Premia pieniężna jako rabat a VAT

Pytanie podatnika: Czy przyznanie premii pieniężnej podlega opodatkowaniu podatkiem VAT? Czy przyznanie premii pieniężnej powoduje obniżenie ceny sprzedawanych produktów, a co za tym idzie skutkuje obniżeniem podstawy opodatkowania i koniecznością wystawienia faktur korekt? Czy przyznanie premii pieniężnej jest świadczeniem poza systemem podatku VAT?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością reprezentowanej przez Doradcę Podatkowego, przedstawione we wniosku z dnia 29 czerwca 2011 r. (data wpływu 5 lipca 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 6 lipca 2011 r. (data wpływu 7 lipca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przyznanych premii pieniężnych – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 lipca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przyznanych premii pieniężnych. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 6 lipca 2011 r. (data wpływu 7 lipca 2011 r.) o sprostowanie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej „A” Sp. z o.o. (dalej: Spółka) dokonuje sprzedaży wyrobów do „B” (dalej: Kontrahent). Pomiędzy stronami została zawarta umowa dotycząca udzielenia premii pieniężnej (dalej: umowa). Przedmiotem umowy jest przyznanie przez Spółkę na rzecz Kontrahenta premii pieniężnej w wysokości 4% sprzedaży wyrobów netto. Premie pieniężne nie są przyporządkowywane do konkretnych dostaw towarów. Premia pieniężna rozliczana jest na podstawie noty uznaniowej wystawionej przez Spółkę raz na kwartał. Kontrahent nie wykonuje żadnego świadczenia zwrotnego na rzecz Spółki. Strony w umowie nie wskazały, że premia pieniężna stanowi obniżenie ceny, lecz że stanowi dodatkowe świadczenie pieniężne wypłacane przez Spółkę na rzecz Kontrahenta w zamian za prowadzoną współpracę handlową.
W uzupełnieniu do wniosku Spółka sprostowała, iż zgodnie z umową o przyznawaniu premii pieniężnej pomiędzy Spółką a Kontrahentem, premie pieniężne rozliczane są w następujących okresach: od początku roku do 30 kwietnia, od 1 maja do 31 sierpnia, od 1 września do 31 grudnia. Termin płatności premii pieniężnych wynosi 21 dni od ostatniego dnia okresu rozliczeniowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy przyznanie premii pieniężnej podlega opodatkowaniu podatkiem VAT...
2. Czy przyznanie premii pieniężnej powoduje obniżenie ceny sprzedawanych produktów, a co za tym idzie skutkuje obniżeniem podstawy opodatkowania i koniecznością wystawienia faktur korekt...
3. Czy przyznanie premii pieniężnej jest świadczeniem poza systemem podatku VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Definicja świadczenia usług znajduje się w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem, „przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również: (...) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji”.
W transakcji udzielenia premii pieniężnej przez Spółkę na rzecz Kontrahenta nie występuje element jakiegokolwiek świadczenia ze strony Kontrahenta na rzecz Spółki. W zamian za przyznaną premię pieniężną Kontrahent nie jest zobowiązany do wykonania jakiegokolwiek świadczenia zwrotnego. Ponadto, w umowie brak jest jakichkolwiek uregulowań zobowiązujących Kontrahenta do wykonywania lub wstrzymywania się od jakichkolwiek czynności na rzecz Spółki. Oznacza to że, w przedmiotowej sytuacji nie można mówić o wykonaniu usługi w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.
