Uprawdopodobniona nieściągalność wierzytelności a koszty podatkowe

Wierzytelność, której nieściągalność jest uprawdopodobniona, pospełnieniu kilku warunków może być zaliczona dokosztów uzyskania przychodów.

Kilka dni temu w tekście Dokumentowanie nieściągalnej wierzytelności a koszty uzyskania przychodów pisaliśmy, że prawidłowe udokumentowanie nieściągalnej wierzytelności pozwala na zaliczenie jej do kosztów uzyskania przychodów. Dzisiaj zobaczymy, kiedy uprawdopodobniona nieściągalność wierzytelności może być przesłanką do odliczenia niezapłaconej kwoty w ramach kosztów uzyskania przychodów.

Wierzytelność jako koszt podatkowy

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r., poz. 851, z późn. zm., dalej: ustawa o CIT) nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów aktualizujących. Kosztem uzyskania przychodów są jednak odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 12 ust. 3 do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie ust. 2a pkt 1.

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z 2 października 2014 r., nr IPTPB3/423-214/14-4/KJ wyjaśnił, że co do zasady ustawodawca wyłącza odpisy aktualizujące z kategorii kosztów podatkowych. Zwrócił jednak uwagę, że wyjątkiem są odpisy, spełniające łącznie następujące warunki:

• są odpisami aktualizującymi wartość należności, określonymi w ustawie z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2013 r., poz. 330, z późn. zm.),
• zostały dokonane od należności bądź części należności uprzednio zaliczonej do przychodów należnych, na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o CIT,
• nieściągalność należności została uprawdopodobniona, zgodnie z art. 16 ust. 2a pkt 1 tej ustawy.

Uprawdopodobnienie nieściągalności warunkiem koniecznym

Z art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy o CIT wynika natomiast, że nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną w szczególności, jeżeli:

1. dłużnik zmarł, został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku, albo
2. zostało wszczęte postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawcz...