Postępowanie podatkowe: Powołanie i wynagrodzenie biegłego

Do ustalenia wysokości wynagrodzenia biegłego, powołanego przez organ podatkowy na podstawie art. 197 § 2 Ordynacji podatkowej w zw. z art. 6 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, do określenia wartości rynkowej przedmiotu czynności cywilnoprawnej, stosuje się zgodnie z art. 265 § 1 pkt 1 i 3 oraz art. 267 § 1 pkt 4 Ordynacji podatkowej, przepisy o należnościach świadków i biegłych w postępowaniu sądowym - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Bogusław Dauter, Sędziowie: NSA Stefan Babiarz (sprawozdawca), del. WSA Stefan Kowalczyk, Protokolant Szymon Mackiewicz, po rozpoznaniu w dniu 21 czerwca 2012 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 13 sierpnia 2010 r. sygn. akt I SA/Kr 64/10 w sprawie ze skargi E. G. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 17 listopada 2009 r. nr [...] w przedmiocie kosztów postępowania w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych oddala skargę kasacyjną.

UZASADNIENIE

1. Wyrokiem z dnia 13 sierpnia 2010 r., I SA/Kr 64/10, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, uchylił zaskarżone przez E. G. (zwany dalej: skarżącym lub podatnikiem) postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 17 listopada 2009 r. oraz poprzedzające je postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Z. z dnia 27 sierpnia 2009 r. w przedmiocie ustalenia wysokości kosztów postępowania w podatku od czynności cywilnoprawnych.

2. Ze stanu sprawy przyjętego przez sąd pierwszej instancji wynikało, że na podstawie warunkowej umowy sprzedaży zawartej w formie aktu notarialnego z dnia 15 listopada 2006 r., Stanisław N. C. działając w imieniu własnym oraz B. N. i H. S., sprzedał E. G. całe udziały (swój i mocodawczyń) wynoszące po 1/3 części nieruchomości, czyli sprzedał łącznie całą położoną w Kościelisku nieruchomość stanowiącą działkę nr [...] o pow. [...] m2, za cenę w kwotach po 4 tyś. zł, a więc za łączną kwotę 12 tyś. zł. Sprzedaży dokonano pod warunkiem, że Agencja Nieruchomości Rolnych nie skorzysta z prawa pierwokupu. Ponieważ Agencja z prawa pierwokupu nie skorzystała - wykonując zobowiązanie wynikające z umowy sprzedaży warunkowej - aktem notarialnym z dnia 9 marca 2007 r. S. N. C. działając w imieniu własnym oraz B. N. i H. S, przeniósł na rzecz E. G. własność powyższej nieruchomości. Od umowy sprzedaży notariusz - jako płatnik - pobrał podatek od czynności cywilnoprawnych w łącznej kwocie 240 zł, obliczony według stawki 2 % na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2010 r. nr 101, póz. 649) zwanej dalej: u.p.c.c. Jednocześnie notariusz poinformował stawających o przysługującym urzędowi skarbowemu prawie do podwyższenia wartości przedmiotu czynności cywilnoprawnej.

Organ podatkowy pierwszej instancji dokonując oceny, podanej do aktu notarialnego wartości rynkowej przedmiotu czynności cywilnoprawnej, stwierdził że wartość ta określona w akcie notarialnym nie odpowiadała wartości rynkowej z dnia dokonania czynności cywilnoprawnej.

W związku z powyższym Naczelnik Urzędu Skarbowego w Z. wszczął postępowanie w przedmiocie ustalenia zobowiązania podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych od umowy sprzedaży oraz wystosował wezwanie do nabywcy nieruchomości do podwyższenia wartości przedmiotu czynności cywilnoprawnej, podając jednocześnie jej wartość rynkową według własnej, wstępnej oceny na kwotę 19.540 zł. Jednocześnie organ zaznaczył, że w razie nie określenia wartości lub podania wartości nie odpowiadającej wartości rynkowej, organ podatkowy dokona jej określenia z uwzględnieniem opinii biegłego lub przedłożonej przez podatnika wyceny rzeczoznawcy. Poinformował także, że jeżeli zostanie powołany biegły i wartość określona z uwzględnieniem jego opinii będzie się różnić o więcej niż 33% od wartości podanej przez podatnika, koszty opinii biegłego poniesie podatnik.

