Orzecznictwo — Zamieszanie z pełnomocnictwem

Wyrokiem z dnia 27.01.2005 r., wydanym w sprawie sygn. akt I SA/Rz 320/04, Wojewódzki Sąd Administracyjny wRzeszowie, po rozpoznaniu skargi Justyny B. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Rzeszowie z dnia 19.07.2004 r., nrIS.IX/3-4407/88/04, w przedmiocie odmowy wznowienia postępowania podatkowego, uchylił zaskarżoną decyzję ipoprzedzającą ją decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego w Sanoku z dnia 20.05.2004 r., nr US-2PP-449/11884/2/04, określił, że powyższe decyzje nie mogą być wykonane do chwili uprawomocnienia się wyroku oraz zasądził od Dyrektora Izby Skarbowej w Rzeszowie na rzecz skarżącej Justyny B. kwotę 200 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

W uzasadnieniu wyroku wskazano, że Urząd Skarbowy w Sanoku przeprowadził kontrolę działalności wykonywanej przez podatniczkę w zakresie wykonywania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług. Po zakończeniu czynności kontrolnych sporządzono protokół, z którym zapoznany został pełnomocnik podatniczki — Jan F. Następnie przeprowadzono postępowanie podatkowe, przy czym zarówno postanowienie z dnia 15.09.2003 r. o wszczęciu postępowania, jak i decyzje Naczelnika Urzędu Skarbowego w Sanoku wydane w tym postępowaniu w dniu 28.10.2003 r., nr USPP-440/11844 od 95 do 112/03, określające zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług za okres od lipca 2001 r. do grudnia 2002 r. zostały doręczone Janowi F. który wniósł odwołanie od powyższych decyzji. Postanowieniami z dnia 29.12.2003 r., Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie stwierdził niedopuszczalność odwołania. Organ ten uznał bowiem, że udzielone przez stronę pełnomocnictwo dla Jana F. nie upoważniało do występowania w postępowaniu odwoławczym, a braków formalnych strona nie uzupełniła.

Pismem z dnia 31.12.2003 r., Justyna B. wystąpiła o wznowienie postępowania ze względu na fakt, iż nie uczestniczyła w postępowaniu podatkowym. Decyzją z dnia 20.05.2004 r., nr USPP449/11884/2/04, wydaną w ponownie prowadzonym postępowaniu, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Sanoku odmówił wznowienia postępowania podatkowego, dotyczącego określenia zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług za okres od lipca 2001 r. do grudnia 2002 r. Stanowisko swe uzasadnił tym, iż decyzje w sprawie podatku za te okresy zostały doręczone Janowi F., który nie był umocowany do reprezentowania podatniczki w postępowaniu podatkowym. Brak skutecznego doręczenia decyzji stronie spowodował, że decyzje te nie weszły do obrotu prawnego. Stosownie do treści art. 240 § 1 ordynacji podatkowej wznowienie postępowania może nastąpić tylko w sprawach zakończonych decyzją ostateczną, tj. taką, od której nie służy odwołanie. Skoro decyzje, co do których podatniczka żąda wznowienia postępowania nie weszły do obrotu prawnego, to nie została spełniona podstawowa przesłanka uzasadniająca wznowienie postępowania podatkowego.

Decyzją z dnia 19.07.2004 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie utrzymał w mocy powyższą decyzję organu I instancji i podzielił jego argumentację, iż doręczenie decyzji Janowi F., który nie był pełnomocnikiem podatniczki spowodowało, iż doręczenie takie nie wywołało skutków prawnych. Za błędne uznał Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie twierdzenie strony, iż stwierdzenie niedopuszczalności odwołania potwierdza ostateczność decyzji organu I instancji. Zdaniem organu odwoławczego, niedopuszczalność odwołania została związana z ustaleniem, iż odwołanie zostało złożone przez osobę nieuprawnioną do występowania w imieniu strony. Decyzje Naczelnika Urzędu Skarbowego w Sanoku z dnia 28.10.2003 r. nie weszły do obrotu prawnego, a zatem nie można ich uznać za akt administracyjny, a tym samym nie można wznowić postępowania podatkowego.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie na powyższą decyzję skarżąca zarzuciła naruszenie przepisów postępowania w sposób, który mógł mieć istotny wpływ na wynik postępowania i wniosła o jej uchylenie oraz zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu skargi podniesiono, że wbrew stanowisku organów podatkowych w obrocie prawnym funkcjonują ostateczne decyzje Naczelnika Urzędu Skarbowego w Sanoku z dnia 28.10.2003 r. Decyzje te zostały skutecznie wprowadzone do obrotu, znajdują się w posiadaniu skarżącej, a potwierdzenie ich doręczenia znajduje się w aktach sprawy. Fakt, że zostały one doręczone osobie nieuprawnionej do odbioru nie przesądza o tym, że decyzje te nie zostały w ogóle doręczone. Za błędne uznała strona skarżąca stanowisko organów podatkowych, iż decyzje nie zostały wprowadzone do obrotu prawnego. Z faktu ich posiadania natomiast wywodziła, iż zostały jej doręczone, jednakże z naruszeniem trybu doręczeń. Stwierdzenie niedopuszczalności odwołania od tych decyzji spowodowało, iż stały się one ostateczne, bowiem nie przysługuje od nich odwołanie (art. 128 ordynacji podatkowej), co uzasadnia wznowienie postępowania.

Wojewódzki Sąd Administracyjny uwzględnił skargę podatniczki i uchylił zaskarżoną decyzję oraz rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji. Sąd uznał, powołując się na pogląd reprezentowany przez J. Zimmermana w „Ordynacja podatkowa. Komentarz”, Toruń 1998, s. 278, że postanowienie stwierdzające niedopuszczalność odwołania powoduje, że decyzja nieostateczna nabiera waloru decyzji ostatecznej. Sąd stwierdził, iż z uwagi na to, że postanowienia Dyrektora Izby Skarbowej w Rzeszowie z dnia 29.12.2003 r. nie były zaskarżone do sądu administracyjnego, decyzje Naczelnika Urzędu Skarbowego w Sanoku z dnia 28.10.2003 r. stały się ostateczne. Sprawia to, iż odmowa wznowienia postępowania podatkowego zakończonego ww. decyzjami tylko z tego powodu, że nie zakończono sprawy decyzjami ostatecznymi jest nieuzasadniona.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniósł Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie. Autor środka odwoławczego zarzucił:

naruszenie przepisów postępowania, to jest art. 133 § 1 i 134 § 1 ustawy z dnia 30.08.2002 r. — Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270), zwanej dalej p.p.s.a., poprzez niewzięcie pod uwagę całokształtu okoliczności faktycznych wynikających z akt sprawy i wyrokowanie w oparciu o twierdzenia strony zmodyfikowane na etapie skargi, a w konsekwencji zawężenie granic rozpoznawanej sprawy; naruszenie prawa materialnego ...