Przedstawiciel podatkowy

Ustawa o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. 04.54.535) wprowadziła nową instytucję w prawie podatkowym – przedstawiciela podatkowego. Przepisy art. 15 ust. 7–9 tej właśnie ustawy regulują obowiązek ustanowienia przedstawiciela podatkowego w określonych sytuacjach, ogólnie wskazują, kto może zostać przedstawicielem podatkowym oraz upoważniają Ministra Finansów do wydania szczegółowych rozporządzeń w tej kwestii. Instytucja przedstawiciela podatkowego występuje także w ustawie o podatku akcyzowym (przede wszystkim art. 57 – 59, Dz. U. 04.29.257), tekst artykułu jednakże nie obejmuje tej problematyki.

Obowiązek ustanowienia przedstawiciela podatkowego

Obowiązek ustanowienia przedstawiciela podatkowego spoczywa na podmiotach, które nie posiadają siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub miejsca zamieszkania na terytorium kraju podlegający obowiązkowi zarejestrowania się jako podatnicy VAT czynni (art. 15 ust. 7 ustawy). Jednocześnie Minister Finansów na mocy upoważnienia zawartego w art. 15 ust. 10 pkt 2 wydał rozporządzenie w sprawie przypadków, w których nie ma konieczności ustanawiania przedstawiciela podatkowego z dnia 15 kwietnia 2004 r. (Dz. U. 04.66.608). I tak, na mocy § 1 rozporządzenia, zwolniono z obowiązku ustanowienia przedstawiciela podatkowego podmioty z krajów Unii Europejskiej.

Zatem obowiązek ten nie dotyczy podmiotów, które na terenie Wspólnoty mają siedzibę, miejsce zamieszkania lub stałe miejsce prowadzenia działalności (np. oddział lub przedstawicielstwo). Oznacza to, że przykładowo firma kanadyjska, która posiada swój oddział lub przedstawicielstwo w Niemczech, nie ma obowiązku ustanowienia przedstawiciela w Polsce.

Kto może zostać przedstawicielem podatkowym?

Przedstawicielem podatkowym, zgodnie z art. 15 ust. 8 ustawy, może być osoba prawna lub jednostka niemająca osobowości prawnej, posiadająca siedzibę na terytorium kraju, lub osoba posiadająca stałe miejsce zamieszkania na terytorium kraju. Na mocy art. 15 ust. 10 pkt 1 ustawy, Minister Finansów wydał rozporządzenie określające dodatkowe warunki, jakie musi spełnić podmiot, aby zostać przedstawicielem podatkowym.

Zgodnie z § 2 rozporządzenia z dnia 16 kwietnia 2004 r. Ministra Finansów w sprawie przedstawiciela podatkowego (Dz. U. 04.66.609) przedstawicielem podatkowym może zostać osoba, która:

- jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny,
- p...