Podatki 2020: Wystawienie faktury do paragonu niezawierającego NIP

Pytanie: Czy Spółka będzie uprawniona - na żądanie klienta - do wystawienia faktury niezawierającej NIP do paragonu fiskalnego niezawierającego NIP? Czy w przypadku, gdy Spółka - na żądanie klienta - wystawi fakturę bez NIP (do paragonu fiskalnego bez NIP) to czy będzie uprawniona - na żądanie klienta - do wystawienia faktury korygującej zawierającej NIP lub zaakceptowania noty korygującej wystawionej przez klienta z NIP wskazanym przez klienta?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 16 września 2019 r. (data wpływu 20 września 2019 r.), uzupełnionym pismem z 15 października 2019 r. (data wpływu 22 października 2019 r.) oraz pismem z 22 listopada 2019 r. (data wpływu 28 listopada 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• prawa do wystawienia - na żądanie klienta - faktury niezawierającej NIP do paragonu niezawierającego NIP - jest prawidłowe,
• braku prawa do wystawienia faktury korygującej zawierającej NIP lub zaakceptowania noty korygującej wystawionej przez klienta z NIP w przypadku wystawienia faktury niezawierającej NIP do paragonu niezawierającego NIP - jest prawidłowe,
• prawa do wystawienia faktury zawierającej prawidłowy NIP w przypadku błędnego NIP na paragonie - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 września 2019 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do wystawienia - na żądanie klienta - faktury niezawierającej NIP do paragonu niezawierającego NIP, braku prawa do wystawienia faktury korygującej zawierającej NIP lub zaakceptowania noty korygującej wystawionej przez klienta z NIP w przypadku wystawienia faktury niezawierającej NIP do paragonu niezawierającego NIP, oraz prawa do wystawienia faktury zawierającej prawidłowy NIP w przypadku błędnego NIP na paragonie. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 15 października 2019 r. (data wpływu 22 października 2019 r.) oraz pismem z 22 listopada 2019 r. (data wpływu 28 listopada 2019 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z 18 listopada 2019 r. znak: 0111-KDIB3-2.4012.590.2019.2.SR.

We wniosku, uzupełnionym pismem z 22 listopada 2019 r., przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (dalej: Spółka), prowadząc działalność gospodarczą - w zakresie sprzedaży detalicznej towarów i usług - jest zobowiązany do ewidencjonowania sprzedaży na rzecz osób nieprowadzących działalności gospodarczej za pomocą kas fiskalnych. Każda sprzedaż jest potwierdzana paragonem fiskalnym wydawanym klientowi. Kasy fiskalne, które obecnie działają na stacjach paliw mają funkcjonalność drukowania NIP na paragonie fiskalnym. Umieszczenie NIP klienta na paragonie fiskalnym zależy jednak od tego czy klient jest już zarejestrowany w bazie klientów Spółki lub klient poda taki numer w momencie transakcji. Oczywiście klient może również otrzymać paragon fiskalny bez wskazywania na nim NIP. Po otrzymaniu takiego paragonu fiskalnego bez NIP zdarzają się jednak sytuacje gdy klient żąda wystawienia faktury. Obecnie taka faktura do paragonu fiskalnego niezawierającego NIP jest wystawiana z NIP klienta. W przypadku błędów dotyczących danych na fakturze, są one poprawiane poprzez:

1. wystawienie przez Spółkę faktury korygującej, lub
2. zaakceptowanie przez Spółkę noty korygującej, w zależności o rodzaju błędu.

W piśmie z 22 listopada 2019 r., stanowiącym uzupełnienie do wniosku, Wnioskodawca wskazał następujące informacje:

Wniosek dotyczy zdarzenia przyszłego, tj. zaistniałego po 31 grudnia 2019 r. i dotyczy wszystkich pytań zadanych przez Spółkę.

Spółka od dnia 1 stycznia 2020 r. uwzględniając przepisy mające zastosowanie do przedmiotowej sprawy planuje wystawiać faktury z takim NIP jaki został podany przez klienta na paragonie, a następnie w przypadku gdyby okazało się, że NIP jest błędny, będzie przewidziana możliwość wystawienia faktury korygującej z poprawnym NIP lub akceptacji noty korygującej wystawionej przez klienta, w której został wskazany prawidłowy NIP.

Uzupełniając stan faktyczny Spółka informuje, iż dokonuje sprzedaży potwierdzanej paragonami fiskalnymi zarówno na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, jak również na rzecz podmiotów gospodarczych.

Poza ewidentnym przypadkiem, którego dotyczy zakres pytania nr 1, gdzie sprzedaż dokonywana jest na rzecz osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej (konsument), pozostałe pytania, tj. 2, 3 i 4 odnoszą się do podmiotów gospodarczych, gdyż tylko takie legitymują się NIP.

Natomiast sprzedaż potwierdzana fakturą fiskalną na rzecz podmiotów gospodarczych nie jest ponownie ewidencjonowana za pomocą kasy fiskalnej, gdyż prowadziłoby to do podwójnego opodatkowana.

