NSA. Opłacona przez spółkę składka OC jest przychodem komplementariusza

Z uzasadnienia: Skoro spółka komandytowo-akcyjna, w ramach której Skarżący wykonuje usługi prawne, zamierza opłacać za Skarżącego - na którym spoczywa obowiązek ich poniesienia - składki na obowiązkowe ubezpieczenie OC oraz składki korporacyjne, to należy przyjąć, że Skarżący czyni w ten sposób w swoim budżecie oszczędności, gdyż nie ponosi ww. wydatku, jaki byłby zobowiązany ponieść, gdyby nie działanie SKA. Skarżący uzyskuje więc realną korzyść, stanowiącą nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Jan Rudowski, Sędzia NSA Jerzy Płusa (sprawozdawca), Sędzia WSA del. Wojciech Stachurski, protokolant Joanna Legieć, po rozpoznaniu w dniu 18kwietnia 2019 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej K.Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 grudnia 2016 r. sygn. akt III SA/Wa 2627/15 w sprawie ze skargi K.Z. na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, działającego z upoważnienia Ministra Finansów z dnia 28 maja 2015 r. nr IPPB1/4511-349/15-2/ES w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od K.Z. na rzecz Szefa Krajowej Administracji Skarbowej kwotę 480 (słownie: czterysta osiemdziesią) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 19 grudnia 2016 r. sygn. akt III SA/Wa 2627/15 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę K.Z. (dalej jako "Skarżący") na interpretację indywidualną Ministra Finansów (organ upoważniony - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie) z dnia 28 maja 2015 r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Przedstawiając w uzasadnieniu wyroku stan sprawy Sąd pierwszej instancji podał, że we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Skarżący wskazał, że wykonuje zawód adwokacki w spółce komandytowo-akcyjnej (dalej jako "SKA"), której jedynym przedmiotem działalności jest świadczenie usług prawnych. Jest on również radcą prawnym niewykonującym zawodu radcowskiego - jest wpisany na listę radców prawnych Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. (dalej jako "OIRP"). Będąc jedynym komplementariuszem SKA nie wykonuje zawodu osobiście w kancelarii adwokackiej lub w jakiejkolwiek innej spółce lub zespole adwokackim. Skarżący zaznaczył też, że SKA zamierza opłacać składki należne od Skarżącego z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej i opłacać składki członkowskie należne Izbie Adwokackiej w W. (dalej jako "IA") i OIRP.

W związku z powyższym Skarżący zadał następujące pytanie.

Czy opłacanie przez SKA - w której jako jedyny komplementariusz wykonuje zawód adwokacki, nie wykonując zawodu osobiście w kancelarii adwokackiej lub w jakiejkolwiek innej spółce lub zespole adwokackim - składek na obowiązkowe adwokackie ubezpieczenie OC i składek członkowskich należnych IA oraz składek członkowskich należnych OIRP, spowoduje powstanie po stronie Skarżącego dochodu podatkowego w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) - powoływanej dalej jako "u.p.d.o.f."

Zdaniem Skarżącego, dochód taki nie powstanie, gdyż stosownie do art. 4a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2015 r. poz. 615, z późn. zm.) - powoływanej dalej jako "u.P.a." i art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 507, z późn. zm.) - powoływanej dalej jako "u.r.p.", ww. składki są nieodłącznie związane z działaniem przez Skarżącego w charakterze komplementariusza SKA, a nie z działaniem w imieniu własnym. Usługi prawne faktycznie przez niego wykonywane - z prawnego punktu widzenia - są świadczone bezpośrednio przez SKA. Tym samym opłacanie wymienionych składek przez SKA nie może generować po jego stronie dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 u.p.d.o.f., gdyż nie ma on choćby hipotetycznej możliwości świadczenia usług prawnych poza SKA. W ocenie Skarżącego, za prezentowanym przez niego stanowiskiem przemawiają również względy funkcjonalne, gdyż wydatki stanowiące koszt uzyskania przychodu SKA nie powinny jednocześnie stanowić przychodu jej wspólnika.

We wskazanej na wstępie interpretacji Minister Finansów uznał stanowisko Skarżącego za nieprawidłowe. Stwierdził bowiem, że opłacone przez SKA na rzecz Skarżącego składki z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej i składki członkowskie należne IA oraz OIRP będą stanowić nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f.

W skierowanej do Sądu skardze Skarżący zarzucił zaskarżonej interpretacji naruszenie art. 9 ust. 1 u.p.d.o.f., art. 4a ust. 1 pkt 3 u.P.a. oraz art. 8 ust. 1 pkt 3 u.r.p.

Sąd pierwszej instancji uzasadniając wydane rozstrzygnięcie wskazał na wstępie, że sporne w rozpoznawanej sprawie jest ustalenie zakresu opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz wyjaśnienie, na kim spoczywa obowiązek opłacenia składek na obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej adwokatów i składek członkowskich należnych IA i OIRP.

W ramach pierwszego zagadnienia Sąd odwołał się do treści art. 9 ust. 1 i 2 u.p.d.o.f., wysnuwając na tej podstawie wniosek, że obciążenie dochodu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest regułą, zaś wyjątkiem jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega. Przychód wystąpi w każdym przypadku powodującym przyrost majątku lub zmniejszenie wydatków. Sąd zaznaczył przy tym, że istotny jest efekt końcowy czynności czy też zdarzenia - wystąpienie korzyści finansowej (przysporzenia), nie zaś rodzaj czynności czy zdarzenia, które doprowadziło do osiągnięcia przychodu po stronie podatnika.

Zdaniem Sądu, szerokie ujęcie przedmiotu opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych p...