Powstanie obowiązku podatkowego w VAT po likwidacji działalności

Mimo, że już podatnik nie prowadzi działalności gospodarczej, z chwilą powstania obowiązku podatkowego, ma/będzie miał obowiązek rozliczenia podatku VAT z tytułu wykonanej usługi i dokonania zapłaty podatku należnego z tego tytułu, natomiast podatnik nie ma podstaw do wystawienia faktury, złożenia do urzędu skarbowego deklaracji VAT-7 oraz przekazania kserokopii deklaracji kontrahentowi - wyjaśnił Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy - przedstawione we wniosku z dnia 10 września 2019 r. (data wpływu 17 września 2019 r.) uzupełnionym w dniu 5 listopada 2019 r. (data wpływu) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu rozliczenia podatku należnego, w odniesieniu do usługi, dla której obowiązek podatkowy powstał po zakończeniu działalności gospodarczej i wykreśleniu z rejestru podatników - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 września 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 5 listopada 2019 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu rozliczenia podatku należnego, w odniesieniu do usługi, dla której obowiązek podatkowy powstał po zakończeniu działalności gospodarczej i wykreśleniu z rejestru podatników.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Od 1 lipca 1999 r. prowadziła Pani Kancelarię Radcy Prawnego, w oparciu o wpis do ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez Prezydenta Miasta.

W dniu 6 lipca 1999 r. Urząd Skarbowy wydał potwierdzenie zgłoszenia rejestracyjnego podatnika podatku od towarów i usług (VAT-5). Zarejestrowana została Pani jako czynny podatnik podatku od towarów i usług.

Z dniem 1 stycznia 2017 r. zawiesiła Pani prowadzenie Kancelarii Radcy Prawnego, co znajduje odzwierciedlenie w CEIDG. Aktualnie nie zamierza Pani wznawiać tej działalności.

Z dniem 30 sierpnia 2017 r. wykreślona została Pani z ewidencji czynnych podatników podatku od towarów i usług.

W okresie prowadzenia Kancelarii obsługiwała Pani osoby prawne w oparciu o umowy stałej obsługi prawnej. Taką umowę zawarła Pani ze Spółką z o.o. Obsługę prawną Spółki prowadziła Pani do 30 września 2015 r. Zakres czynności obejmował m.in. zastępowanie Zleceniodawcy w postępowaniach sądowych, administracyjnych i egzekucyjnych (§ 1 ust. 2 pkt 3). W umowie uregulowane było postępowanie w przypadku zasądzenia w orzeczeniu sądu kosztów zastępstwa procesowego lub przyznania przez komornika kosztów zastępstwa egzekucyjnego. Zapis w tej sprawie brzmiał następująco: „ § 5. Zasądzone koszty zastępstwa procesowego i egzekucyjnego, w sprawach o których mowa w § 1 ust. 2 pkt 3, są kosztami brutto i wypłacane będą Zleceniobiorcy po ich wyegzekwowaniu, w terminie 7 dni od daty otrzymania przez Zleceniodawcę faktury”. Praktycznie odbywało się to w ten sposób, że po wpłaceniu przez dłużnika na rzecz Spółki kosztów zastępstwa procesowego albo otrzymaniu postanowienia komornika sądowego o zakończeniu egzekucji wobec wyegzekwowania wszystkich należności (w tym kosztów zastępstwa procesowego i kosztów zastępstwa egzekucyjnego) wystawiała Pani fakturę i w ciągu 7 dni należności przekazywane były przez Spółkę na Pani rachunek bankowy. Następnie należności te wraz z innymi dochodami ujmowane były w deklaracji VAT-7 jako podstawa opodatkowania i płacony był podatek w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym a naliczonym.

Po zawieszeniu prowadzenia Kancelarii, tj. po 1 stycznia 2017 r. otrzymała Pani ze Spółki informację, że w stosunku do dłużników, co do których egzekucja była w toku przed datą 30 września 2015 r. (zakończenie umowy o stałą obsługę prawną), postępowanie egzekucyjne zakończyło się wyegzekwowaniem wszystkich należności, w tym kosztów zastępstwa procesowego i kosztów zastępstwa egzekucyjnego, a więc należność stała się wymagalna.

W okresie zawieszenia działalności można przyjmować należności i obowiązkowo regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.

W uzupełnieniu wniosku będącego odpowiedzią na wezwanie tut. organ wskazano dodatkowo, co następuje:

W zakresie określenia przedmiotu umowy, wyjaśniono:

W ramach stałej obsługi prawnej Zleceniobiorca zobowiązany jest w szczególności do:

1. sporządzania pisemnych opinii prawnych oraz udzielania ustnych porad i konsultacji prawnych,
2. opiniowania umów cywilnoprawnych dotyczących działalności Zleceniodawcy,
3. zastępowania Zleceniodawcy w postępowaniach sądowych, administracyjnych i egzekucyjnych,
4. wykonywania innych czynności związanych z obsługą prawną wg potrzeb Zleceniodawcy.

