Świadczenie dla pracowników z ZFŚS a składki ZUS

Wartości jednorazowego świadczenia socjalnego w związku ze zwiększonymi wydatkami dla pracowników nie należy uwzględniać, na podstawie § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne - stwierdził Zakład Ubezpieczeń Społecznych w interpretacji indywidualnej.

We wniosku o interpretację przedsiębiorca wyjaśnił, że w uzgodnieniu z organizacja związkową planuje wypłacić wszystkim pracownikom jednorazowe świadczenie socjalne w związku z bieżącymi wydatkami wynikającymi z obecnej sytuacji gospodarczej w kraju. Świadczenie ma być wypłacone ze środków ZFŚS na podstawie regulaminu Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych dla wszystkich zatrudnionych pracowników w oparciu o kryterium dochodowe, tj. zróżnicowanie świadczenia w zależności od dochodu przypadającego na jednego członka rodziny pracownika.

Przedsiębiorca chciał wiedzieć, czy wskazane jednorazowe świadczenie zróżnicowane o w oparciu kryterium dochodowe będzie mogło korzystać ze zwolnienia z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Jego zdaniem - tak.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w wydanej interpretacji stwierdził:

Zagadnienia dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz zasady opłacania tych składek regulowane są za pośrednictwem przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 i art. 20 ust.1 oraz art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Natomiast, zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznaje się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wartość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Katalog przychodów nie stanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty § 2 pkt 1-30 wskazanego rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Powyższe zwolnienia stanowią odstępstwo od zasady powszechności oskładkowania przychodów ze stosunku pracy i jako mające charakter przywileju powinny być interpretowane bez dokonywania wykładni rozszerzającej.

Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 19 powyższego rozporządzenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wyłączone są świadczenia ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Zasady tworzenia tego funduszu zostały uregulowane ustawą z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. W myśl art. 2 pkt 1 tej ustawy, działalność socjalna to m.in. usługi świadczone przez pracodawców na rzecz form wypoczynku, działalności kulturalnooświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielenie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe.

Przyznanie świadczeń oraz wysokość dopłat z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych uzależnione jest od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z tego funduszu. Powyższe wynika z art. 8 ust. 1 ww. ustawy, który stanowi, że przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z Funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu.

W myśl wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 sierpnia 2001 r. (I PKN 579/00) ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych nie upoważnia do tworzenia takich zasad podziału funduszu socjalnego, które pozostawałyby w sprzeczności z jej art. 8 ust. 1, ten zaś przepis wyraźnie powiązał zasady korzystania z ulgowych usług i świadczeń z sytuacją życiową, rodzinną i materialną osób uprawnionych. Jest to tzw. kryterium socjalne, którego przyjęcie przez ustawodawcę prowadzi do wniosku, że nie może nastąpić przyznanie ogółowi pracowników świadczeń w jednakowej wysokości, według zasady „każdemu po równo”, gdyż jest mało prawdopodobne, by dwie osoby uprawnione pozostawały w jednakowej sytuacji życiowej, materialnej i rodzinnej uzasadniającej taką samą pomoc socjalną.

Powyższe znajduje potwierdzenie w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 16 września 2009 r. (I UK 121/09), zgodnie z którym przyznawanie ulgowych świadczeń i wysokość dopłat z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych powinny być uzależnione od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby korzystającej z funduszu i nawet zapisy zawarte w regulaminie świadczeń socjalnych nie mogą zmienić tej zasady.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23 października 2008 r., sygn. akt II PK74108, stwierdził, że przepis art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych nie odnosi się do całości działalności socjalnej w rozumieniu art. 2 pkt 1 tej ustawy, a jedynie do ulgowych świadczeń i usług. Regulamin może przewidywać wydatkowanie środków funduszu na inne cele mieszczące się w ramach działalności socjalnej oraz ustalać inne zasady korzystania z tych świadczeń np.: powszechnej dostępności na równych zasadach w zakresie imprez integracyjnych.

Biorąc pod uwagę powyższe ZUS podzielił stanowisko przedsiębiorcy w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wartości jednorazowego świadczenia socjalnego w związku ze zwiększonymi wydatkami dla pracowników na podstawie § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Interpretacja indywidualna z 14 marca 2024 r., sygn. DI/200 000/43/225/2024 (decyzja nr 225/2024) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie

Redakcja podatki.biz

źródło: bip.zus.pl