Ulga mieszkaniowa w PIT. Operat szacunkowy zamiast faktury

Z uzasadnienia: Organ podatkowy ma prawo żądania od podatnika przedłożenia dokumentów, świadczących o poniesieniu wydatków na cele mieszkaniowe. Przedłożony przez skarżącego operat szacunkowy nie może zastąpić głównych dowodów w sprawie takich jak faktury, rachunki czy umowy. Do skorzystania z ulgi konieczne jest ustalenie faktycznej kwoty wydatkowanej na cele mieszkaniowe i oznaczenie dokładnego momentu poniesienia wydatków.

SENTENCJA

Dnia 29 września 2015 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Aleksandra Kiersnowska-Tylewicz (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Waldemar Inerowicz Sędzia WSA Izabela Kucznerowicz Protokolant: referent stażysta Krzysztof Dzierzgowski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 września 2015 r. sprawy ze skargi [...] na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej [...] z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu przychodu uzyskanego z odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oddala skargę.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia [...] lipca 2014 r. nr [...] Naczelnik [...] Urzędu Skarbowego w P. określił R. K. (dalej zwanemu również podatnikiem lub skarżącym) wysokość zobowiązania podatkowego w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu przychodu z odpłatnego zbycia w dniu [...] maja 2008 r. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego - w kwocie [...] zł.

W uzasadnieniu swojej decyzji organ podatkowy I instancji wskazał, że w dniu [...] maja 2008 r. skarżący wraz z małżonką osiągnęli przychód ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w wysokości [...] zł. Zaznaczono przy tym, że skarżący razem z małżonką nabył prawo do lokalu mieszkalnego w dniu [...] lipca 2003 r., na podstawie umowy zawartej ze spółdzielnią mieszkaniową im. X. w Z.. Następnie w dniu [...] czerwca 2008 r. małżonkowie złożyli oświadczenie o przeznaczeniu przychodu uzyskanego ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego na budowę budynku mieszkalnego położonego w W. przy ul. B. [...]. Zaznaczono przy tym, że nieruchomość ta, zabudowana parterem domu mieszkalnego, została nabyta przez małżonków w trakcie budowy, w dniu [...] kwietnia 2007 r., na podstawie aktu notarialnego repertorium [...].

W toku czynności sprawdzających przedłożono dokumenty potwierdzające wydatki na budowę w kwocie [...] zł oraz wydatki na spłatę kredytu hipotecznego w łącznej kwocie [...] zł. W toku postępowania podatkowego na wezwanie organu przedłożono zestawienie wydatków poniesionych na budowę budynku mieszkalnego w okresie od [...] maja 2008 r. do [...] maja 2010 r. na łączną kwotę [...] zł wraz z kserokopiami faktur VAT, a także zestawienie spłaconych rat kredytu hipotecznego w wysokości [...] zł. Jednocześnie skarżący oraz jego małżonka wyjaśnili, że całą kwotę uzyskaną ze sprzedaży nieruchomości wydatkowali na cele mieszkaniowe, jednak małżonkowie nie posiadają na wszystkie wydatki faktur VAT, co wynika z faktu, że część prac była zlecana drobnym wykonawcom, którzy nie wystawiali faktur VAT. Skarżący zwrócił się również do organu z wnioskiem o przeprowadzenie dowodów z zeznań świadków: małżonki podatnika - M. K., oraz synów podatnika - N. K., P. K. oraz D. K., a także o dopuszczenie dowodu ze zdjęć obrazujących stan nieruchomości w momencie zakupu oraz w momencie zakończenia budowy.

W dniu [...] lutego 2014 r. przeprowadzono dowód z przesłuchania stron postępowania podatkowego. Tego samego dnia złożony został operat szacunkowy dotyczący określenia wartości odtworzeniowej części składowej nieruchomości, tzn. budynku mieszkalnego 1-rodzinnego wraz z garażem, w części wykonanej od stanu surowego otwartego ze stropem i murkami kolankowymi do stanu wykończenia budynku mieszkalnego wraz z garażem położonego w W. przy ul. B. [...], sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego. Pismem z dnia [...] maja 2014 r. przekazano Naczelnikowi [...] Urzędu Skarbowego w P. zaświadczenie o wysokości spłat odsetek oraz kapitału od kredytu hipotecznego wystawione przez Bank Y. W toku postępowania podatkowego odmówiono przesłuchania w charakterze świadka małżonki skarżącego, dołączając jednak do akt postępowania podatkowego protokół z jej przesłuchania w charakterze strony mającego miejsce w dniu [...] lutego 2014 r. W trakcie postępowania włączono do akt protokołu z przesłuchań w charakterze świadków synów skarżącego.