Jednocześnie Spółka zauważa, że gdyby każda sprzedaż na rzecz podmiotów gospodarczych była potwierdzana fakturą, to przepisy, o których mowa we wniosku nie musiały być wprowadzone.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy Spółka będzie uprawniona - na żądanie klienta - do wystawienia faktury niezawierającej NIP do paragonu fiskalnego niezawierającego NIP?
2. Czy w przypadku, gdy Spółka - na żądanie klienta - wystawi fakturę bez NIP (do paragonu fiskalnego bez NIP) to czy będzie uprawniona - na żądanie klienta - do wystawienia faktury korygującej zawierającej NIP lub zaakceptowania noty korygującej wystawionej przez klienta z NIP wskazanym przez klienta?
3. Czy w przypadku, gdy na paragonie fiskalnym będzie wskazany błędny NIP (np. zawierający ten sam ciąg cyfr przykładowo: 999999999), lub przestawione cyfry lub podany numer nie będzie zawierał wszystkich cyfr wymaganych dla NIP, to Spółka:
   1. będzie uprawniona - na żądanie klienta - do wystawienia faktury zawierającej ten sam NIP, który wskazany jest na paragonie fiskalnym;
   2. będzie mogła wystawić fakturę z już prawidłowym NIP, a więc różnym niż ten, który jest na paragonie fiskalnym;
   3. nie będzie uprawniona do wystawienia faktury?
4. Czy w przypadku jeśli w zakresie pytania 3 zostanie udzielona odpowiedź, że Spółka może wystawić fakturę z numerem NIP, taki jak wskazany jest na paragonie fiskalnym, to czy będzie uprawniona - na żądanie klienta - do wystawienia faktury korygującej z już prawidłowym NIP lub do potwierdzenia noty korygującej wystawionej przez klienta z prawidłowym NIP?

Stanowisko Wnioskodawcy (uzupełnione w piśmie z 15 października 2019 r.):

Zgodnie z art. 106b ust. 5 i 6 ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r., poz. 1520) w przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej potwierdzonej paragonem fiskalnym fakturę na rzecz podatnika podatku lub podatku od wartości dodanej wystawia się wyłącznie, jeżeli paragon potwierdzający dokonanie tej sprzedaży zawiera numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej (ust. 5). Natomiast w przypadku stwierdzenia, że podatnik wystawił fakturę z naruszeniem ust. 5, organ podatkowy ustala temu podatnikowi dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku wykazanego na tej fakturze. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się (ust. 6).

Zgodnie natomiast z art. 106b ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.) na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów - jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,
2. sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118

- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Dalej zgodnie z tą ustawą jednym z obligatoryjnych elementów faktury jest NIP nabywcy. Zgodnie z art. 106j ust. 1 i art. 106k ust. 1 poprawienie błędu w zakresie NIP nabywcy może być dokonane poprzez wystawienie przez sprzedawcę faktury korygującej lub zaakceptowanie przez sprzedawcę noty korygującej wystawionej przez nabywcę.

Ad. pytania nr 1.

Przepisy, w zakresie zakazu wystawiania faktur do paragonów fiskalnych zawierających NIP zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2020 r. Odnoszą się one do sytuacji gdy po dokonaniu sprzedaży potwierdzonej paragonem fiskalnym (bez NIP) klient zażąda wystawienia faktury. Wtedy też nie występuje on już w roli podatnika VAT, a tym samym sprzedawcę będzie obowiązywał zakaz wystawienia faktury zawierającej NIP. Wynika to z faktu, że pierwotnie nabywca - nie podając swojego NIP przy wystawieniu paragonu fiskalnego lub nie żądając wystawienia faktury - występował w roli konsumenta (nabywał towary i usługi bez związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą).

Jednakże biorąc pod uwagę treść przywołanego wyżej art. 106b ust. 3 ustawy o VAT sprzedawca ma obowiązek do wystawienia faktury na żądanie nabywcy w określonym terminie.

Na marginesie należy wskazać, że NIP jest właściwy dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą i nabywających towary i usługi na potrzeby takiej działalności.

W związku z tym sprzedawca realizując opisany wyżej zakaz wystawiania faktur do paragonów fiskalnych bez NIP a jednocześnie realizując obowiązek wskazany w art. 106b ust. 3 ustawy o VAT, będzie zobowiązany do wystawienia faktury, jednakże faktura taka - zdaniem Spółki - nie może zawierać numeru NIP nabywcy. Może ona natomiast zawierać np. PESEL klienta, o ile klient zażąda umieszczenia na fakturze tego identyfikatora i sam go wskaże. Oznacza to, że w takiej sytuacji, sprzedawca wystawiając fakturę (tu: bez NIP) nie narazi się na dodatkowe zobowiązanie w wysokości 100% podatku wykazanego na fakturze.

Ad. pytania nr 2.

Zdaniem Spółki możliwość skorygowania faktury niezawierającej NIP na fakturę zawierającą NIP, bądź to poprzez wystawienie faktury korygującej, bądź poprzez akceptację noty korygującej, jest sprzeczna z intencją ustawodawcy i niweczyłaby skutek w postaci ograniczenia procederu odliczania VAT z faktur wystawianych do paragonów fiskalnych dokumentujących sprzedaż innym podmiotom (klientom). W związku z tym, w ocenie Spółki nie ma możliwości korygowania faktur niezawierających NIP, fakturami korygującymi lub notami zawierającymi NIP.

Ad. pytania nr 3.

Artykuł 106b ust. 5 ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, zakazuje wystawiania faktur do paragonów fiskalnych bez NIP. Natomiast dyspozycja tego przepisu nie obejmuje już sytuacji, gdy na paragonie fiskalnym NIP jest wskazany w sposób ewidentnie błędny (np. 999999999) lub błędny z powodu ludzkiej pomyłki (sprzedawcy lub nabywcy - np. przestawienie cyfr, za mało/za dużo cyfr). Dlatego też - zdaniem Spółki - w przypadku, gdy nabywca wskazał na paragonie fiskalnym błędny NIP, sprzedawca będzie miał możliwość wystawienia faktury/zaakceptowania noty korygującej z prawidłowym NIP, a więc innym niż ten wskazany na paragonie fiskalnym, bez negatywnych konsekwencji podatkowych.

Dodatkowo Spółka zauważa, że rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej - zgodnie z wymogami ustawy z dnia 11...