Analiza porównawcza - narzędzie ograniczające ryzyko szacowania cen transferowych

Dokumentacja podatkowa przygotowana zgodnie z wymogami art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie musi wcale chronić podatnika przed szacowaniem cen dokonanym przez organ podatkowy. W dokumentacji podatnik ma wskazać w jaki sposób ustalono cenę w transakcji z podmiotem powiązanym i jakie czynniki miały wpływ na tę cenę. Nie ma natomiast obowiązku udowodnienia, że cenę ustalono na poziomie rynkowym. Z Ordynacji podatkowej wynika, że to organ podatkowy ma obowiązek udowodnienia, że podatnik jest „winny” a podatnik nie ma obowiązku udowadniania swojej „niewinności”.

Dokumentacja podatkowa chroni podatnika przed zastosowaniem karnej 50% stawki podatkowej (w przypadku doszacowania dochodu zaniżonego wskutek zawarcia transakcji z podmiotem powiązanym na warunkach odbiegających od rynkowych), a jego przedstawicieli – przed sankcjami z Kodeksu karnego skarbowego (za nie przedstawienie w terminie informacji podatkowej). Jeżeli jednak organ podatkowy uzna, że cena transakcji odbiega od ceny rynkowej wówczas dokona szacowania tej ceny i doszacowania dochodu, na podstawie którego ustali zaległość podatkową.

Jeżeli więc podatnik chce ograniczyć ryzyko ponoszone w zakresie cen transferowych powinien uzupełnić dokumentację o dodatkowy dokument (nie wymagany przez przepisy podatkowe): analizę porównawczą (ang. benchmark).

Analiza porównawcza polega na porównaniu wyników transakcji miedzy podatnikiem i jego podmiotem powiązanym (transakcja badana) z wynikami uzyskanymi w zbliżonych transakcjach przez podmioty niepowiązane, a następnie wyciągnięciu na tej podstawie wniosków odnośnie rynkowego charakteru cen w transakcji badanej¹⁾.

Celem analizy porównawczej jest weryfikacja, czy poziom cen w badanej transakcji można uznać za zgodny z warunkami rynkowymi w świetle dostępnych danych. W szczególności:

• przeprowadzenie analizy porównawczej przed rozpoczeciem transakcji z podmiotem powiązanym umożliwia ustalenie cen transferowych na poziomie rynkowym,
• przeprowadzenie analizy porównawczej w toku transakcji z podmiotem powiązanym umożliwia weryfikację, czy ceny transferowe ustalono na poziomie rynkowym oraz oszacowanie ryzyka związanego z dokonaniem szacunku przez organ podatkowy.

Jeżeli analiza porównawcza jest prow...