Darowizna przedsiębiorstwa nie zawsze z PCC

Jeżeli na podstawie umowy darowizny nie dojdzie do przejęcia zobowiązań, długów i ciężarów darczyńcy, ponieważ dotychczasowy wspólnik spółki cywilnej - darczyńca nadal pozostanie zobowiązanym (dłużnikiem solidarnym) odpowiedzialnym za długi ciężary i zobowiązania związane z przedmiotem darowizny (przedsiębiorstwem), to umowa ta nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tak uznał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej.

Z wnioskiem o interpretację podatnik, który ma otrzymać w darowiźnie od wspólnika spółki cywilnej (będącego jego małżonką) przedsiębiorstwo, w skład którego wchodzą m.in. długi, ciężary i zobowiązania. W kategorii zobowiązań mieszczą się m.in. należności i zobowiązania związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Na mocy planowanej umowy darowizny nie dojdzie do przejęcia zobowiązań, długów i ciężarów darczyńcy w rozumieniu art. 519 Kodeksu cywilnego i podatnik nie stanie się jedynym dłużnikiem w stosunku do tych długów, ciężarów i zobowiązań. Nabywca - obdarowany i zbywca - darczyńca będą ponosić odpowiedzialność solidarną za zobowiązania darczyńcy związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa (spółki cywilnej) przez darczyńcę (zgodnie z art. 554 Kodeksu cywilnego).

Podatnik chciał wiedzieć czy czynność prawna polegająca na nieodpłatnym przekazaniu, na podstawie umowy darowizny całego przedsiębiorstwa spółki cywilnej prowadzonej wyłącznie przez małżonków, na rzecz jednego ze wspólników - małżonka podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w sytuacji gdy w skład przedmiotu darowizny - przedsiębiorstwa spółki cywilnej wchodzą również długi, ciężary i zobowiązania. Jego zdaniem - nie.

Dyrektor KIS zgodził się z podatnikiem. U uzasadnieniu wydanej interpretacji wyjaśnił:

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie zawiera pojęcia „darowizna”, dlatego też należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny. Na podstawie art. 888 § 1 tej ustawy przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Istotną więc cechą darowizny jest jej bezpłatny charakter. Oznacza to, że druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy oraz zbywalne prawa majątkowe.

Jak wyżej wskazano, na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zawarcie umowy darowizny podlega przepisom ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.

O powstaniu obowiązku uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnej decyduje, w myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, moment dokonania czynności cywilnoprawnej. Na podstawie art. 4 pkt 3 ww. ustawy obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie darowizny - na obdarowanym.