WSA: Odsetki od kredytu na wypłatę dywidendy są kosztem spółki

Z uzasadnienia: Kredyty zaciągnięte na prowadzenie działalności gospodarczej, jak i kredyt wykorzystany na wypłatę dywidendy, są w swym celu podobne, oba służą zapewnieniu płynności finansowej lub jej zwiększeniu w celu rozwoju gospodarczego Spółki. Zatem, zaciągnięcie przez spółkę kredytu na wypłatę dywidendy należy taktować, jako wydatek związany z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, albowiem osiąganie zysku jest zarówno podstawowym celem funkcjonowania spółki, jak i wspólników, których kapitał zaangażowany jest w funkcjonowanie spółki i osiąganie przez nią przychodów.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Katarzyna Borońska (sprawozdawca), Sędziowie Sędzia WSA Dagmara Dominik-Ogińska, Sędzia WSA Ireneusz Dukiel, Protokolant Paulina Wódka, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 3 lutego 2011 r. sprawy ze skargi "A" sp. z o.o. w P. na interpretację indywidualną Ministra Finansów działającego przez Dyrektora Izby Skarbowej w P. z dnia [...]r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych:

I. uchyla zaskarżoną interpretacje;
II. zasądza od Ministra Finansów na rzecz strony skarżącej kwotę 457 zł (czterysta pięćdziesiąt siedem) zł, tytułem zwrotu kosztów postępowania.

UZASADNIENIE

Przedmiotem skargi "A" sp. z o.o. w P. - dalej: Spółka, na interpretację Ministra Finansów, działającego przez Dyrektora Izby Skarbowej we W. w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych.

We wniosku z dnia 17 czerwca 2010 r. Spółka opisując stan faktyczny podała, że w roku obrotowym 2009 r. Spółka wypracowała zysk, a na mocy uchwały Zwyczajnego Zgromadzenia Wspólników w 2010 r. wypłaciła dywidendy udziałowcom Spółki. Wypłatę dywidendy Spółka sfinansowała kredytem w rachunku bieżącym, bowiem nie dysponowała w momencie wypłaty środkami pieniężnymi w wymaganej wysokości. W rezultacie, Spółka będzie zobowiązana w przyszłości do spłaty odsetek od kredytu, który posłużył do sfinansowania wypłaty dywidendy. Nadto Spółka poinformowała, że przez ostatnie trzy lata zainwestowała kwotę około 60 mln PLN na rozwój istniejącego parku technologicznego poprzez linii produkcyjnych oraz rozbudowę fabryki w celu zwiększenia możliwości produkcyjnych. Na sfinansowanie tych inwestycji zaciągnęła kredyt bankowy.

W związku z zadano z tak określonym stanem faktycznym we wniosku sformułowano następujące pytanie:

czy zapłacone odsetki od środków pochodzących z kredytu na rachunku bieżącym w rachunku bieżącym, wykorzystanych przez w związku z obowiązkiem wypłaty dywidendy, stanowić koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r., o podatku dochodowym od prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, póz. 654 ze zm. - dalej: updp)?

Zdaniem wnioskodawcy środki takie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 w związku z art. 16 ust. 1 pkt 11 updp.

W uzasadnieniu swego stanowiska Spółka powołała się na orzecznictwo sądów administracyjnych. Wskazała na ogólne zasady rozpoznawania wydatków ponoszonych przez podatnika jako kosztów uzyskania przychodów, wynikające z art. 15 i 16 updp. Wychodząc z zawartej w art. 15 ust. 1 updp definicji kosztów uzyskania przychodów Spółka zwróciła uwagę na nastepujące warunki zaliczenia wydatku do kosztów podatkowych:

1) koszt został poniesiony w osiągnięcia przychodów lub albo zabezpieczenia przychodów (przy czym dany wydatek nie musi mieć przełożenia na konkretny przychód osiągnięty przez podatnika, ale wystarczające jest, aby jego poniesienie było uasadnione prowadzoną podatnika działalnością;
2) definitywny charakter wydatku (w rozrachunku musi on być pokryty z zasobów majątkowych podatnika);
3) dany koszt nie został wymieniony wśród wydatków wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów w art. 16 ust. 1 updp.

