Podatek od nieruchomości. Powołanie biegłego do określenia wartości rynkowej

Z uzasadnienia: Organ podatkowy był zatem uprawniony do powołania biegłego w celu ustalenia wartości rynkowej przedmiotowych elektrowni (art. 4 ust. 7 u.p.o.l.). Fakt przeprowadzenia przez biegłego oględzin elektrowni jeszcze przed wydaniem postanowienia o powołaniu biegłego stanowi wprawdzie naruszenie prawa, jednak w ocenie Sądu nie mający istotnego wpływu na wynik sprawy.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Kazimierz Maczewski (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Marzena Kowalewska, Sędzia WSA Joanna Wojciechowska, Protokolant starszy sekretarz sądowy Lidia Maląg, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 6 sierpnia 2014 r. sprawy ze skargi D. [...] Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie podatku od nieruchomości za 2012 rok 1. uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Wójta Gminy D. z dnia [...] r. nr [...] 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu, 3. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz strony skarżącej kwotę [...] ([...]) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

UZASADNIENIE

Zaskarżoną do Sądu decyzją z dnia 22 listopada 2013 r. nr[...] , Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Koszalinie utrzymało w mocy decyzję Wójta Gminy D. z dnia 26 sierpnia 2013 r. nr [...] określającą D. W. I. S. z o.o. z siedzibą w W. (zwanej dalej: "Spółką") zobowiązanie podatkowe z tytułu podatku od nieruchomości za 2012 rok w wysokości [...] zł.

Z uzasadnienia decyzji organu odwoławczego i z akt sprawy wynika, że Wójt Gminy D. w związku z niezłożeniem przez Spółkę - pomimo kierowanych do niej w lutym 2012 i marcu 2013 r. wezwań - deklaracji w sprawie podatku od nieruchomości za 2012r., postanowieniem z 12 kwietnia 2013 r. (doręczonym Spółce 22 kwietnia 2013 r.) wszczął z urzędu postępowanie w sprawie dotyczącej zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości za rok 2012. Postanowieniem z 21 maja 2013 r. organ I instancji powołał biegłego rzeczoznawcę w celu ustalenia wartości budowli, tj. elementów budowlanych czterech elektrowni wiatrowych, zlokalizowanych na działce Nr [...] obręb ewidencyjny P., gmina D.. Następnie dopuścił dowód z opinii rzeczoznawcy majątkowego, ustalającej wartość ww. budowli na kwotę [...] zł.

Wymienioną wyżej decyzją z dnia 26 sierpnia 2013 r. Wójt Gminy D. określił Spółce zobowiązanie w podatku od nieruchomości za rok 2012 na kwotę [...] zł za budowle związane z prowadzeniem przez Spółkę działalności gospodarczej (cztery elektrownie wiatrowe). W uzasadnieniu rozstrzygnięcia, powołując się na art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 ze zm.) - zwanej dalej: "u.p.o.l." - oraz decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w S. z dnia 20 grudnia 2011 r. Nr [...] udzielającą pozwolenia na użytkowanie czterech elektrowni wiatrowych, uznał, że budowa tych elektrowni wiatrowych została zakończona w 2011 r., a obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości dotyczący tych budowli powstał z dniem 1 stycznia 2012 r. W ocenie organu opinia rzeczoznawcy powołanego na podstawie art. 4 ust. 7 i 8 u.p.o.l. została sporządzona w sposób prawidłowy, w związku z czym, ustalona w niej wartość budowli została przyjęta przez organ jako podstawa określenia wysokości zobowiązania.
W odwołaniu od tej decyzji, wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i umorzenie postępowania w sprawie, Spółka zarzuciła naruszenie:
- art. 6 ust. 2 w związku z art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l. w związku z art. 3 pkt 1 lit. b oraz art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r.- Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.) - zwanej dalej: "pr.bud." - w związku z art. 2 i 217 Konstytucji RP, które miały istotny wpływ na wynik sprawy i w konsekwencji doprowadziło do błędnego przyjęcia, iż obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości postał w 2012 r.,
- art. 21 § 3 oraz art. 53 § 1-4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) - zwanej dalej: "O.p." - przez ich zastosowanie i w konsekwencji wydanie decyzji, podczas gdy zdaniem Spółki nie zaistniał obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości,
- art. 210 § 1 pkt 5 i 6 oraz art. 210 § 4 w związku z art. 121 § 1 O.p., przez ich niewłaściwe zastosowanie, mające istotny wpływ na wynik sprawy i w rezultacie wydanie decyzji niezawierającej wszystkich niezbędnych elementów, a także oznaczenie w jej treści w miejscu strony zobowiązanej do uiszczenia podatku od nieruchomości, a jednocześnie adresata decyzji, podmiotu innego niż skarżąca,
- art. 2 ust. 1 oraz z art. 4 ust. 1 u.p.o.l. w związku z art. 6 ust. 2 u.p.o.l. , przez ich niewłaściwe zastosowanie, które miało istotny wpływ na wynik sprawy i przyjęcie, że Spółka była zobowiązana do uiszczenia podatku od nieruchomości począwszy od 1 stycznia 2012 r., pomimo braku obowiązku podatkowego w tym zakresie, a w rezultacie nie tylko niezasadne określenie przez organ momentu powstania obowiązku podatkowego i wartości przedmiotu opodatkowania, ale również dokonanie tego z naruszeniem zasad wymienionych w u.p.o.l.,
- § 1 pkt 3 uchwały nr XIII/88/2011 Rady Gminy D. z dnia 27 października 2011 r. w sprawie ustalenia stawek podatku od nieruchomości, zwolnień od tego podatku oraz poboru podatku w drodze inkasa (dalej: "uchwała"), przez jego błędne zastosowanie polegające na określeniu nieprawidłowej wysokości zobowiązania w podatku od nieruchomości,
- art. 122, art. 187 § 1 i art. 191 O.p. w związku z art. 6 ust. 2 u.p.o.l., mające istotny wpływ na wynik sprawy, przez dokonanie dowolnej oceny dowodów i w konsekwencji określenie zobowiązania w podatku od nieruchomości począwszy od 1 stycznia 2012 r., pomimo braku obowiązku podatkowego w tym zakresie.

