Przedsiębiorstwa będą mocniej karane za szkody i przestępstwa

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem nowej ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych. W efekcie firmy mają być skuteczniej pociągane do odpowiedzialności karnej i finansowej. Jak tłumaczą projektodawcy, nowe rozwiązania prawne umożliwią np. nakładanie dotkliwych kar finansowych na firmy ukrywające istotne usterki swych wyrobów.

Projektodawcy wskazują, że nowe regulacje będą podobne do rozwiązań funkcjonujących już m.in. w krajach Europy Zachodniej oraz Stanach Zjednoczonych.

Zgodnie z projektem ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych, do wytoczenia sprawy nieuczciwej firmie wystarczać będzie prokuratorskie ustalenie, że w danym przypadku doszło do popełnienia przestępstwa. Osobista odpowiedzialność karna ma być rozstrzygana niezależnie od postępowania dotyczącego kary finansowej dla firmy, ale – jeśli będzie taka możliwość – w ramach jednego procesu.

„Zlikwidowany zostanie wymóg uprzedniego prawomocnego skazania osoby fizycznej jako warunku odpowiedzialności podmiotu zbiorowego. W sprawach odpowiedzialności podmiotów zbiorowych prowadzone będzie postępowanie przygotowawcze (teraz niestosowane). Co do zasady będzie ono przebiegać łącznie z postępowaniem przeciwko osobie podejrzanej o przestępstwo” – czytamy w komunikacie opublikowanym przez resort sprawiedliwości.

W nowym systemie kary pieniężne mają wynosić od 30 tys. do 30 mln zł. Projektodawcy nie wykluczają jednak podwyższenia górnego progu do 50 mln zł. Co istotne, kara nie ma odnosić się do przychodów danego przedsiębiorstwa. To ma pozwolić na orzekanie kar także względem podmiotów mających majątek, lecz niewykazujących przychodów. Jednocześnie wprowadzona zostanie możliwość umorzenia postępowania – w sytuacji, gdy nawet najniższa z możliwych kar będzie zbyt surowa za pojedyncze przewinienie.

„Wprowadzenie odpowiedzialności osób prawnych za przestępstwa popełnione na ich korzyść, bez względu na możliwość zidentyfikowania osoby fizycznej, która jest sprawcą czynu zabronionego, zostało przewidziane również w zaleceniu Komitetu Ministrów Rady Europy, a także zawarte w wielu dokumentach Rady Europy, w tym w Konwencji o praniu, ujawnianiu, zajmowaniu i konfiskacie dochodów pochodzących z przestępstwa” – wskazuje Ministerstwo Sprawiedliwości.

Projekt nowej ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych ma zostać niebawem przekazany do konsultacji międzyresortowych i społecznych.

mp