Orzecznictwo: Przedawnienie zobowiązania w podatku dochodowym od osób fizycznych

Wyrokiem z dnia 4 kwietnia 2003 r. sygn. akt I SA/Ka 600/02 Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy wKatowicach oddalił skargę Waldemara P. na decyzję Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 6 lutego 2002 r. w przedmiocie podatku dochodowego za 1995 r.

W motywach orzeczenia wyjaśniono, że spornym aktem, powołując się na art. 233 § 1 pkt 2 lit. a) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 369 ze zm.), dalej O.p., uchylono w całości decyzję Urzędu Skarbowego i określono zobowiązanie Waldemara P. w podatku dochodowym za 1995 r., zaległość w tym podatku oraz odsetki za zwłokę od tej zaległości i od niewpłaconych w terminie zaliczek.

Organy skarbowe ustaliły, że w 1995 r. podatnik prowadził działalność gospodarczą — Agencję Ochrony Osób i Mienia „P.”. Wbrew przepisom rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 1994 r. w sprawie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych (Dz. U. Nr 140, poz. 786 ze zm.) uzyskane z niej przychody opodatkował zryczałtowanym podatkiem dochodowym od przychodów osób fizycznych, zamiast według zasad ogólnych. Dlatego też należało na podstawie art. 21 § 1 pkt 1 i § 3 O.p. w zw. z art. 45 ust. 1 i 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity w Dz. U. z 1993 r. Nr 90, poz. 416 ze zm.), dalej u.p.d.o.f., orzec o zaległości podatkowej w tym podatku. Odnosząc się natomiast m.in. do twierdzenia skarżącego dotyczącego przedawnieniu wskazanej zaległości, Izba Skarbowa podniosła, iż zgodnie z art. 70 § 1 O.p. zobowiązanie w tym podatku przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Termin płatności podatku dochodowego za 1995 r. upłynął z dniem 30 kwietnia 1996 r., a zatem przedawnienie tego zobowiązania nastąpiło z końcem 2001 r. Decyzja organu I instancji została wydana przed tą datą.

W skardze na powyższą decyzję ponowiono zarzut dotyczący przedawnienia zobowiązania. Strona wskazała, że wobec przedawnienia zobowiązania organ odwoławczy zobowiązany był uchylić decyzję Urzędu Skarbowego i umorzyć postępowanie, a jako podstawę prawną tego twierdzenia skarżący wskazał art. 68 § 2 O.p.

Izba Skarbowa wniosła o oddalenie skargi, nie znajdując w niej podstaw do zmiany swojego stanowiska.

Oddalając skargę Sąd uznał m.in. za chybiony, zarzut skarżącego o wydaniu decyzji określającej wysokość jego zobowiązania w podatku dochodowym za 1995 r. po upływie terminu jego przedawnienia. Powołany w skardze art. 68 O.p. dotyczy zobowiązania podatkowego, o którym mowa w art. 21 § 1 pkt 2 tej ustawy. Ten z kolei przepis odnosi się do zobowiązania podatkowego powstającego z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej jego wysokość. Zobowiązanie w podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest tego typu zobowiązaniem, nie powstaje ono z dniem doręczenia podatnikowi decyzji ustalającej jego wysokość. Zobowiązanie to powstaje wskutek zaistnienia przesłanek określonych przepisami u.p.d.o.f. i z dniem wskazanym w tych przepisach, a obowiązkiem podatnika, wynikającym z art. 45 ust. 4 tej ustawy jest wpłacenie w terminie wynikającym z ust. 1 różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu wynikającego z zeznania, a sumą zaliczek pobranych przez płatników. W myśl art. 45 ust. 6 u.p.d.o.f. podatek wynikający z zeznania jest podatkiem należnym za dany rok, chyba że urząd skarbowy wyda decyzję, w której określi inną wysokość podatku. Termin przedawnienia zobowiązania w podatku dochodowym od osób fizycznych wynika z art. 70 O.p. Termin płatności podatku dochodowego od osób fizycznych za 1995 r. upływał z dniem 30 kwietnia 1996 r., a zatem przedawnienie tego zobowiązania nastąpiło z końcem 2001 r. Decyzja organu I instancji określająca wysokość tego zobowiązania została wydana przed tą datą. Zmniejszenie jego wymiaru przez Izbę Skarbową decyzją z 6 lutego 2002 r. nie oznacza, że określenie jego wysokości nastąpiło po upływie terminu przedawnienia, ponieważ w tym wymiarze, który wynika z decyzji Izby Skarbowej jego określenie zostało już dokonane w decyzji Urzędu Skarbowego.

Orzeczenie to stało się przedmiotem rewizji nadzwyczajnej Prezesa Naczelnego Sądu Admini...