NSA: Wniosek o wydanie interpretacji powinien określać przepisy prawa, wzbudzające wątpliwości

Z uzasadnienia: Organ interpretacyjny powinien znać stanowisko prawne wnioskodawcy, którego nazwanie w ustawie "własnym stanowiskiem prawnym" zainteresowanego uzyskaniem interpretacji implikuje konstatacje, że jego przedstawienie powinno uwzględniać także wskazanie uzasadniających je – zdaniem strony postępowania – przepisów prawa.

Teza

Na podstawie art. 14b § 1 oraz art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.), przedstawienie we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego adekwatnych do sprawy przepisów prawa jest niezbędne – w takim zakresie, w jakim jest to potrzebne do zgodnego z prawem załatwienia sprawy interpretacyjnej.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący – Sędzia NSA Stanisław Bogucki, Sędzia NSA Jacek Brolik (sprawozdawca), Sędzia WSA (del.) Marek Olejnik, Protokolant Dorota Rembiejewska, po rozpoznaniu w dniu 1 sierpnia 2019 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Ł. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 31 maja 2017 r., sygn. akt I SA/Sz 205/17 w sprawie ze skargi Ł. K. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach działającego z upoważnienia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 15 grudnia 2016 r., nr [...] w przedmiocie pozostawienie bez rozpatrzenia wniosku o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od Ł. K. na rzecz Szefa Krajowej Administracji Skarbowej kwotę 480 (słownie: czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z 31 maja 2017 r., I SA/Sz 205/17, ze skargi L. K. (dalej: Skarżący) na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach działającego z upoważnienia Ministra Rozwoju i Finansów z 15 grudnia 2016 r. w przedmiocie pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2016 r. poz. 718 ze zm.; dalej: "p.p.s.a."), oddalił skargę.

Stan faktyczny przedstawiony przez Sąd pierwszej instancji przestawia się następująco.

Postanowieniem z dnia 15 grudnia 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów utrzymał w mocy własne postanowienie z dnia 12 października 2016 r. o pozostawieniu Skarżącego o wydanie interpretacji indywidualnej bez rozpatrzenia. Dnia 14 lipca 2016 r. Strona wystąpiła z wnioskiem do Ministra Rozwoju i Finansów o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej skutków podatkowych zawarcia umowy darowizny, planowanej nie wcześniej niż 1 sierpnia 2016 r. (uzupełniony pismami z dnia 10 sierpnia 2016 r. i 27 września 2016 r.). We wniosku zamieszczone zostały cztery pytania. Pytanie nr 1, które stanowiło przedmiot rozpoznawanej sprawy, dotyczy zwolnienia z art. 4a ust. 1 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 205 ze zm., dalej: "u.p.s.d."), w związku z planowaną darowizną składników majątku z pominięciem innych przepisów prawa podatkowego, w tym ordynacji podatkowej.

We wniosku Strona przedstawiła następujące zdarzenie przyszłe.

Strona jest osobą fizyczną, posiadającą obywatelstwo polskie i spodziewa się nabycia tytułem darowizn od ojca lub matki (obywatele polscy) nieruchomości i środków pieniężnych znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, akcji w spółce komandytowo-akcyjnej (SKA), udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, a także ogółu praw i obowiązków w spółce nieposiadającej osobowości prawnej (nie wcześniej niż 1 stycznia 2017 r.). Strona wyjaśniła, że darowizna środków pieniężnych zostanie wykonana w ten sposób, że darczyńca wpłaci środki pieniężne na rachunek bankowy Strony. Darowizna zostanie udokumentowana przez Stronę dowodem przekazania przez darczyńcę środków na rachunek płatniczy, na rachunek inny niż płatniczy w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym. W przypadku zaś darowizny nieruchomości, akcji SKA lub udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością oraz ogółu praw i obowiązków w spółce nieposiadającej osobowości prawnej, darczyńca i Strona podpiszą stosowną umowę darowizny w wymaganej prawem formie. Wartość darowanych składników majątkowych w ramach jednej darowizny przekroczy 1.500.000 zł. Ponadto Strona zgłosi ww. nabycie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy, co może mieć miejsce w przypadku darowizny środków pieniężnych, w terminie 6 miesięcy od spełnienia przyrzeczonego świadczenia.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy wnioskodawca stosując do otrzymanej darowizny zwolnienie z art. 4a ust. 1 u.p.s.d., powinien brać pod uwagę jedynie literalne brzmienie tego przepisu skoro w ocenie wnioskodawcy spełnia on warunki zwolnienia zawarte w tym przepisie, z pominięciem innych przepisów prawa podatkowego w tym ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm., dalej: "O.p.")? Innymi słowy czy wobec tego w opisanym zdarzeniu przyszłym otrzymane tytułem darowizny składniki majątku będą zwolnione od podatku od spadków i darowizn, o ile tylko wnioskodawca spełni warunki z art. 4a ust. 1 u.p.s.d.?

2. Czy jeśli wnioskodawca spełnia warunki zwolnienia z art. 4a ust. 1 u.p.s.d. dla otrzymanych składników majątkowych tytułem darowizny, możliwość skorzystania z tego zwolnienia może być ograniczona w związku z uwzględnieniem przepisów działu IlIa, rozdział 1 O.p., tj. art. 119a-119f O.p.?