Organ podatkowy I instancji wyjaśnił, że ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588 ze zm.) zmieniono zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stosownie jednak do postanowień art. 7 ust. 1 ustawy nowelizującej nowe zasady opodatkowania mają zastosowanie do dochodów uzyskanych ze zbycia nieruchomości po dniu 1 stycznia 2007 r. Mając zatem na uwadze, że w niniejszej sprawie nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nastąpiło przed końcem 2006 r. - do uzyskanego przychodu zastosowanie w ocenie Naczelnika [...] Urzędu Skarbowego w P. znajdą regulacje ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.

Dalej wyjaśniono, że stosownie do postanowień art. 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2006 r. - przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych nie łączy się z przychodami z innych źródeł. Podatek od przychodu, o którym wyżej mowa, ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10% uzyskanego przychodu. Podatek ten jest płatny bez wezwania w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika. Zaznaczono przy tym jednak, że wskazana regulacja nie znajduje zastosowania w odniesieniu do podatników, którzy w terminie 14 dni od dnia dokonania tej sprzedaży złożą oświadczenie, że przychód uzyskany ze sprzedaży przeznaczą na cele określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) lub lit. e), z zastrzeżeniem art. 21 ust. 2 i 2a) ww. ustawy.

W ocenie organu podatkowego I instancji w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obowiązek udowodnienia, że określony wydatek został poniesiony przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne. W świetle powyższego organ podatkowy ma w ocenie Naczelnika [...] Urzędu Skarbowego w P. prawo żądania od podatnika przedłożenia dokumentów, świadczących o poniesieniu wydatków na cele mieszkaniowe.

Odnosząc się do przedłożonego przez skarżącego operatu szacunkowego stwierdzono, że operat ten nie może zastąpić głównych dowodów w sprawie - takich jak faktury, rachunki czy umowy. Zaznaczono przy tym, że do skorzystania z ulgi konieczne jest ustalenie faktycznej kwoty wydatkowanej na cele mieszkaniowe i oznaczenie dokładnego momentu poniesienia wydatków. Zdaniem organu podatkowego I instancji przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe nie potwierdziło wydatkowania całej kwoty przychodu osiągniętego ze sprzedaży własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w wysokości [...] zł (stanowiącego 50% z kwoty [...] zł) na cele mieszkaniowe. W ocenie Naczelnika [...] Urzędu Skarbowego w P. podatnik udokumentował jedynie wydatkowanie kwoty [...] zł (stanowiącej 50% kwoty [...] zł) na własne cele mieszkaniowe, w związku z czym jedynie ta kwota w ocenie organu podatkowego I instancji kwalifikuje się do skorzystania ze zwolnienia.

Nie zgadzając się z powyższym rozstrzygnięciem skarżący, reprezentowany przez pełnomocnika - doradcę podatkowego wniósł odwołanie od wymienionej na wstępie decyzji do Dyrektora Izby Skarbowej w P. wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości oraz o umorzenie postępowania w sprawie.

Zaskarżonej decyzji zarzucono:

1) naruszenie prawa materialnego - tj. art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) i e) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu z dnia 31 grudnia 2006 r. poprzez uznanie, iż skarżący przeznaczył przychód uzyskany ze zbycia nieruchomości w dniu [...] maja 2008 r. na własne cele mieszkaniowe jedynie w kwocie [...] zł, a nie w kwocie [...] zł;
2) naruszenie prawa proceduralnego, w tym:

- art. 180 § 1 oraz art. 181 Ordynacji Podatkowej poprzez odrzucenie jako dowodu istotnego w sprawie operatu szacunkowego z dnia [...] lutego 2014 r. sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego R. K. reprezentującego biuro T.;
- art. 21 § 3 w związku z art. 21 § 1 pkt 1, art. 59 § 1 pkt 9, art. 70 § 1, art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej w związku z art. 114a ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks Karny Skarbowy oraz art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. - poprzez wydanie decyzji określającej zobowiązanie podatkowe po upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, w zakresie którego to przedawnienia - zawieszenie upływu terminu przedawnienia na podstawie art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej było działaniem bezprawnych i umyślnym mającym na celu jedynie zapewnienie czasu organowi podatkowemu na wydanie decyzji i określenie zobowiązania podatkowego, gdy tymczasem na moment zawieszenia przedawnienia podatnikowi nie określono w sposób prawie wiążący kwoty zobowiązania podatkowego, a zatem ni...