Umowa sponsoringu a koszty uzyskania przychodów

Podatnik będący spółką kapitałową (dalej zwany podatnikiem) zawarł umowę sponsoringu, na mocy której klub sportowy zobowiązał się do świadczenia na jego rzecz usług w zakresie reklamy podczas ogólnopolskich rozgrywek piłkarskich, a podatnik zobowiązał się do zapłaty określonego w umowie wynagrodzenia. W związku z powyższym podatnik powziął wątpliwość, czy przekazaną kwotę wynagrodzenia może ująć w kosztach podatkowych.

Na podstawie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa o CIT) kosztami uzyskania przychodu są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wydatków wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Tym samym, aby wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, należy ocenić jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się, w okresie ponoszenia kosztów lub w przyszłości, do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.

Kosztami uzyskania przychodów będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i koszty pozostające w związku pośrednim, o ile zostały one prawidłowo udokumentowane, z wyjątkiem kosztów uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów.

Do kategorii wydatków mających na celu osiągnięcie przychodów zalicza się m.in. koszty reklamy. Jak wskazują organy podatkowe w licznych interpretacjach indywidualnych, reklama to działania podmiotu gospodarczego kształtującego popyt na dane towary, usługi lub markę poprzez poszerzenie wiedzy o nich, zachwalanie, mające na celu skłonienie jak największej liczby potencjalnych klientów do zakupu towarów lub usług tego podmiotu gospodarczego. Pojęcie „reklamy” należy rozumieć jako wszelkie celowe działania podatnika mające na celu rozpowszechnienie wiedzy o oferowanych przez niego produktach lub usługach, działania, których celem jest kształtowanie popytu, poprzez poszerzenie wiedzy przyszłych nabywców o towarach bądź usługach, ich cechach i przeznaczeniu, w celu zachęcenia do nabywania towarów bądź usług od tego właśnie, a nie innego podmiotu gospodarczego.

Sponsoring jako forma reklamy

Wśród działań mających na celu kształtowanie popytu na oferowane przez podmioty gospodarcze towary, usługi bądź markę można wyróżnić także sponsoring. Instytucja sponsoringu funkcjonuje jako tzw. umowa nienazwana, polegająca na tym, że jeden podmiot (sponsor) przekazuje drugiemu (sponsorowany) określoną w umowie sumę pieniędzy lub świadczenie w innej postaci, w zamian za co sponsorowany zobowiązany jest do reklamowania sponsora. Reklama taka zazwyczaj polega na przekazywaniu do publicznej wiadomości informacji o tym, kto jest sponsorem, co ufundował, a także informacji o towarach sprzedawanych lub produkowanych przez sponsora bądź świadczonych przez niego usługach.

Umowa sponsoringu powinna zawierać przede wszystkim zobowiązanie sponsora do wsparcia sponsorowanego i zobowiązanie sponsorowanego do reklamowania nazwy sponsora, logo czy prowadzonej przez niego działalności. W szczególności istotne jest, aby w sposób jak najbardziej precyzyjny zostały określone wzajemne świadczenia stron oraz jeżeli jest to możliwe, wartość tych świadczeń. Należy bowiem zaznaczyć, że w przypadku tego typu umów podkreśla się zasadę ekwiwalentności świadczeń. Jeżeli wartość świadczeń wzajemnych nie jest równoważna, wydatki na sponsoring są kosztami uzyskania przychodów tylko do wysokości wartości usług reklamowych świadczonych przez sponsorowanego. Gdy wydatki sponsora są wyższe od świadczeń wykonywanych na jego rzecz przez sponsorowanego, to nadwyżkę tych wydatków należy uznać za darowiznę na rzecz sponsorowanego, niestanowiącą kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o CIT. Z kolei w razie gdy wydatki na sponsoring są niższe od wartości usług reklamowych świadczonych przez sponsorowanego, po stronie podatnika powstaje przychód z tytułu świadczeń częściowo odpłatnych, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT.

Dokumentowanie wydatków

Warunkiem zaliczenia poniesionych przez podatnika wydatków do kosztów uzyskania przychodów jest ich prawidłowe udokumentowanie. Udokumentowanie usług niematerialnych (tu: reklamowych) za pomocą faktury, umowy czy potwierdzenia zapłaty może być niewystarczające dla uznania wartości tych usług za koszt uzyskania przychodów. Podatnik powinien zgromadzić dodatkowe dowody, które w sposób niebudzący wątpliwości potwierdzą rzeczywiste wykonanie usług, np. dokumentację fotograficzną, protokoły potwierdzenia realizacji świadczeń i inne dowody potwierdzające faktyczne wykonanie tych usług.

W tym miejscu należy również podkreślić, że wydatki na zakup usług reklamowych zaliczane są co do zasady do kosztów pośrednio związanych z przychodami. Koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami, zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o CIT, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli jednak koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część odnosi się do danego roku podatkowego, to w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Jednocześnie za dzień poniesienia kosztu uważa się, stosownie do art. 15 ust. 4e ustawy o CIT, dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w razie braku faktury (rachunku).

Anna Dziura
ECDDP Sp. z o.o.