Orzecznictwo podatkowe: Czynności sprawdzające przed zwrotem podatku VAT

Wyrokiem z dnia 4 kwietnia 2006 r., sygn. akt I SA/Gd 453/04, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, po rozpoznaniu sprawy ze skargi Roberta S., uchylił zaskarżone postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku z dnia 24 czerwca 2004 r. nr PT/4407-257/04/07 w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności zażalenia.

Z przedstawionego w uzasadnieniu wyroku przebiegu postępowania wynika, że podatnik Robert S. złożył korektę deklaracji VAT-7 za listopad 2003 r., w której wykazał kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do zwrotu na rachunek bankowy w wysokości 106.533 zł. W celu sprawdzenia zasadności zwrotu Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdyni wydał postanowienie z dnia 18 marca 2004 r., przedłużające termin dokonania zwrotu bezpośredniego nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do czasu zakończenia postępowania wyjaśniającego. W pouczeniu tego postanowienia organ podatkowy poinformował, że podatnikowi na to postanowienie zażalenie nie przysługuje. Pełnomocnik Roberta S., wbrew pouczeniu, wniósł na to postanowienie zażalenie z dnia 24 marca 2004 r.

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku, podtrzymując wcześniejsze stanowisko Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdyni, wydał postanowienie z dnia 24 czerwca 2004 r., w którym stwierdził, że zażalenie na postanowienie organu pierwszej instancji było niedopuszczalne. Zgodnie ze stanowiskiem Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku, wyrażonym w postanowieniu z dnia 24 czerwca 2004 r., organ podatkowy pierwszej instancji - wydając będące przedmiotem sporu postanowienie - nie mógł tego uczynić w oparciu o art. 274 b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), ponieważ etap czynności sprawdzających został zakończony. Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej organ podatkowy może przedłużyć zwrot podatku na podstawie art. 274 b ustawy Ordynacja podatkowa wówczas, gdy czynności sprawdzające trwają, a ustawowy termin zwrotu podatku nie upłynął. W związku z tym przedmiotowe zażalenie zostało wydane na podstawie art. 21 ust. 6 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.), a nie na podstawie art. 274 b ustawy Ordynacja podatkowa.

Skargą do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku pełnomocnik podatnika wniósł o uchylenie w całości postanowienia Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku. Skarżący w szczególności zarzucił organowi podatkowemu drugiej instancji naruszenie art. 228 § 1 pkt 1 w zw. z art. 239 oraz art. 274 b § 2 ustawy Ordynacja podatkowa poprzez błędne przyjęcie, że na będące przedmiotem sporu postanowienie Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdyni nie przysługuje zażalenie. Ponadto zarzucono naruszenie art. 21 ust. 6 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym poprzez bezzasadne przedłużenie terminu dokonania zwrotu bezpośredniego nadwyżki podatku naliczonego nad należnym na skutek doręczenia postanowienia naczelnika urzędu skarbowego po upływie 60-dniowego terminu przewidzianego dla dokonania zwrotu bezpośredniego na rachunek bankowy oraz poprzez brak uzasadnienia celowości przedłużenia terminu zwrotu podatku. Pełnomocnik skarżącego zarzucił również naruszenie art. 217 § 1 pkt 6 w zw. z art. 280 ustawy Ordynacja podatkowa poprzez błędne ustalenie, iż postanowienie Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdyni zawierało prawidłowe pouczenie, a także art. 217 § 2 Ordynacji, poprzez błędne uzasadnienie prawne.

W odpowiedzi na skargę wniesiono o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uchylił zaskarżone postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku, podzielając częściowo argumentację podatnika. Powołując się na uchwałę 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 kwietnia 2002 r., WSA w Gdańsku stwierdził, że przedłużenie zwrotu podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, zawsze odbywa się w ramach czynności sprawdzających uregulowanych w dziale V Ordynacji podatkowej, a w związku z tym organ podatkowy drugiej instancji nie ma racji stwierdzając, że skoro w dniu 19 marca 2004 r. zostało podatnikowi doręczone upoważnienie do przeprowadzenia kontroli, to organ podatkowy nie mógł wydać postanowienia o przedłużeniu terminu zwrotu podatku na podstawie art. 274 b ustawy Ordynacja podatkowa z uwagi na to, że etap czynności sprawdzających został zakończony. Zdaniem Sądu, w stanie prawnym obowiązującym w dniu wydania postanowienia przez Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdyni, materialnoprawną podstawę postanowienia o przedłużeniu terminu zwrotu stanowił art. 21 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, natomiast art. 274 b § 2 ustawy Ordynacja podatkowa stanowił jego podstawę proceduralną. W ocenie Sądu postanowienie Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdyni zostało wydane w oparciu o niewłaściwą podstawę prawną i zawierało nieprawidłowe pouczenie o braku prawa do złożenia zażalenia, w związku z czym postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku, jako że nie uchyliło postanowienia organu podatkowego pierwszej instancji, naruszało prawo i w związku z tym samo podlegało uchyleniu.

W skardze kasacyjnej z dnia 7 czerwca 2006 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku zarzucił wyrokowi Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku:

1. naruszenie przepisów postępowania, których uchybienie miało istotny wpływ na wynik sprawy, a w szczególności art. 134 § 1 w związku z art. 145 § 1 pkt 1c, art. 141 § 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) poprzez nieprawidłowe ustalenie i niewłaściwą ocenę stanu faktycznego sprawy, niewzięcie pod uwagę przez WSA w Gdańsku wszystkich okoliczności sprawy wynikających z całości zebranego materiału dowodowego, w celu ustalenia czy zostało naruszone prawo materialne,
2. naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię art. 21 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.

Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku w orzecznictwie sądów administracyjnych utrwa...