Podatki 2022: Kontrowersje wokół przedłużenia terminów pobrania zaliczek

W ostatnią sobotę w życie weszło nowe rozporządzenie resortu finansów ws. przedłużenia terminów poboru i przekazania przez niektórych płatników zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT). Zmiany mają pozwolić na to, by korzyść wynikająca ze zmian dotyczących kwoty wolnej i progu w podatku PIT była odczuwalna dla podatników już od początku roku. Rozporządzenie jest mocno krytykowane przez część ekspertów.

Rozporządzenie z 7 stycznia 2022 r. przewiduje przedłużenie terminów pobrania zaliczek przez płatników od pracowników, emerytów, rencistów i zleceniobiorców, którzy uzyskują przychody m.in. z pracy na etacie, emerytury, renty, zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego lub umowy zlecenia zawartej z firmą w wysokości nieprzekraczającej 12,8 tys. zł miesięcznie. Limit ten ma być ustalany odrębnie dla każdego źródła tych przychodów.

„Przedłużenie terminu dotyczy zaliczek w części przekraczającej wysokość zaliczek obliczonych według zasad obowiązujących na 31 grudnia 2021 r. Przedłużany jest również termin przekazania zaliczek. Przedłużenie będzie mieć zastosowanie do terminu poboru miesięcznej zaliczki na podatek, która, obliczona zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy PIT, będzie niższa, niż kwota zaliczki na podatek dochodowy obliczonej zgodnie z przepisami ustawy PIT w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2021 r. W przypadku gdy zaliczka na podatek obliczona według zasad obowiązujących na 31 grudnia 2021 r. będzie wyższa od zaliczki obliczonej według zasad obowiązujących w momencie jej obliczania, płatnik pobierze (w całości lub w części) nadwyżkę powstałą w poprzednich miesiącach” – wskazuje Ministerstwo Finansów.

W praktyce zmiany mają skutkować tym, że podatnicy w trakcie roku nie będą płacić zaliczek w wysokości wyższej niż ta, którą od przychodów w analogicznej wysokości zapłaciliby na 31 grudnia 2021 r. Przedłużenie terminów znajdzie zastosowanie względem dochodów uzyskanych od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 r.

Rozporządzenie jest krytykowane m.in. przez Krajową Radę Doradców Podatkowych (KRDP), która zleciła przygotowanie opinii prawnej w tej sprawie. Autorzy opinii apelują o niezwłoczne uchylenie rozporządzenia i przekonują, że nowy akt wykracza poza delegację ustawową, narusza art. 217 konstytucji i jest niezgodny z przepisami ustawowymi.

„Należy uznać, że rozporządzenie zostało wydane z naruszeniem przepisów konstytucji RP, przepisów ustawowych, jak i zasad poprawnej legislacji. W zakresie, w jakim jest ono niezgodne z przepisami ustawowymi, zgodnie z zasadą lex inferiori non derogat legi superiori, brak jest możliwości jego zastosowania. Ze względu na brak jakiegokolwiek vacatio legis rozporządzenie w licznych przypadkach będzie dla płatników niemożliwe do zastosowanie w praktyce” – wskazano w opinii przygotowanej na zlecenie KRDP.

Pojawiające się zarzuty odpiera Ministerstwo Finansów. Resort zapewnia, że rozporządzenie nie zmienia regulowanych ustawowo zasad systemu podatkowego. W opublikowanym komunikacie wskazano, że przedłużenie terminów jest korzystne dla podatników, a zmiana jest zgodna z delegacją przewidzianą w Ordynacji podatkowej.

„Delegacja przewidziana w art. 50 Ordynacji podatkowej daje prawo do przedłużania terminów prawa podatkowego, a wydane rozporządzenie realizuje delegację w tym zakresie. Termin poboru nadwyżki zaliczki został przedłużony nie poprzez wskazanie konkretnej daty, tylko przez wskazanie zdarzenia, po wystąpieniu którego nadwyżka zaliczki zostanie pobrana i odprowadzona do urzędu skarbowego. Nie oznacza to jednak wyjścia poza zakres delegacji i określenia w drodze rozporządzenia zasad opodatkowania, bo zasady opodatkowania się nie zmieniają i wynikają z ustawy PIT. Niepobranie nadwyżki zaliczki w jednym miesiącu, a pobranie tej nadwyżki w innym miesiącu jest naturalną konsekwencją przedłużenia terminu poboru nadwyżki zaliczki” – czytamy w komunikacie resortu.

Zmiany wprowadza rozporządzenie Ministra Finansów z 7 stycznia 2022 r. w sprawie przedłużenia terminów poboru i przekazania przez niektórych płatników zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 28).

Nowe przepisy weszły w życie 8 stycznia 2022 r.

Z nowym rozporządzeniem można się zapoznać tutaj.

mp