Pożyczka od spółki dla prezesa nie podlega PCC

W przypadku umowy pożyczki o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić m.in. fakt, że czynność zawarcia umowy pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług lub jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług.

We wniosku o interpretację podatnik wskazał, że w kwietniu 2016 r. uzyskał od spółki z o.o., której był prezesem, w drodze umowy sporządzonej przez notariusza, pożyczkę w kwocie 620 000 zł z oprocentowaniem 6,5% w skali roku na czas określony 5 miesięcy, tj. do dnia 30 września 2016 r. (środki finansowe przelano jeszcze przed legalnym sporządzeniem umowy).

W przedmiocie działalności spółki, ujawnionym w Krajowym Rejestrze Sądowym, nie figurowało ani nie figuruje udzielanie pożyczek ani inna tego typu działalność finansowa. Ponadto spółka nie złożyła, aż do niedawna, formularza VAT-R (dopiero teraz kilka dni temu to uczyniła).

Podatnik chciał wiedzieć czy ww. umowa pożyczki podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Jego zdaniem - nie.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zgodził się z podatnikiem. W wydanej interpretacji organ wyjaśnił:

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy - obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2 powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Natomiast zgodnie z art. 4 pkt 7 ustawy - obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.

W związku z powyższymi regulacjami prawnymi należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

Niezależnie od powyższego podkreślić należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych - nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

1. w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
2. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
   • umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

W przypadku umowy pożyczki o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić m.in. fakt, że czynność zawarcia umowy pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług lub jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług.

W związku z tym podkreślić należy, że jakkolwiek zapytanie podatnika dotyczy opodatkowania zawartej z pożyczkodawcą umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy transakcja ta podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Objęcie tej czynności regulacjami w zakresie ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, znak: 0111-KDIB3-1.4012.588.2020.5.ASY wydanej dla podatnika w zakresie podatku od towarów i usług Dyrektor KIS wskazał, że:

• w sytuacji jeśli spółka faktycznie, jak wyjaśnił podatnik, nie osiągnęła żadnego przychodu ani nie sprzedawała nic i nie świadczyła żadnych usług odpłatnych, z wyjątkiem udzielania pożyczek na rzecz podatnika, to spółka udzielając pożyczki w 2016 r. mogła korzystać ze zwolnienia podmiotowego na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług;
• czynność udzielania pożyczek może korzystać ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, w myśl którego zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

A zatem, skoro otrzymana przez podatnika pożyczka była zwolniona z opodatkowania na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, to w analizowanej sprawie będzie miał zastosowanie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W rezultacie na podatniku z tytułu zawarcia ww. umowy pożyczki, nie ciążył obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja indywidualna z 30 października 2020 r., sygn. 0111-KDIB2-3.4014.236.2020.3.ASZ - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej - pełna treść interpretacji

Redakcja podatki.biz