacić składki na ubezpieczenia społeczne. Jeżeli osoba ta dodatkowo posiada umowę o pracę zawartą z innym podmiotem, z tytułu której osiąga przychody w wysokości co najmniej w kwocie minimalnego wynagrodzenia za pracę, nie powstanie obowiązek podlegania i opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

Wnioskodawca w treści wniosku o interpretację wskazał, że w związku z wykonywaną przez niego działalnością oraz jej rozwojem zamierza korzystać z pomocy osób, które działają w ramach tzw. działalności nierejestrowanej. Będą realizować dla jego spółki głównie usługi (np. wirtualna asysta, szkolenia, tłumaczenia). Charakter współpracy będzie oparty o umowę współpracy w zakresie wykonywania określonego rodzaju usługi np. usługi szkoleniowe, coachingowe, wirtualnej asysty. Umowa będzie zawierana w taki sam sposób, jak w przypadku współpracy z innymi firmami.

Przedsiębiorca wniósł o potwierdzenie jego stanowiska, że osoby działające w ramach działalności nierejestrowanej (art. 5 ustawy - Prawo przedsiębiorców) i wystawiające mu potwierdzenia wykonania tych usług (za pomocą rachunków lub faktur) nie są traktowane jako zleceniobiorcy w rozumieniu ustawy o ubezpieczeniach społecznych. Tym samym nie uzyskują tytułu do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego z tytuły wykonywanych usług dla spółki przedsiębiorcy w ramach nierejestrowanej działalności gospodarczej. Co w praktyce skutkuje tym, że nie ma obowiązku zgłoszenia takiej osoby do ubezpieczeń oraz następnie opłacenia od niej składek ZUS i składki zdrowotnej.

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nie definiuje konieczności odprowadzania składek za osoby wykonujące usługi w ramach działalności nierejestrowanej. Przepisy również nie wskazują, aby zakres działań w ramach działalności nierejestrowanej był w jakikolwiek sposób ograniczony. Dodatkowo ustawa - Prawo Przedsiębiorców pozwala na prowadzenie legalnie działalności bez konieczności jej rejestracji (uwzględniając ograniczenia głównie przychodowe). Logicznie rzecz ujmując, gdyby takie usługi były traktowane na takich samych zasadach jak umowy zlecenie powodowałoby to ogrom ograniczeń w prowadzeniu działalności nierejestrowanej. Tym samym zdaniem przedsiębiorcy usługi realizowane w ramach działalności nierejestrowanej nie powinny być traktowane na takich samych zasadach jak umowa zlecenie. Co ostatecznie powoduje, że żadna ze stron takiej umowy o usługę nie ma obowiązku zgłaszać się do ZUS-u w celu opłacenia składek.

Przedsiębiorca dodał, że osoby, z którymi będzie współpracować mogą być zatrudnione na umowy zlecenia lub posiadać umowę o pracę w innych podmiotach. Z uwagi na zmienny charakter wynagrodzenia z tego tytułu mogą zdarzyć się miesiące, w których wskazane osoby będą osiągały minimalny próg wynagrodzenia. Jednak mogą zdarzyć się miesiące, w których takiego progu nie osiągną. Druga grupa to osoby, które nie pracują w innym miejscu i dochody z działalności nierejestrowanej to ich jedyne źródło dochodów. Z punktu widzenia przedsiębiorcy nie ma znaczenia czy osoby takie posiadają lub nie inne zatrudnienie, gdyż, działalność nierejestrowana jest osobnym zdefiniowanym w ustawie o podatku dochodowym źródłem przychodów. A ustawa o ubezpieczeniach społecznych nie wskazuje, aby dochody z działalności nierejestrowanej podlegały ubezpieczeniom społecznym oraz zdrowotnemu.

W wydanej interpretacji Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził:

W art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ustawodawca wskazał katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Wyliczenie zawarte we wskazanym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty. W rezultacie dla rozstrzygnięcia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne istotne jest, czy dana osoba posiada jeden z tytułów do ubezpieczenia określonych wskazanym przepisem.

Z brzmienia art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów. Stosownie zaś do art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby, które są pracownikami podlegają również obowiązkowo ubez...