Odpowiedzialność członka zarządu. Spóźniony wniosek o upadłość z powodu utraty danych księgowych

Z uzasadnienia: Awaria serwera, która spowodowała utratę danych księgowych nie dowodzi braku winy członka zarządu i nie może uwalniać go od odpowiedzialności za niezłożenie we właściwym czasie wniosku o ogłoszenie upadłości lub wszczęcie postępowania układowego. Serwer - jak każde urządzenie - może się zepsuć, z czym należy się liczyć. Członek zarządu spółki powinien tak dbać o jej interesy, aby w przypadku awarii była możliwość szybkiego odtworzenia danych z innych źródeł, tak, aby nie paraliżować działalności firmy.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział I w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Paweł Janicki Sędziowie: Sędzia WSA Joanna Tarno (spr.) Sędzia WSA Cezary Koziński Protokolant: Starszy asystent sędziego Paweł Pijewski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 maja 2015 r. sprawy ze skargi J. J. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie orzeczenia o odpowiedzialności za zaległości podatkowe spółki z o.o. z tytułu podatku od towarów i usług za czerwiec 2007 r. wraz z należnymi odsetkami za zwłokę oddala skargę.

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] r. Dyrektor Izby Skarbowej w Ł. uchylił decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego Ł.- W. z dnia [...] r., którą orzeczono o solidarnej odpowiedzialności J. J. za zaległość podatkową "A" Sp. z o. o. w likwidacji w Ł. (dalej: "Spółka") w podatku od towarów i usług za czerwiec 2007 r. w kwocie 34.494,70 zł oraz odsetki za zwłokę w kwocie 23.075,00 zł, w części dotyczącej zaległości w kwocie 31.360,40 zł i odsetek za zwłokę w wysokości 20.979,00 zł i umorzył postępowanie w sprawie w tym zakresie oraz utrzymał w mocy decyzję w pozostałej części tj. orzeczenia o odpowiedzialności w kwocie 3.134,30 zł wraz odsetkami za zwłokę (od nowo wyliczonej zaległości podatkowej) liczonymi od dnia następującego po ustawowym terminie płatności do dnia wydania decyzji przez organ pierwszej instancji (tj. do dnia [...] r.) w kwocie 2.096,00 zł.

W uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia organ podał, że w deklaracji VAT-7 za czerwiec 2007 r. Spółka wykazała podatek od towarów i usług podlegający wpłacie na konto urzędu skarbowego w kwocie 39.586,00 zł. Wobec nieuregulowania tego zobowiązania Naczelnik [...] Urzędu Skarbowego w Ł. za pośrednictwem organu egzekucyjnego podjął czynności mające doprowadzić do przymusowego wykonania obowiązku zapłaty ww. zaległości podatkowej objętej tytułem wykonawczym nr [...] z dnia 16 sierpnia 2007 r. Ponadto Naczelnik Ł. Urzędu Skarbowego zgodnie z wnioskiem z dnia [...] r. ustanowił zastaw skarbowy nr [...] na ruchomościach należących do Spółki, obejmujący m. in. ww. zobowiązanie podatkowe.

Ponieważ w przedmiotowej sprawie nastąpił zbieg egzekucji administracyjnej i sądowej do tego samego prawa majątkowego - tzn. do rachunku bankowego, postanowieniem z dnia [...] r. sygn. akt [...] Sąd Rejonowy dla Ł. - W. powierzył łączne prowadzenie egzekucji Komornikowi Sądowemu Rewiru [...].

W dniu 30 maja 2008 r. Komornik Sądowy umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone wobec Spółki z powodu bezskuteczności egzekucji.

Organ dodał, że w dniu 12 grudnia 2011 r. doszło również do zastosowania środka egzekucyjnego (tj. zajęcia ruchomości) i przerwania biegu terminu przedawnienia zobowiązania za czerwiec 2007 r.

Organ odwoławczy stwierdził, że wyniku korekt deklaracji VAT-7 złożonych przez Spółkę w dniu 18 stycznia 2013 r., kwota zaległości podatkowej za przedmiotowy okres uległa znacznemu zmniejszeniu, co zostało uwzględnione w zaskarżonej decyzji.