Spółka w stwierdziła, że odsetki, jakie będzie zobowiązana zapłacić w związku ze środkami z kredytu wykorzystanego na wypłatę dywidendy mają pośredni związek z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą, w szczególności służą zachowaniu lub zabezpieczeniu przyszłych przychodów Spółki. Wskazała, że zgodnie z art. 191 § 1 z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z dnia 2009 r. Nr 13, póz. 69 z późn. zm.) - dalej: K.s.h., "wspólnik ma prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników (...)". Spółka chcąc wywiązać się z obowiązków wynikających z KSH oraz uchwały Zgromadzenia Wspólników dotyczących wypłaty dywidendy udziałowcom, wskutek braku wystarczających środków pieniężnych, zmuszona była do wykorzystania posiadanego kredytu w rachunku bieżącym. W konsekwencji będzie zobowiązana do zapłaty odsetek od kredytu przeznaczonego na wypłatę dywidendy.

Uzasadniając konieczność skorzystania w tej sytuacji z kredytu Spółka podniosła, że w przypadku, gdyby pomimo istniejącego obowiązku nie dokonała wypłaty dywidendy, uprawnieni do jej otrzymania udziałowcy mogliby dochodzić swoich roszczeń na drodze sądowej, jak również odsetek od Spółki za nieterminowe regulowania zobowiązań, co w konsekwencji naraziłoby to Spółkę na dodatkowe koszty. Nie można również wykluczyć, że w ostateczności udziałowcy Spółki, którzy nie otrzymaliby dywidendy mogliby pozbyć się swoich udziałów czy też zażądać od Spółki zwrotu wniesionych wkładów, co miałoby negatywne skutki dla Spółki, która byłaby zmuszona do przekazania na ich rzecz swoich aktywów służących do prowadzenia działalności gospodarczej. Krok taki również swoje odbicie w postaci osłabienia pozycji na rynku.

Niewypłacenie dywidendy w terminie miałoby również dla Spółki skutki podatkowe, w postaci powstania nieodpłatnego świadczenia stanowiącego dla Spółki opodatkowany przychód (w wysokości hipotetycznych odsetek)z tytułu finansowania się tzw. "zatrzymaną dywidendą".

Wreszcie, gdyby Spółka nie wykorzystała kredytu w rachunku bieżącym na wypłatę zobowiązana, byłaby zmuszona do znalezienia alternatywnych rozwiązań w celu pozyskania tych środków, np. mogłaby rozważyć zbycie części aktywów wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej, która stanowi dla Spółki źródło generowanych przychodów czy też wstrzymanie lub opóźnienie regulowania zobowiązań wobec dostawców. To zaś mogłoby skutkować podnoszeniem przez wierzycieli roszczeń na drodze sądowej (z czym wiązałyby się dla Spółki koszty obsługi prawnej), ale przede wszystkim utratą możliwości produkcyjnych, jeżeli dostawcy Spółki zaprzestaliby przekazywania Spółce niezbędnych komponentów czy świadczenia usług.

Mając na uwadze powyższe Spółka uważa, że wykorzystanie kredytu z było warunkiem zachowania przez nią płynności finansowej, a tym samym niezakłóconego prowadzenia działalności gospodarczej, czyli zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów.

Wydatki na spłatę odsetek od powyższego kredytu miały też charakter definitywny. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje terminu "poniesienie kosztu". W związku z tym dla uznania, że termin ten dotyczy pokrycia danego wydatku ze środków majątkowych należy odwołać się do doktryny i orzecznictwa, które są zgodne w kwestii, że nie ma znaczenia w tym przypadku tytuł prawny do dysponowania podatnika środkami przeznaczonymi na pokrycie takiego wydatku. Istotne jest natomiast, bu wydatek był poniesiony ze środków finansowych podatnika, rozumianych jako uszczuplenie jego zasobów finansowych (stanowisko NSA w wyroku z 5 lutego 1999 r., sygn. akt l SA/Gd 500/97). Ponieważ warunek skorzystania z kredytu przez Spółkę stanowi zapłata odsetek, jako ustalonej kwoty wynagrodzenia za udostępnienie kapitału, majątek Spółki w wyniku skorzystania z kredytu zostanie o tą kwotę zmniejszony w sposób definitywny.

Jednocześnie w ocenie Spółki odsetki od zaciągniętego przeznaczonego na wypłatę dywidendy nie stanowią wydatków, o których w art. 16 ust. 1 updp. Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 10 lit a) ww. ustawy, nie się za koszty uzyskania przychodów wydatków na pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów), jak - co wynika z art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów). Zatem w świetle powyższych przepisów odsetki od kredytu stanowią koszt uzyskania przychodu w momencie ich zapłaty, nie są kosztem podatkowym natomiast odsetki niezapłacone lub umorzone.

Co istotne, ustawodawca nie ograniczył w sposób celu, jakiemu miało służyć zaciągniecie zobowiązania czy pożyczkow...