Podobne stanowisko zajął NSA w wyroku z dnia 10 czerwca 2008 r. o sygn. I FSK 707/07, gdzie wskazał iż: „Usługą w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT oraz art. 24 ust. 1 Dyrektywy VAT, jest bowiem transakcja gospodarcza. Oznacza to, że stosunek prawny łączący strony musi wiązać się ze świadczeniem wzajemnym. Tymczasem w związku z zawartą umową Spółka nie zobowiązała się do dokonywania zakupów na określonym poziomie czy też do dokonywania zamówień wyłącznie u danego dostawcy. W konsekwencji, dostawca nie uzyskuje żadnych dodatkowych korzyści z takiej umowy. Nie uzyskuje on w szczególności pewności, że Spółka nie zakupi towarów u innych dostawców oraz nie uzyskuje gwarancji stałego, lub z góry ustalonego poziomu zakupów. W rezultacie, dostawca nie może na tej podstawie np. podejmować decyzji gospodarczych dotyczących przyszłych przychodów wynikających z umowy, wielkości koniecznych zapasów, rezerwacji mocy”.
Jak wskazano w powyższym orzeczeniu NSA, aby transakcja została uznana za usługę w świetle art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, stosunek prawny wynikający z zawartej pomiędzy stronami umowy musi nieść za sobą świadczenie wzajemne. W przypadku umowy pomiędzy Spółką a Kontrahentem, Kontrahent nie tylko nie zobowiązuje się do wykonania jakichkolwiek czynności na rzecz Spółki, ale też nie zobowiązuje się do powstrzymania się od jakichkolwiek czynności. W umowie nie zostały zawarte żadne dodatkowe warunki dotyczące określonych zachowań Kontrahenta wobec Spółki w związku z przyznaną premią pieniężną, np. wstrzymanie się od zakupów wyrobów od innych podmiotów.
Ponadto nie sposób uznać, iż przyznanie premii pieniężnej przez Spółkę należy traktować jako rabat w rozumieniu art. 29 ust. 4 ustawy o VAT.
Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, poprzez podstawę opodatkowania „rozumiemy obrót (...). Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej”. Zgodnie z art. 29 ust. 4 ustawy o VAT, „podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont)”.
Jak wynika z powyższych przepisów ustawy o VAT, rabat obniża podstawę opodatkowania, którą stanowi kwota należna z tytułu sprzedaży, czyli wartość świadczenia od nabywcy z tytułu konkretnej dostawy towarów. Premie pieniężne przyznawane przez Spółkę nie są przyporządkowywane konkretnej dostawie towarów. Nie mogą zatem stanowić rabatu w rozumieniu art. 29 ust. 4 ustawy o VAT.
Powyższe stanowisko potwierdza orzecznictwo sądowe. Przykładowo, NSA w orzeczeniu wydanym dnia 5 sierpnia 2010 r. o sygn. I FSK 1318/09, stwierdził iż, „w przypadku, kiedy wypłacona premia pieniężna związana jest z konkretną dostawą towaru to mamy do czynienia z rabatem, o którym mowa w art. 29 ust. 4 ustawy o VAT, ponieważ premia ma wpływ na wartość tej dostawy, a w konsekwencji na cenę dostawy, co z kolei powoduje zmniejszenie podstawy opodatkowania (obrotu). Wypłacenie rabatu w związku z osiągnięciem przez nabywcę towarów określonej umownie wielkości zakupów w ramach skonkretyzowanej dostawy nie stanowi w tym wypadku wynagrodzenia za świadczenie usługi, ponieważ doszłoby do podwójnego opodatkowania tych samych czynności. Otrzymanie (wypłacenie) rabatu powoduje u nabywcy towarów skutek podatkowy w postaci przychodu w podatku dochodowym. Z kolei, kiedy z istniejących pomiędzy stronami kontraktów jednostkowych kupna-sprzedaży nie wynika, że premia pieniężna zostanie wypłacona nabywcy w związku z realizacją konkretnej dostawy, i kiedy następnie po zrealizowaniu kontraktów jednostkowych, w oderwaniu od tych jednostkowych transakcji w związku z tym, że pomiędzy stronami doszło do uzyskania określonego pułapu obrotów również w wyniku terminowych płatności dochodzi jednak do wypłacenia premii pieniężnej, to nie mamy do czynienia z rabatem lecz ze świadczeniem pieniężnym nie wpływającym na obniżenie obrotu, z nieodpłatnym świadczeniem nieekwiwalentnym i nie podlegającym opodatkowaniu w rozum...