Podatnik w odpowiedzi na wezwania podał, że cena określona w akcie notarialnym stanowiła realną zapłatę za przedmiotową nieruchomość, która nie posiada drogi dojazdowej. Jednocześnie podał, że nie wyraża zgody na obciążenie go kosztami opinii biegłego.

3. Postanowieniem z dnia 8 maja 2009 r. organ I instancji powołał biegłego celem opracowania pisemnej opinii o wartości rynkowej w/w nieruchomości wg stanu z dnia nabycia prawa tj. 9 marca 2007 r. i cen rynkowych obowiązujących także w tym dniu. W postanowieniu tym zawarto zapis, że wynagrodzenie za wykonanie czynności zostanie uregulowane wg umowy o dzieło. Zgodnie z § 7 tej umowy, zawartej w tym samym dniu, wynagrodzenie zostało ustalone w wysokości 915 zł brutto, płatne w terminie 14-tu dni od dnia otrzymania rachunku.

W operacie szacunkowym z dnia 26 czerwca 2009 r. biegły określił wartość rynkową nieruchomości wg stanu i ceny obowiązującej w dniu nabycia w wysokości 45 600 zł.

Pismem z dnia 30 lipca 2010 r. podatnik wniósł zastrzeżenia do powyższej opinii, domagając się jej uzupełnienia na piśmie.

Biegły pismem z dnia 10 sierpnia 2009 r., które nie zostało doręczone podatnikowi, udzielił odpowiedzi na powyższe zarzuty nie znajdując podstaw do zmiany wartości wycenianej nieruchomości.

4. Ponieważ wartość rynkowa nieruchomości określona z uwzględnieniem opinii biegłego różniła się o więcej niż 33% od wartości podanej przez podatnika, organ podatkowy kosztami opinii obciążył podatnika i postanowieniem z dnia 27 sierpnia 2009 r. ustalił wysokość kosztów postępowania wymiarowego w podatku od czynności cywilnoprawnych w kwocie 915 zł.

Ponadto trzema decyzjami z dnia 27 sierpnia 2009 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego określił wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych w kwocie 304 zł, tj. o 224 zł wyższej niż pobrana przez płatnika w kancelarii notarialnej z tytułu sprzedaży udziału 1/3 części nieruchomości.

5. W zażaleniu na postanowienie w przedmiocie kosztów postępowania, podatnik wniósł o jego uchylenie zarzucając rażące naruszenie art. 121, 122, 124, 217 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (j.t. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) zwana dalej: ord. pod. - art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. c), ust. 2 i 4 u.p.c.c., a także niewyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności niniejszej sprawy.

6. Dyrektor Izby Skarbowej postanowieniem z dnia 17 lipca 2009 r. utrzymał w mocy postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Z.. Podniósł, że organ pierwszej instancji precyzyjnie powołał podstawę prawną, wyjaśniając jednocześnie z czego wynika konieczność poniesienia przez podatnika kosztów opinii sporządzonej przez rzeczoznawcę. Wysokość wynagrodzenia wynikała natomiast z umowy zawartej pomiędzy biegłym a Naczelnikiem Urzędu Skarbowego w Z.. Do zarzutów dotyczących nierzetelności i nieprawidłowości w operacie szacunkowym organ odwoławczy ustosunkował się w decyzjach dotyczących podatku od czynności cywilnoprawnych. Odnosząc się do zarzutu przedwczesnego wydania postanowienia w stosunku do decyzji określającej zobowiązanie podatkowe z tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych organ zauważył, że art. 269 ord. pod. nie określa terminu wydania postanowienia, zatem uzasadnione jest wydanie postanowienia ustalającego wysokość kosztów powołania biegłego w dacie wydania decyzji wymiarowej (jednocześnie z nią). W rozpoznawanej sprawie tak zostało uczynione.

7. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie podatnik zarzucił naruszenie art. 120,121, 122, 123, 124, 187, 200 oraz art. 217 ord. pod. i art. 6 ust. 1 ...