3. Czy jeśli zdaniem organu interpretacyjnego, oceniając czy do wnioskodawcy ma zastosowanie zwolnienie z art. 4a ust. 1 u.p.s.d., należy brać pod uwagę nie tylko literalne jego brzmienie i warunki formalne w nim zawarte ale także przepisy działu IlIa, rozdział 1 O.p., tj. art. 119a-119f O.p., to prawidłowe jest stanowisko wnioskodawcy, że zastosowanie zwolnienia dla otrzymanych w drodze darowizny składników majątkowych z podatku, o którym mowa w art. 4a ust. 1 u.p.s.d., stanowi przedmiot i cel tego przepisu ustawy w rozumieniu art. 119a § 1 O.p.?

4. Czy w razie potwierdzenia w pytaniach nr 1-3 stanowiska wnioskodawcy, tj. stwierdzenia, że fakt otrzymania darowizny jest zwolniony z opodatkowania, niezależnie od innych okoliczności w przepisie tym nie wymienionych oraz niezależnie od treści przepisów art. 119a-119f O.p., zastosowanie się przez wnioskodawcę do takiej interpretacji indywidualnej skutkuje możliwością zastosowania ochrony wynikającej przepisów z art. 14k-14n O.p., w szczególności skutkuje zastosowaniem zwolnienia z zapłaty podatku oraz odsetek od zaległości podatkowych?

Zdaniem Strony – w odniesieniu do ww. pytania nr 1 - dla zwolnienia z podatku omawianej darowizny, Strona powinna brać pod uwagę wyłącznie warunki z art. 4a ust. 1 u.p.s.d. Zdaniem Strony w analizowanym przypadku istotne jest tylko to, czy otrzyma składniki majątkowe od kręgu osób opisanych w przepisie i zgłosi otrzymanie składników majątkowych w terminie 6 miesięcy, a w przypadku środków pieniężnych otrzyma je m.in. na rachunek bankowy. Inne okoliczności, jak choćby powody dokonania darowizny, nie mają znaczenia. Tym samym otrzymanie składników majątkowych przez Stronę na moment nabycia korzysta ze zwolnienia od podatku.

Pismem z dnia 17 sierpnia 2016 r. Strona uzupełniła wniosek wyjaśniając, że we wniosku omyłkowo wskazała: "Wnioskodawca przewiduje, że darowizna nastąpi w 2017 r.", podczas gdy prawidłowa treść opisu to: "Wnioskodawca przewiduje, że Darowizna nastąpi nie wcześniej niż 1 stycznia 2017 r."

W zakresie pytania nr 1 organ interpretacyjny, pismem z dnia 13 września 2016 r., wezwał Stronę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez jednoznaczne wskazanie interpretacji jakich przepisów O.p., w powiązaniu z przepisami u.p.s.d., Strona oczekuje w ramach ww. pierwszego pytania, tj. doprecyzowanie do jakich konkretnie przepisów O.p. Strona odwołuje się w ww. pytaniu oznaczonym we wniosku nr 1.

W odpowiedzi na ww. wezwanie, Strona pismem z dnia 3 października 2016 r. wyjaśniła, że w ww. pytaniu nr 1 zmierzała do ustalenia czy spełnia warunki zwolnienia określonego w art. 4a u.p.s.d. oraz czy w art. 4a u.p.s.d. wskazane są jedyne warunki określające warunki zwolnienia z podatku od spadków i darowizn czy też są inne przepisy wpływające na prawa i obowiązki wnioskodawcy jako obdarowanego. Strona podniosła, że wskazała wyraźnie, iż spełnia warunki zwolnienia z podatku i nie widzi jakichkolwiek innych przepisów prawa podatkowego, w tym O.p., które by ograniczały przysługujące na podstawie tego przepisu zwolnienie.

Organ interpretacyjny ww. postanowieniem z dnia 12 października 2016 r., pozostawił ww. wniosek Strony bez rozpatrzenia w zakresie pytania 1. W uzasadnieniu wyjaśnił, że Strona nie dokonała uzupełnienia wniosku w zakresie umożliwiającym wydanie interpretacji, tj. nie wskazała dokładnie interpretacji jakich przepisów oczekuje. W zażaleniu na powyższe postanowienie Strona wniosła o jego uchylenie w całości oraz merytoryczne rozpatrzenie złożonego wniosku, zaskarżonemu postanowieniu.

Postanowieniem z dnia 15 grudnia 2016 r. organ interpretacyjny utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie. Organ przedstawił przepisy regulujące tryb wydawania interpretacji indywidualnych, podkreślając, że granice interpretacji przepisów prawa podatkowego wyznacza nie tylko stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) zaprezentowany przez wnioskodawcę, ale również konieczność wskazania norm prawnych budzących wątpliwości, które wymagają interpretacji. Organ interpretacyjny nie może wydać interpretacji na podstawie jakichkolwiek, nieskonkretyzowanych przez wnioskodawcę regulacji prawnych. Zdaniem organu interpretacyjnego, jeżeli wniosek jest w tym względzie niepełny lub niejasny (nieprecyzyjny), wówczas nie daje organowi podstawy do zajęcia stanowiska w indywidualnej interpretacji. Braki w tym zakresie są uzupełniane w trybie 169 O.p. Organ interpretacyjny podkreślił, że ani we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, ani w uzupełnieniu wniosku na wezwanie organu Strona nie wskazała, jakie przepisy prawa podatkowego miałyby być przedmiotem w...