Umorzenie udziałów za budynek bez CIT

Wypłata wynagrodzenia w postaci nieruchomości oraz pieniędzy dokonywana z tytułu umorzenia udziałów w spółce, która powoduje zmniejszenie stanu majątkowego spółki, nie powoduje powstania przychodu w spółce na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu.

O co toczył się spór?

Podatnik (spółka z o.o.) złożyła wniosek o wydanie wiążącej interpretacji podatkowej. We wniosku wskazał, że przedmiotem jego działalności jest działalność handlowa. Udziałowcami są trzy osoby fizyczne, a każdy z nich posiada po 1/3 udziałów. Obecnie udziałowcy zamierzają dokonać zmian w strukturze właścicielskiej: dwóch zamierza wycofać się ze spółki, trzeci zamierza kontynuować prowadzenie działalności w tej formie. Spółka poddaje analizie przeprowadzenie transakcji zmierzających do utworzenia docelowej struktury właścicielskiej w aspekcie skutków podatkowych. Podatnik rozważa wystąpienie udziałowców ze spółki w wyniku umorzenia udziałów w zamian za wynagrodzenie, zgodnie z art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.; dalej: k.s.h.). Ta operacja - oprócz zapewnienia pełnej kontroli właścicielskiej udziałowcowi pozostającemu w spółce - ma też istotną zaletę w porównaniu z transakcją odkupu udziałów od udziałowców planujących wystąpienie ze spółki. W przypadku transakcji odkupu udziałów, wspólnik, który chciałby je wykupić musi mieć zapewnione finansowanie takiej transakcji. W przypadku natomiast umorzenia udziałów dochodzi do swego rodzaju „rozdzielenia majątku" spółki pomiędzy wspólników, w wyniku czego wspólnicy ustępujący otrzymują należną im część majątku, a kontrola nad pozostałym majątkiem spółki przechodzi „w ręce" wspólnika pozostającego w spółce. Możliwość przeprowadzenia takiej transakcji zależy jednak od tego, czy z kolei spółka, której udziały są umarzane za wynagrodzeniem, dysponuje środkami pozwalającymi na dokonanie wypłaty wynagrodzenia lub dysponuje majątkiem trwałym, który można wypłacić udziałowcom tytułem wynagrodzenia. Zatem, o ile w przypadku odkupu udziałów problem finansowania leży na zewnątrz podmiotu, o tyle w przypadku umorzenia udziałów za wynagrodzeniem problem zapewnienia finansowania transakcji dotyczy podmiotu, którego udziały podlegają umorzeniu.

Udziałowcy spółki podejmą na zgromadzeniu wspólników, zgodnie z art. 199 § 2 k.s.h., uchwałę w sprawie dobrowolnego umorzenia udziałów za wynagrodzeniem w określonej kwocie z czystego zysku z ostatniego roku obrotowego oraz zysku z lat ubiegłych znajdującym się na kapitale zapasowym.

Podatnik chciał wiedzieć, czy wypłata wynagrodzenia w postaci nieruchomości oraz pieniędzy dokonywana z tytułu umorzenia udziałów w spółce, która spowoduje zmniejszenie stanu majątkowego spółki prowadzi do powstania przychodu w spółce na podstawie przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. nr 74, poz. 397; dalej: u.p.d.o.p.).

Zdaniem spółki, wypłata wynagrodzenia w postaci nieruchomości oraz pieniędzy dokonywana z tytułu umorzenia udziałów w spółce, która powoduje zmniejszenie stanu majątkowego spółki, nie powoduje powstania przychodu w spółce na podstawie przepisów u.p.d.o.p. W uzasadnieniu swojego stanowiska podatnik stwierdził, że w świetle art. 14 ust. 1 u.p.d.o.p. powstanie przychodu do opodatkowania powoduje przesunięcie majątkowe dokonywane pomiędzy podatnikami, które spełnia dwie kluczowe cechy: przesunięcie jest dokonywane w oparciu o tytuł prawny przewidujący ich odpłatne zbycie (np. sprzedaż), strony transakcji łączy umowa, która przewiduje zapłatę ceny. Umorzenie udziałów za wynagrodzeniem nie spełnia żadnej z wymienionych cech.

Minister finansów uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe w części dotyczącej wynagrodzenia w postaci niepieniężnej. W uzasadnieniu interpretacji wskazał, że zgodnie z zasadami zawartymi w art. 199 &...