Odnosząc się do wyjaśnień strony w kwestii zaboru majątku Spółki (na około 300 tys. zł) przez służby Tymczasowego nadzorcy sądowego, organ przyznał, że potwierdziło to postępowanie prowadzone przed sądem karnym, jednak z uwagi na brak świadomego działania oskarżonych - wyrok skazujący nie został orzeczony. Organ zauważył przy tym, że Spółka nie skierowała tej sprawy na drogę postępowania cywilnego, zatem nie można zgodzić się ze stroną, że działania podjęte przez Spółkę w tym zakresie (złożenie wniosku do Prokuratury) świadczyły o chęci spłaty zaległości podatkowej i dołożeniu należytej staranności przez zarząd dla odzyskania mienia.

Organ odwoławczy stwierdził, że mimo wystąpienia mniejszej kwoty zaległości podatkowej, nie została ona uregulowana przez Spółkę, a jej ściągalność okazała się bezskuteczna, co stanowi pierwszą przesłankę odpowiedzialności członka zarządu, wynikającą z art. 116 Ordynacji podatkowej

Wskazując na drugą przesłankę, organ stwierdził, że przedmiotowa zaległość dotyczy zobowiązania, którego termin płatności upływał w czasie pełnienia przez J. J. obowiązków Członka Zarządu, bowiem pełnił on tę funkcję do dnia 9 sierpnia 2007 r. Potwierdza to wypis z Centralnej Informacji Krajowego Rejestru Sądowego (stan na dzień 11 kwietnia 2013 r.), z którego wynika, że aktem notarialnym z 10 sierpnia 2007 r. Rep. A Nr [...]- Spółka została postawiona w stan likwidacji. Powyższego dokonano na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego dla Ł. - Ś. z dnia [...] 2007 r. Organ wskazał, iż z aktu notarialnego z 10 sierpnia 2007 r. wynika jednoznacznie, że Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Spółki postanowiło ją rozwiązać i postawić w stan likwidacji z dniem 11 sierpnia 2007 r., zaś likwidatorami Spółki zostali Członkowie Zarządu: J. J. i J. Z.

Za bezskuteczne uznano przy tym powoływanie się przez stronę na uchwałę WZU z dnia 30 czerwca 2007 r., z której wynika, iż postawiono Spółkę w stan likwidacji z dniem 1 lipca 2007 r., i że uchwała WZU z dnia 10 sierpnia 2007 r., która odbyła się w obecności notariusza miała charakter czysto techniczny i była podjęta z naruszeniem prawa, bowiem likwidatorami uczyniono członków poprzedniego Zarządu Spółki, mimo, że z dniem 30 czerwca 2007 r. przestali oni być członkami Zarządu, gdyż ich mandat wygasł.

Organ nie zgodził się z argumentacją strony, że na podstawie uchwały WZU z 30 czerwca 2007 r. datą likwidacji Spółki jest dzień 1 lipca 2007 r., bowiem w myśl art. 270 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (j.t. Dz. U. z 2013 r., poz. 1030 ze zm.) - czynność taka wymagała sporządzenia przez notariusza, co nie zostało uczynione w odniesieniu do tej uchwały. I choć strona wystąpiła o wpisanie uchwały z 30 czerwca 2007 r. do KRS - zarządzeniem z 9 lipca 2007 r. Sąd Rejonowy zwrócił ten wniosek.

Organ stwierdził, że strona nie złożyła wniosku o ogłoszenie upadłości, ani wszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) - w odpowiednim czasie. Wprawdzie Spółka podjęła próbę przygotowania wniosku o ogłoszenie upadłości - co wynika z treści protokołu Rady Nadzorczej z dnia 2 marca 2005 r., nie złożyła go jednak w terminie do 30 czerwca 2005 r. z powodu utraty dokumentów dotyczących wniosku i całej dokumentacji księgowo - finansowej, co było spowodowane zniszczeniem dysku serwera

Organ wskazał na opinię biegłego sądowego wydaną w sprawie z powództwa ZwiK w Ł. przeciwko Członkom Zarządu Spółki z o. o. "A", z której wynika, że wniosek o ogłoszenie upadłości (wg stanu na dzień 31 maja 2005 r.) powinien być złożony w sierpniu 2005 r.

Dyrektor Izby Skarbowej w Ł. zauważył, że z opinii tej wynika, iż Spółka w okresie od 1 stycznia 2004 r. do 31 maja 2006 r. finansowała swoją działalność wyłącznie obcymi środkami (tj. z pożyczki długo i krótkoterminowej) w kwocie 2.961,8 tys. zł. W roku 2005 r. Spółka pomimo spłacania zobowiązań wobec do...