Ulga na złe długi VAT po dwóch latach od wystawienia faktury

Zgodnie z art. 89a ust. 2 pkt 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, z tzw. ulgi na złe długi poszkodowany przez brak zapłaty podatnik może skorzystać jeżeli od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły dwa lata, licząc od końca roku, w którym dokument ten został wystawiony. Brzmienie przytoczonego przepisu wskazuje, że termin ten ma charakter terminu zawitego. Zatem niedokonanie korekty VAT z tytułu nieotrzymanej należności w powyższym czasie powoduje definitywne wygaśnięcie prawa do jej dokonania.

W ustawie o VAT ulga na złe długi pojawiła się w związku z dostosowywaniem polskich regulacji VAT do prawa unijnego. Jej podstawę stanowi art. 90 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE RADY z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu od wartości dodanej (Dz.Urz.UE L 347/1). Na jego podstawie w przypadku anulowania, wypowiedzenia, rozwiązania, całkowitego lub częściowego niewywiązywania się z płatności oraz w przypadku obniżenia ceny po dokonaniu dostawy podstawa opodatkowania ulega obniżeniu na warunkach określonych przez państwa członkowskie. W myśl art. 90 ust. 2 Dyrektywy państwa członkowskie mogą odstąpić od zastosowania ulgi w zakresie w jakim dotyczyłaby ona całkowitego lub częściowego niewywiązywania się z płatności. A więc unijny ustawodawca pozostawił decyzji państw członkowskich wprowadzenie samej instytucji ulgi na złe długi.

Na gruncie przytoczonego przepisu Dyrektywy Trybunał Sprawiedliwości UE wydał 15 maja 2014 r. wyrok w sprawie C-337/13 Almos Agrárkülkereskedelmi Kft v. Nemzeti Adó- és Vámhivatal Közép-magyarországi Regionális Adó Főigazgatósága. Trybunał dokonał w nim głębokiej analizy niniejszej normy, stwierdzając że istotnie unijny ustawodawca pozostawił znaczny zakres uznaniowości państwom członkowskim we wprowadzaniu w wewnętrznych przepisach ulgi w opodatkowaniu VAT. Jednak nie wpływa to w żaden sposób na bezwarunkowy, precyzyjny charakter obowiązku dopuszczenia obniżenia podstawy opodatkowania w sytuacjach określonych w art. 90 ust. 1 Dyrektywy. Tym samym przepis ten spełnia warunki, wymagane do tego, aby w razie niezgodności z nim prawa krajowego mógł być stosowany bezpośrednio. Dalej Trybunał zwrócił uwagę, iż nieskorzystanie przez państwo członkowskie z ulgi na złe długi bądź wprowadzenie przez nie dodatkowych warunków do obniżenia podstawy opodatkowania w razie całkowitego lub częściowego braku zapłaty dla podatnika mieścić się musi w granicach wyznaczonych art. 273 Dyrektywy. Przepis ten pozwala państwom członkowskim na nałożenie na podatników obowiązków uznanych przez nie za niezbędne dla zapewnienia prawidłowego poboru VAT i zapobieżenia oszustwom podatkowym.

Polskie orzecznictwo administracyjne – odmiennie od organów skarbowych – r&oac...