Do odwołania Spółka dołączyła, m.in. kopię następujących dokumentów: decyzji Starosty S. z 15 marca 2010r. o zatwierdzeniu projektu budowlanego i udzieleniu Spółce pozwolenia na budowę farmy wiatrowej D. składającej się z 10 elektrowni, obejmujących linie kablowe 30 kV wraz z siecią telekomunikacji energetycznej, drogami dojazdowymi i placami montażowymi oraz fundamentami, zaświadczenia Starosty S. z 8 kwietnia 2010 r. potwierdzające ostateczność pozwolenia na budowę, wniosku Spółki z 6 grudnia 2011 r. o pozwolenie na częściowe użytkowanie, dotyczące czterech elektrowni wiatrowych farmy wiatrowej D., decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w S. z 20 grudnia 2011 r. udzielającej pozwolenia na użytkowanie czterech elektrowni wiatrowych, sporządzony przez P. S. E. O. S.A. protokół z 7 lutego 2012 r. potwierdzający rozpoczęcie rozruchu FW D.

Spółka złożyła wraz z odwołaniem wniosek o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów wskazanych w uzasadnieniu odwołania.

Po rozpoznaniu sprawy na skutek złożonego odwołania Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Koszalinie utrzymało decyzję organu pierwszej instancji w mocy. W uzasadnieniu organ odwoławczy stwierdził, że materiał dowodowy zgromadzony w aktach sprawy pozwala podzielić stanowisko organu podatkowego I instancji, iż obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości w odniesieniu do budowli elektrowni wiatrowych wybudowanych w D. zgodnie z art. 6 ust. 2 u.p.o.l. powstał z dniem 1 stycznia 2012 r. Organ ten uznał bowiem, że budowa budowli elektrowni wiatrowych w D. objęta pozwoleniem budowlanym - decyzje Starosty S. nr [...] z 15 marca 2010 r. i nr [...] z 7 czerwca 2010 r. została zakończona w 2011 r. W ocenie organu odwoławczego okoliczność tę potwierdziła Spółka, składając 6 grudnia 2011 r. do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w S. wnioski o pozwolenie na użytkowanie elektrowni wiatrowych. Oceny tej nie zmienia, zdaniem organu, niezgłoszenie przez Spółkę zakończenia innych robót budowlanych objętych pozwoleniem budowlanym. Organ wskazał, że złożenie do organu budowlanego oryginału dziennika budowy, powykonawczej inwentaryzacji geodezyjnej oraz oświadczeń i protokołów badań i sprawdzeń wymaganych przez przepisy prawa budowlanego świadczy o tym, że proces budowy obiektów elektrowni wiatrowych został zakończony. Organ przypomniał, że obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości wiąże się z istnieniem przedmiotu opodatkowania. Jeżeli przedmiot opodatkowania zaistniał w wyniku procesu budowlanego, który to proces został zakończony i dowodami na to są dokumenty urzędowe sporządzone przez inwestora w trybie obowiązujących przepisów, jak również dokumenty sporządzone przez uprawniony do tego organ (organ budowlany), to w świetle prawa podatkowego są to dowody wystarczające do ustalenia okoliczności, z którymi prawo podatkowe wiąże powstanie obowiązku podatkowego w podatku od nieruchomości.

