Jak opodatkować VAT koszty przesyłki?

Koszty przesyłki ponoszone w związku ze sprzedażą towarów należy uznać za świadczenie kompleksowe. Zwiększają one zatem podstawę opodatkowania VAT i podlegają opodatkowaniu według stawki właściwej dla sprzedawanego towaru. Gdy sprzedaż produktów objęta jest różnymi stawkami VAT, koszty przesyłki powinny być przyporządkowane proporcjonalnie do wartości towarów opodatkowanych poszczególnymi stawkami.

Do takiego wniosku doszedł Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 11 kwietnia 2016 r., nr IPPP1/4512-81/16-7/RK.

Podstawa opodatkowania VAT

Organ podatkowy przypomniał, że stosownie do obowiązującego od 1 stycznia 2014 r. art. 29a ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r., nr 177, poz. 1054, z późn. zm.) podstawą opodatkowania VAT, co do zasady, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Dodał, że, jak stanowi art. 29a ust. 6 ustawy o VAT, podstawa opodatkowania obejmuje:

• podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
• oszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Jak wyjaśnił Dyrektor Izby Skarbowej, wskazany przepis wskazuje na koszty dodatkowe, które nawet, jeśli są odrębnie pobierane (odrębnie rozliczane) między stronami czynności podstawowej (dostawy towarów czy też świadczenia usług), wchodzą do podstawy opodatkowania dla czynności podstawowej (i powinny być łącznie z nią opodatkowane). W myśl tych przepisów koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy wchodzą do podstawy opodatkowania dla danej czynności podstawowej. Przepis ten jako regułę (a nie wyjątek) uznaje więc doliczanie kosztów dodatkowych do podstawy opodatkowania czynności podstawowej. Tylko przykładowo wskazuje on na rodzaje kosztów, jakie są wliczane do podstawy opodatkowania czynności podstawowej. Z jednej strony oznacza to, że także inne koszty dodatkowe mogą być wliczane do podstawy opodatkowania czynności podstawowej. Z drugiej natomiast strony trzeba przyjąć, że powyższe świadczenia w niektórych sytuacjach mogą być potraktowane jako odrębne świadczenia.

Rozliczanie kosztów dodatkowych

Zdaniem organu podatkowego za koszty dodatkowe należy uznać wszelkie opłaty i należności, formalnie odrębne od ceny świadczenia głównego (podstawowego), jednakże w istocie składające się na zapłatę za świadczenie zapewniane w ramach wykonywania świadczenia podstawowego. Koszty dodatkowe będą wartością tych wszystkich świadczeń dodatkowych, które nie stanowią samoistnego świadczenia (przedmiotu opodatkowania), lecz są elementami świadczenia złożonego (kompleksowego).

Odwołując się dodatkowo do art. 73 i 78 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 ze zm.), organ podatkowy podkreślił, że podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia. Obejmuje ona również podatki, cła, opłaty i inne należności, z wyjątkiem samego VAT. Zgodnie z tym samym przepisem Dyrektywy, podstawa opodatkowania obejmuje koszty dodatkowe, takie jak koszty prowizji, opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dostawcę lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Koszty przesyłki a rozliczenie VAT

Jak wskazał organ podatkowy, koszty przesyłki doliczone do sprzedaży towarów przez sprzedawcę nie stanowią samodzielnej usługi przez niego świadczonej, jak też przez inny podmiot (operatora pocztowego/kuriera), lecz są to koszty dodatkowe podstawowej czynności, jaką jest sprzedaż towarów. Koszty dodatkowe, między innymi, koszty przesyłki są jednym z poniesionych kosztów związanych ze świadczeniem głównym, które w efekcie kształtuje kwotę zapłaty ostatecznie otrzymaną od nabywcy. Tym samym, sprzedaż towarów i usługę przesyłki uznać należy za usługę kompleksową, gdzie podstawę opodatkowania stanowi łączna wartość towarów wraz z kosztami przesyłki.

Świadczenia nie można dzielić

Dyrektor Izby Skarbowej zauważył dodatkowo, że odrębne potraktowanie dodatkowych kosztów stanowiących usługi pomocnicze stanowiłoby sztuczne dzielenie świadczenia zasadniczego. Podobne stanowisko wyraża Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który m.in. w orzeczeniu z dnia 25 lutego 1999r. w sprawie Card Protection Plan Ltd v Commissioners of Customs and Excise (C -349/96), rozstrzygnął kwestię, czy świadczenie usług obejmujące kilka części składowych należy traktować jako pojedyncze świadczenie, czy też jako dwa lub więcej świadczeń. Zdaniem TSUE, pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas gdy inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania co do usługi zasadniczej. Usługę należy uznać za pomocniczą w stosunku do usługi zasadniczej, jeśli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej.

Jaka stawka VAT dla kosztów przesyłki?

Biorąc pod uwagę powyższe zasady, organ podatkowy stwierdził, że koszty dodatkowe jakimi są koszty przesyłki (pocztowej lub kurierskiej), stanowić będą świadczenie pomocnicze do świadczenia głównego jakim jest dostawa towaru zamówionego np. przez Internet. Zamawiający oczekuje otrzymać zamówiony towar zatem przesyłkę towaru należy traktować jako element niezbędny do zrealizowania świadczenia jakie oczekuje zamawiający tj. dostawa towaru do miejsca wskazanego przez klienta. Dostawa towaru i jego wysyłka tworzą jedną całość, rozdzielenie tej transakcji na dwie miałoby sztuczny charakter. Zatem, koszty wysyłki ponoszone w związku ze sprzedażą towarów, jako element świadczenia głównego, składają się na zapłatę otrzymaną od nabywcy z tytułu dostawy towarów i winny być opodatkowane według stawki podatkowej właściwej dla sprzedawanego towaru. Jeżeli dostawa dotyczy towarów opodatkowanych według różnych stawek, to koszty przesyłki powinny być przyporządkowane proporcjonalnie do wartości towarów opodatkowanych poszczególnymi stawkami.

Krzysztof Koślicki