W ramach zastępstwa procesowego w postępowaniach sądowych, administracyjnym i egzekucyjnym wykonywała Pani m.in. następujące czynności:

1. sporządzanie pism procesowych wszczynających postępowanie oraz w trakcie postępowania, udzielanie odpowiedzi w sprawach, gdy Spółka był pozwanym, uczestnictwo w rozprawach, udział w oględzinach, sporządzanie pism odwoławczych, udzielanie odpowiedzi na skargi kasacyjne, generalnie obsługa prawna sprawy od jej wszczęcia do prawomocnego zakończenia,
2. sporządzanie skarg w postępowaniu sądowo-administracyjnym, udział w rozprawach,
3. sporządzanie wniosków o nadanie klauzuli wykonalności tytułom egzekucyjnym, sporządzanie wniosków o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, sporządzanie odpowiedzi na zawiadomienia komornika, korespondencja i bezpośredni kontakt z komornikiem.

Wynagrodzenie było z góry ustalone w formie miesięcznego ryczałtu i obowiązywało w niezmienionej wysokości przez czas trwania umowy.

Wynagrodzenie było podstawowe, miesięczne i ryczałtowe. Nie było innego wynagrodzenia.

Natomiast miała Pani prawo do zasądzonych i wyegzekwowanych kosztów zastępstwa procesowego i przyznanych i wyegzekwowanych kosztów zastępstwa egzekucyjnego.

Umowa nie precyzowała kiedy przyjmuje się wykonanie usługi. Gdy sprawa dotyczyła wydania pisemnej opinii prawnej, usługa została wykonana z dniem przekazania opinii prawnej osobie wnioskującej o wydanie opinii, jeśli sprawa dotyczyła sprawdzenia umowy, usługa została wykonana po parafowaniu umowy jako sprawdzonej pod względem formalno-prawnym i przekazanie jej do działu przedkładającego umowę, w postępowaniu sądowym usługa została wykonana po przekazaniu do działu księgowości orzeczenia z Pani adnotacją, że orzeczenie jest prawomocne (nie żądała Pani potwierdzenia przez sąd prawomocności, gdyż jeśli pozwany nie zapłacił zasądzonej należności, a telefonicznie ustaliła Pani, że orzeczenie jest prawomocne i sporządzała Pani wniosek o nadanie klauzuli wykonalności, jeśli pozwany uiścił w całości zasądzoną kwotę, nie było potrzeby stwierdzania prawomocności).

Usługa zastępstwa procesowego wykonana została w dniu 25 sierpnia 2015 r. (data wydania nakazu zapłaty - 13 maja 2015 r., wpływ 11 czerwca 2015 r., ustalenie prawomocności i sporządzenie wniosku o klauzulę wykonalności 25 sierpnia 2015r.), zaś usługa zastępstwa w postępowaniu egzekucyjnym wykonana została w dniu 10 stycznia 2017 r. (data wydania postanowienia komornika o zakończeniu egzekucji wobec wyegzekwowania wszystkich należności, wpływ 17 stycznia 2017 r.). Czy nakaz zapłaty jest prawomocny ustalała Pani telefonicznie i jeśli był sporządzała Pani wniosek o nadanie klauzuli wykonalności. Taki wniosek sporządzony w dniu 25 sierpnia 2015 r. złożony został do sądu w dniu 31 sierpnia 2015r. Klauzula wykonalności nadana została w dniu 10 września 2015 r., wpływ 17 września 2015 r.

Wykonane czynności w ramach zastępstwa procesowego i egzekucyjnego nie były w żaden sposób dokumentowane. Ich wykonanie potwierdzało orzeczenie sądu lub kończące postępowanie egzekucyjne postanowienie komornika. Za czynności wykonane w ramach zastępstwa procesowego i egzekucyjnego wynagrodzenie uwzględnione było w miesięcznym ryczałcie. W sprawie nie chodzi o wynagrodzenie wypłacane z tytułu realizacji umowy o stałą obsługę prawną w zakresie zastępstwa procesowego i egzekucyjnego, lecz o koszty zastępstwa procesowego i egzekucyjnego zasądzone od strony przegrywającej sprawę i od dłużnika. Jak podała Pani we wniosku wypłatę tych kosztów regulował zacytowany we wniosku § 5 umowy. Koszty z tytułu zastępstwa zasądzane były na rzecz strony Spółki a nie pełnomocnika, który dopiero po ich wyegzekwowaniu może wypłacić je pełnomocnikowi.

Po dniu 30 września 2015 r. nie świadczyła Pani żadnych czynności/usług na rzecz Spółki.

Zasądzone koszty zastępstwa procesowego i przyznane koszty zastępstwa egzekucyjnego zostały w czasie obowiązywania umowy o stałą obsługę prawną. Ich wyegzekwowanie nastąpiło w 2017 r., a więc po rozwiązaniu umowy, co daje pełnomocnikowi podstawę żądania ich zapłaty przez Spółkę.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku:

Czy pomimo zawieszenia działalności i wykreślenia Pani z ewidencji czynnych podatników podatku od towarów i usług ma Pani prawo wystawić fakturę dla Spółki i przekazać deklarację VAT-7 do Spółki i czy powstały następujące obowiązki wobec urzędu skarbowego:

• wypełnienie i przekazanie do Urzędu Skarbowego deklaracji VAT-7;
• wpłacenie podatku należny?

Zdaniem Wnioskodawcy, należy wystawić dla Spółki fakturę i to będzie podstawą wypłaty należności, zgodnie z § 5 umowy. Następnie należy wypełnić deklarację VAT-7 i wpłacić podatek należny. Przy tego rodzaju operacji nie powstają żadne koszty, a więc nie będzie podatku naliczonego. Kwota p...