Kontrola umów cywilnoprawnych. ZUS ingeruje w decyzje pracodawcy

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeprowadza m.in. postępowania wyjaśniające i kontrolę stwierdzającą, czy zawarcie umowy o pracę lub innej umowy cywilnoprawnej nie miało na celu nabycia prawa do świadczeń. W niektórych przypadkach, jeżeli osoba ubezpieczona wykonywała pracę lub inne czynności wynikające z zawartej umowy i była zgłoszona do ubezpieczeń społecznych, ZUS ingeruje w decyzje pracodawcy lub zleceniodawcy o potrzebie zatrudnienia pracownika lub zleceniu czynności zleceniobiorcy. ZUS w toku swoich postępowań podważa doświadczenie zawodowe zatrudnianych pracowników lub zleceniobiorców oraz ingeruje w wysokość pobieranego wynagrodzenia - czytamy w interpelacji poselskiej do Ministra Rodziny i Polityki Społecznej.

Interpelacja nr 21659 do ministra rodziny i polityki społecznej w sprawie legalności kontroli ZUS

Zakres działania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych określony jest w art. 68 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych między innymi realizuje przepisy o ubezpieczeniach społecznych, a w szczególności:

1. stwierdza i ustala obowiązek ubezpieczeń społecznych,
2. ustala uprawnienia do świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz wypłaca te świadczenia, chyba że na mocy odrębnych przepisów obowiązki te wykonują płatnicy składek,
3. wymierza i pobiera składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeprowadza również postępowania wyjaśniające i kontrolę stwierdzającą, czy zawarcie umowy o pracę lub innej umowy cywilnoprawnej nie miało na celu nabycia prawa do świadczeń. W ostatnich latach praktyką ZUS stało się nagminne wyłączanie ubezpieczonych z ubezpieczeń społecznych, co tym samym pozbawia ubezpieczonych prawa do świadczeń. Niektóre działania są wręcz nękaniem ze strony ZUS płatników składek i uderzają w swobodę działalności gospodarczej.

Szanowna Pani Minister,

w niektórych przypadkach, jeżeli osoba ubezpieczona wykonywała pracę lub inne czynności wynikające z zawartej umowy i była zgłoszona do ubezpieczeń społecznych (są dowody w postaci podpisów i dokumentów, zeznań świadków), Zakład Ubezpieczeń Społecznych ingeruje w decyzje pracodawcy lub zleceniodawcy o potrzebie zatrudnienia pracownika lub zleceniu czynności zleceniobiorcy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w toku swoich postępowań podważa doświadczenie zawodowe zatrudnianych pracowników lub zleceniobiorców oraz ingeruje w wysokość pobieranego wynagrodzenia.

Szanowna Pani Minister, proszę o odpowiedź na następujące pytania:

1. Czy rolą Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest kwestionowanie wykształcenia lub doświadczenia zawodowego ubezpieczonych? Każdy z nas przeszedł ścieżkę przygotowania do nowych wyzwań, zadań lub pełnienia funkcji i niekoniecznie posiadał wykształcenie zgodne z wykonywaną pracą. Rolą pracodawcy jest stworzenie takich systemów przygotowania, aby zatrudniana osoba nabyła umiejętności związane z pracą na danym stanowisku. Sytuacja nie dotyczy stanowisk lub zawodów, w których konieczne są specjalistyczne uprawnienia.
2. Jeśli faktycznie obowiązkiem ZUS jest kwestionowanie wykształcenia pracowników płatnika składek do objęcia danego stanowiska, to czy ZUS zakwestionowałby sytuację, w której osoba z wykształceniem magistra historii zostałaby prezesem banku?
3. Czy rolą Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest ustalanie wysokości wynagrodzenia dla zatrudnionych pracowników lub zleceniobiorców? Jeżeli pracodawca lub zleceniodawca widzi potrzebę zatrudnienia lub powierzenia zadań, a kondycja finansowa pracodawcy lub zleceniodawcy pozwala mu na ustalenie określonego wynagrodzenia, jest to prawo tylko i wyłącznie pracodawcy lub zleceniodawcy.
4. Jeśli faktycznie jest rolą ZUS ustalanie wysokości wynagrodzenia pracowników płatnika składek, to jaka jest podstawa prawna działania organu oraz jakie kryteria ustalania wysokości wynagrodzenia brane są pod uwagę?
5. Czy rolą Zakładu Ubezpieczeń Społecznych...