Zmiany w ustawie o rachunkowości 2017 r.: Limit obligujący do prowadzenia ksiąg rachunkowych

Stosownie do postanowień art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 1047; dalej: uor), przepisy ustawy stosuje się do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej: 

Oznacza to, że po przekroczeniu tego limitu w poprzednim roku obrotowym, podmioty te mają obowiązek stosowania w bieżącym roku obrotowym zasad rachunkowości, w tym między innymi muszą prowadzić księgi rachunkowe.

Do 23 września 2015 r. kwotę tego limitu przeliczało się na walutę polską po średnim kursie ogłoszonym przez Narodowy Bank Polski, na dzień 30 września roku poprzedzającego rok obrotowy. Wynikało to z brzmienia art. 3 ust. 3 uor. Przepis ten uległ jednak zmianie. W wyniku wejścia w życie ustawy z 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1333), przeliczenia dokonuje się po średnim kursie ogłoszonym przez Narodowy Bank Polski, na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok obrotowy.

Jak czytamy w uzasadnieniu do projektu tej ustawy, zmiana ta spowodowana była tym, że:

Z powodu dni wolnych od pracy nie zawsze w dniu 30 września mają miejsce notowania kursów walut. W praktyce często zachodzi konieczność stosowania kursów z najbliższego dnia roboczego przypadającego po tej dacie, co jest równoznaczne ze stosowaniem kursów z pierwszego roboczego dnia października. Taką właśnie zasadę przyjęto już w wielu przepisach podatkowych, jak np. w art. 5a pkt 20 i art. 22k ust. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, art. 4a pkt 10 i art. 16a ust. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych czy art. 2 pkt 25 i art. 46 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług.

Biorąc pod uwagę powyższe, ustalając to, czy zainteresowane podmioty w 2016 r. miały obowiązek stosowania zasad rachunkowości, pod uwagę należało wziąć kurs z 1 października, a nie 30 września 2015 r. I tak, jednostki, których wartość przychodów za 2015 r. osiągnęła kwotę 5 092 440 zł, były zobowiązane do zaprowadzenia od 1 stycznia 2016 r. ksiąg rachunkowych.

5 092 440 zł = 1 200 000 euro × 4,2437 zł/euro
(kurs średni NBP z 1 października 2015 r. - tabela nr 191/A/NBP/2015) 

W 2017 r. limit ten będzie wynosił 5 157 120 zł:

5 157 120 zł = 1 200 000 euro × 4,2976 zł/euro 
(kurs średni NBP z 3 października 2016 r. - tabela nr 191/A/NBP/2016)

Projektowane zmiany przepisów od 1 stycznia 2017 r.

Zgodnie z projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców (wersja z 1 lipca br.), od 2017 r. limit dla obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych ma wzrosnąć do 2 000 000 euro.

Podwyższenie progu, zdaniem ustawodawcy, ma ułatwić wykonywanie działalności co najmniej kilku tysiącomprzedsiębiorców oraz pozwoli na znaczące oszczędności w obszarze obsługi księgowej (koszty prowadzenia pełnej księgowości są ok. 5-krotnie wyższe niż koszt prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów).

Przypomnijmy, że limit przychodów do którego podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych mogą prowadzić podatkowe księgi przychodów i rozchodów nie był waloryzowany od 2008 r. (wówczas został podniesiony z 800 000 euro do 1 200 000 euro).

Zatem, jeżeli ww. nowelizacja ustawy o rachunkowości wejdzie w życie i zgodnie z projektem przygotowanym przez ministra rozwoju limit ten zostanie ustalony na 2 mln euro, to równowartość w złotych tego limitu wyniesie 8 595 200 zł:

8 595 200 zł = 2 000 000 euro × 4,2976 zł/euro
(kurs średni NBP z 3 października 2016 r. - tabela nr 191/A/NBP/2016)

* Zgodnie z projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców (wersja z 1 lipca 2016 r.).

Red.