Obowiązki płatnika: Prezenty dla dzieci pracowników

Czy finansowane przez pracodawcę prezenty, przekazywane dla dzieci pracowników w ramach świąt, będą stanowiły dla pracowników przychód ze stosunku pracy, który należy doliczyć do innych przychodów uzyskanych z tego tytułu?

Spółka, chcąc promować swój wizerunek, jako konkurencyjny i atrakcyjny pracodawca, w ramach niektórych świąt okolicznościowych m.in. z okazji Dnia Dziecka i Świąt Bożego Narodzenia, planuje przekazać dzieciom swoich pracowników drobne prezenty. Spółka zakłada, że wartość każdego z wydawanych upominków będzie wynosiła kilkadziesiąt złotych, jednak nie wyklucza, że w przyszłości będą przekazywane także upominki o większej wartości, przy czym wartość przekazywanych upominków będzie się mogła różnić w zależności od zawartości. W skład paczek będą wchodziły np.: gry/zabawki dostosowane do wieku obdarowanych dzieci, gadżety z logo spółki, a także słodycze.

Prezenty będą finansowane ze środków obrotowych. Spółka nie tworzy Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Otrzymanie prezentów nie będzie wynikało ani z zawartych umów o pracę, regulaminów, ani innych wewnętrznych aktów. Nie będzie też stanowiło wynagrodzenia za świadczoną przez pracowników pracę.

Odpowiedź:

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają legalnej definicji nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 11 ust. 1 i 2-2b oraz art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Rozumienie tego pojęcia zostało jednak wypracowane w judykaturze. Kwestia opodatkowania nieodpłatnych świadczeń otrzymywanych przez pracowników od pracodawców budziła wątpliwości po stronie pracowników oraz pracodawców i prowadziła do sporów interpretacyjnych. Orzecznictwo sądów administracyjnych w tej materii również było niejednolite. Zagadnienie to zostało ostatecznie rozstrzygnięte przez Trybunał Konstytucyjny, w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13. W wyroku tym Trybunał Konstytucyjny wskazał, że nie wszystkie świadczenia otrzymywane przez pracowników od pracodawców można uznać za przychód w rozumieniu ustawy:

„W ocenie Trybunału jest oczywiste, że pracodawcy (poza wyjątkowymi sytuacjami) nie dokonują darowizn na rzecz swoich pracowników. Jednocześnie jest oczywiste, że wynagrodzenie za pracę może przybierać nie tylko pieniężną postać lecz także postać różnego rodzaju świadczeń, które - nawet nieujęte w umowie o pracę - w praktyce są postrzegane jako jego element. Gdyby się zdarzyło, że pracodawca rzeczywiście chce obdarować konkretnego pracownika, np. z okazji jubileuszu zatrudnienia wręcza mu zegarek, wówczas korzyść tę należałoby potraktować jako podlegającą ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2016 r., poz. 205). A zatem to nie zamiar obdarowania stanowi kryterium odróżnienia świadczeń pracodawcy, o których wartość należy podnieść podlegający opodatkowaniu dochód pracownika, od tych, które jego dochodu nie zwiększają. Kryterium tym musi być obiektywna ocena, czy świadczenie leżało w interesie pracownika, a jest tak wtedy, gdy stanowi ono realne przysporzenie majątkowe (korzyść), którego efekt jest uchwytny w jego majątku”.

Niezależnie od powyższego wyjaśnić należy, że w art. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewidziane zostały sytuacje, w których uzyskanie korzyści majątkowej mieszczącej się w definicji przychodu nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Wśród wyłączeń zawartych w tym przepisie, w ust. 1 pkt 3 wskazane zostały przychody podlegające przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Zacytowany przepis dotyczy sytuacji podatników osiągających dochód (przychód), który co do zasady może podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a który uzyskany został przez nich w sposób nieodpłatny, na podstawie jednego z tytułów wymienionych w art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Jego rolą jest zapobieżenie sytuacji, w której to samo przysporzenie majątkowe powodowałoby powstanie obowiązku podatkowego w dwóch podatkach, czego skutkiem byłoby podwójne opodatkowanie tego samego przysporzenia majątkowego. Przy czym zaznaczyć należy, że wyłączeniu temu podlega jedynie nabycie na podstawie jednego z tytułów wskazanych w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, które faktycznie miało miejsce.

Stosownie do treści art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.

W myśl art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

W rezultacie stwierdzić należy, skoro otrzymanie prezentów nie będzie wynikało ani z zawartych umów o pracę,  ponadto nie będzie stanowiło wynagrodzenia za świadczoną przez pracowników pracę, to co do zasady wartość tych upominków nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód ze stosunku pracy.

W konsekwencji, z uwagi na wyłączenie z opodatkowania na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, świadczenia w postaci przekazywanych dzieciom pracowników prezentów z okazji niektórych świąt okolicznościowych (np. z okazji Dnia Dziecka i Świąt Bożego Narodzenia), nie będą stanowić dla pracowników spółki przychodu w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z powyższym na spółce nie będą ciążyć obowiązki płatnika związane z obliczeniem i pobraniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych z powyższego tytułu, stosownie do art. 31 ww. ustawy.

Interpretacja indywidualna z 11 października 2022 r., sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.599.2022.1.GG - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej - pełna treść interpretacji

Redakcja podatki.biz

(Image by Racool_studio on Freepik.com)