Odnosząc się do zarzutów odwołania organ odwoławczy wyjaśnił, że decyzje budowlane są tylko jednym z dowodów w postępowaniu podatkowym i jako takie są oceniane na zasadach ogólnych, jak każdy inny dowód w sprawie. Wskazał dalej, że organ podatkowy dokonuje oceny sprawy na podstawie wszelkich dostępnych dowodów, dlatego podniesiona w odwołaniu kwestia uzyskania przymiotu decyzji ostatecznej przez decyzje udzielające pozwolenia na użytkowanie elektrowni wiatrowych "jest w tej sprawie obojętna".

Organ odwoławczy podkreślił, że w rozpatrywanej sprawie decydująca dla ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego jest data złożenia przez Spółkę wniosku o pozwolenie na użytkowanie elektrowni wiatrowych, tj. 6 grudnia 2011 r. Ubiegając się o zgodę na użytkowanie elektrowni Spółka wykazała jednocześnie, że zakończyła proces ich budowy, o czym świadczy zamknięcie dziennika budowy i przekazanie go organowi nadzoru budowlanego. Przywołując treść art. 45 ust. 1 pr.bud., organ odwoławczy wyjaśnił, że w dzienniku budowy odnotowywane jest zakończenie budowy konkretnego obiektu czy obiektów, potwierdzone przez kierownika budowy i inspektora nadzoru. Przekazanie dziennika budowy organowi nadzoru budowlanego wraz z wnioskiem o zgodę na użytkowanie obiektu jest jednoznaczne z oświadczeniem inwestora o zakończeniu budowy, co w świetle prawa podatkowego oznacza zaistnienie nowego przedmiotu opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Organ odwoławczy zwrócił także uwagę, że z protokołu rozruchu elektrowni wiatrowych sporządzonego 7 lutego 2012 r. jednoznacznie wynika, że elektrownie wiatrowe zostały wybudowane przed 6 grudnia 2011 r., a na dzień 30 grudnia 2011 r. były już w pełni gotowe do pracy zgodnie z przeznaczeniem, co potwierdzają oświadczenia o sprawności urządzeń i instalacji oraz gotowości do przyjęcia napięcia, protokół sprawdzenia technicznego przed podaniem napięcia, protokół odbioru układu pomiarowo-rozliczeniowego energii elektrycznej. Organ odwoławczy zwrócił uwagę, że zaskarżona decyzja określa wysokość podatku od nieruchomości tylko za elektrownie wiatrowe, dlatego poza granicami przedmiotowego postępowania jest ustalanie, kiedy zakończona została budowa pozostałych wymienionych w zezwoleniu budowlanym obiektów, czyli dróg dojazdowych i linii kablowych. Obiekty te nie zostały opodatkowane w zaskarżonej decyzji, gdyż w świetle prawa podatkowego "nie zaistniały" jako przedmiot opodatkowania. Moment zakończenia budowy tych dodatkowych obiektów pozostaje, w ocenie organu odwoławczego, bez wpływu na ustalenie momentu zakończenia budowy elektrowni wiatrowych.

Odnosząc się do kwestii ustalenia wartości przedmiotowej budowli na dzień 1 stycznia 2012 r., organ odwoławczy wyjaśnił, że z oświadczeń Spółki wynika, że w tym dniu nie miała jeszcze ewidencji środków trwałych, zatem wartości tej nie można było ustalić na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. Organ odwoławczy stwierdził dalej, powołując się na art. 4 ust. 1 pkt 5 oraz art. 4 ust. 1 pkt 7 u.p.o.l., że w związku z tym, iż Spółka jednoznacznie odmówiła złożenia deklaracji i nie podała żadnej wartości elektrowni wiatrowych, zasadnie organ podatkowy ustalił tę wartość na podstawie opinii biegłego. Odnosząc się do podanej przez Spółkę wartości budowli dopiero po zapoznaniu się ze znajdującą się w aktach sprawy opinią biegłego (Spółka oświadczyła w piśmie z dnia 24 czerwca 2012 r., że od marca 2012 r. dokonuje odpisów amortyzacyjnych od kwoty [...] zł), organ odwoławczy uznał, że nie jest to wartość rynkowa określona na dzień powsta...