Orzecznictwo podatkowe: W sprawie podatku VAT przy sprzedaży działek fiskus przegrywa z podatnikami

Pismem z dnia 7 grudnia 2006 r. Andrzej W. (zwany dalej Skarżącym) zwrócił się do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Pruszkowie z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji do co zakresu i sposobu stosowania prawa. Z wniosku wynika, iż w 1981 r. Skarżący nabył gospodarstwo rolne o powierzchni 5,19 ha. Wskazał, iż obecnie cały teren gospodarstwa został „odrolniony" i zyskał status terenów budowlanych. Podniósł, iż podzielił posiadany grunt na działki budowlane i zamierza je sprzedać indywidualnym, niezależnym od siebie nabywcom.

Przedstawiając powyższe okoliczności Strona zwróciła się z pytaniami:

1. czy w związku ze zbywaniem poszczególnych działek jest obowiązana do świadczenia podatku VAT od każdej transakcji ?,
2. Jakie zobowiązania podatkowe będą go obowiązywały przy zbywaniu, zapewne w różnych terminach ?,
3. Jakie zobowiązania podatkowe będą go obowiązywały przy zbyciu części posiadanego gruntu, jednemu tylko nabywcy ?.

Skarżący w pismach uzupełniających złożonych w dniach 9 stycznia 2007 r., 12 lutego 2007 r., 19 lutego 2007 r., 20 lutego 2007r., 21 lutego 2007 r. oraz 5 marca 2007 r. wskazał, iż jego gospodarstwo składa się z 2 działek ewidencyjnych o numerach 270 i 271. Podniósł, iż na działce o nr 270 znajduje się siedlisko, w którym prowadzona jest agroturystyka jako dodatkowe źródło dochodu. Wyjaśnił, iż działka nr 271 została podzielona na 9 działek o przeznaczeniu budowlanym, które nie są wzbogacone, tj. są nieuzbrojone. Jako powód zbycia działek wskazał, iż przebiega nad nimi linia energetyczna SN, którą na własny koszt (tj. około 180.000 zł) musi przebudować, aby mogły uzyskać status działek budowlanych. Skarżący wyjaśnił, iż chce sprzedać więcej niż jedną i więcej niż dwie działki, stanowiące jego własność.

Strona podkreśliła, iż zbywa prywatna własność, która nigdy nie była związana z działalnością gospodarczą i w jego ocenie z zgodnie z IV Dyrektywą VAT nie podlega podatkowi VAT. Skarżący powołał się również na orzeczenia wydane przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie z dnia 18 stycznia 2007 r. w sprawie o sygn. akt III SA/Wa 3885/06, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w sprawie o sygn. akt I SA/Wr 1254/05 oraz orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-291/92.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Pruszkowie postanowieniem z dnia 5 marca 2007 r. uznał, że stanowisko wnioskodawcy jest nieprawidłowe. W uzasadnieniu stwierdził, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, póz. 535 ze zm. - dalej określaną jako ustawa o VAT.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega między innymi odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie z art. 2 pkt 6 powołanej ustawy pod pojęciem towaru rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydawanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty. Natomiast w myśl art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w ty m podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W ocenie organu niezbędnym do uznania dostawy towarów za działalność gospodarczą jest, aby w momencie jej dokonania podatnik miał zamiar dokonywać czynności wielokrotnie. Decydującym kryterium jest bowiem fakt powtarzalności czynności. Organ zwrócił uwagę, iż strona przygotowała obiekt do sprzedaży, podzieliła grunt na kilka działek, na własny koszt chce przebudować linie energetyczną oraz poszukuje osób zainteresowanych dokonaniem zakupu.

Zdaniem organu podatkowego już przy dokonaniu czynności dostawy pierwszej z dziewięciu działek Strona stanie się podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stwierdził również, że sprzedaż części przedmiotowego gruntu (jednej działki, lub tez kilku wyodrębnionych działek) jednemu nabywcy będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, bowiem czynność wykonana jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy stanowi działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Na powyższe postanowienie Strona wniosła zażalenie, w którym podniosła, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie są jednoznaczne i pozwalają na różną ich interpretację. Skarżący odwołał się do zapisów zawartych w VI Dyrektywie Radu UE z 17 maja 1997 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej, ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EEC), wskazując iż opodatkowanie transakcji sporadycznych możliwe jest tylko w przypadku, gdy ustawodawstwa krajowy wprowadził takie opodatkowanie do wewnętrznego systemu prawnego. W ocenie skarżącego ustawa o podatku VAT nie zawiera ww. regulacji, zatem sprzedaż jednostkowa posiadanych nieruchomości, bez jakiejkolwiek działalności handlowej, nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Dodatkowo Strona wskazała, że w jej opinii art. 2 pkt 6 ustawy o VAT dotyczy gruntów objętych tzw. profesjonalnym obrotem lub w naturalny sposób połączonych z działalnością (np. budowa fabryki, biurowca). Podkreśliła, iż nabyła grunt jako osoba fizyczna, nie prowadząca działalności gospodarczej. Ponadto sprzedaż nie będzie miała stałego charakteru, gdyż działki będą sprzedawane sporadycznie w celu uzyskania dodatkowych środków na potrzeby osobiste i rodziny.

Jednocześnie Skarżący stwierdził, iż w jego ocenie art. 43 pkt 9 ustawy o VAT zwalnia dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę. Tym samym nie nakłada na niego zob...